Verwijswoorden

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Welkom M4A

Nederlands

Lesprogramma

1. Verwijswoorden

Leerdoelen

Aan het eind van deze les...

• weet je wat verwijswoorden zijn.

• kun je uitleggen en herkennen met welke verwijswoorden je naar de-woorden en het-woorden verwijst.
  
  

• kun je in een tekst/zin aangeven of een verwijswoord goed of niet goed gebruikt wordt. 

• kun je bij het schrijven van een tekst verwijswoorden op een goede manier gebruiken. 

Verwijswoorden

Dit zijn woorden als: hem, haar, die, dit, deze, waar, daar, ervan, erop, daarin, zo’n etc. Je gebruikt ze om te verwijzen naar een persoon, zaak of gebeurtenis die je eerder hebt beschreven of die later in de tekst komt.

Gebruik alleen verwijswoorden als duidelijk is waarnaar je verwijst. Verwijs niet naar iets dat meer dan een zin terug genoemd wordt.

DEZE, DIE, DIT, DAT

Dit zijn verwijswoorden.

• dezE en diE gebruik je bij dE-woorden.

• diT en daT gebruik je bij heT-woorden.

verwijzen naar zinnen

Verwijs je terug naar zinnen, dan gebruik je 'dat' en 'wat'

Verwijzen naar zinnen met 'dat'

Dat verwijst naar de voorgaande zin.

- Koen heeft mij uitgenodigd voor zijn verjaardag.  Dat vind ik leuk!

Verwijzen naar zinnen met 'wat'

Bij een verwijzing naar een zinsdeel.

- Hij bleef maar naar me kijken, wat ik natuurlijk helemaal niet prettig vond.

- Hij veranderde het voorstel, wat we goed vonden.

Wie (verwijzen naar een persoon)

-Dat is het meisje met wie ik bevriend ben. 

- Dat is de agent door wie ik was gearresteerd.

- Dat is de donor van wie ik een nieuw orgaan kreeg. 

Verwijzen met 'waar + voorzetsel'

Je kunt met het woord  'waar' verwijzen naar een dier of ding:

- waarmee - waartegen  - waarvoor  - waardoor

- waarover - waarin - waarna - waarlangs - 

voorbeelden

- Dat is het paard waarvoor ik bang ben. 

- Dat is de paal waartegen ik botste.

Waar wordt het goede verwijswoord gebruikt?

de conclusie

1. deze conclusie
2. dit conclusie

Waar wordt het goede verwijswoord gebruikt?

het experiment

1. deze experiment
2. dit experiment

Waar wordt het goede verwijswoord gebruikt?

de aanvoerder

1. deze aanvoerder
2. dit aanvoerder

Waar wordt het goede verwijswoord gebruikt?

de tentoonstelling

1. deze tentoonstelling
2. dit tentoonstelling

Waar wordt het goede verwijswoord gebruikt?

het voorwerp

1. deze voorwerp
2. dit voorwerp

Waar wordt het goede verwijswoord gebruikt?

de planeet

1. dat planeet
2. die planeet

Waar wordt het goede verwijswoord gebruikt?

de vriendschap

1. dat vriendschap
2. die vriendschap

Morgen heeft Jaap twee tussenuren, dat / wat hij heel prettig vindt.

1. dat
2. wat

De supermarktketen bij wie / waarbij Jan gesolliciteerd heeft, is om de hoek.

1. bij wie
2. waarbij

De jongen met wie / waarmee ik op vakantie ga, ken ik al jaren.

1. met wie
2. waarmee

Maken in het lesboek

Maak opdracht 1,2,3 en 4 op blz. 94-95.