les 4 actief luisteren + open en gesloten vragen

• Communicatie
• MBO
• Studiejaar 1

les 4 SOCOVA

Voordat we starten, de afspraken tijdens de les

- Telefoon op stil en tijdens uitleg van theorie door de docent, leg je jouw telefoon weg. Verwacht je een telefoontje, geef dit vooraf de les aan.

- We luisteren naar elkaar en gaan niet door elkaar heen praten. Wanneer er uitleg wordt gegeven houd je je mond.

- We eten niet in het lokaal, iets te drinken mag wel.

- Heb je een vraag of weet je het antwoord op een vraag, steek je hand op.

- Je hebt een open houding naar anderen en de lesonderwerpen.

- Je leermiddelen zijn geactiveerd en je kunt opdrachten maken uit Boom en Teams.

Wat gaan we doen?

Herhaling begrippen vorige lessen 

Oefenen met Actief Luisteren

Video opdrachten maken in teams

Open en gesloten vragen theorie

Soorten vragen oefening

oefenen met Samenvatten

evaluatie lesdoelen

afsluiting en volgende keer

Je kan na deze les

- Kenmerken van Actief luisteren benoemen

- Herkennen van juiste manier van luisteren in je toekomstige beroep.

- effect van open en gesloten vragen in een gesprek herkennen

- effect van samenvatten in een gesprek herkennen

- kunt uitleggen waar de term LSD in een gesprek voor staat

Welke van de onderstaande voorbeelden hoort niet bij non-verbale communicatie?

1. glimlach
2. handgebaar
3. handgeschreven brief
4. lichaamshouding

Wat wordt bedoeld met verbale communicatie?

1. allen gesproken taal
2. alleen geschreven taal
3. Zowel gesproken als geschreven taal
4. alleen digitale middelen

Welke situatie is een voorbeeld van interne ruis tijdens een gesprek?

1. Er rijdt een luidruchtige vrachtwagen langs de school
2. Je bent afgeleid door je eigen gedachten
3. De microfoon kraakt tijdens een presentatie
4. iemand speelt een tik tok video af op vol volume

Een interpretatie is een persoonlijke invulling van een waarneming

1. Waar
2. niet waar

Ruis bij jezelf:

1: waar had ik deze week last van interne of externe ruis? 

2: Hoe merkte ik dat? 

3: Hoe had het opgelost of voorkomen kunnen worden?

schrijf op & wissel hierna uit met je buur.

Goed luisteren?

Maar wat is nu goed luisteren? Als je echt luistert, doe je je uiterste best de daadwerkelijke boodschap van de zorgvrager te begrijpen. Het gaat dan niet alleen om de feiten die de zorgvrager vertelt, maar ook om de gevoelens die vaak achter een boodschap liggen. Vervolgens neem je de tijd om de boodschap die de zorgvrager je geeft te verwerken en erover na te denken. Je bent geneigd meteen te reageren als een zorgvrager is uitgepraat. Dat doe je vooral omdat je bang bent voor stiltes in een gesprek. Maar er is niets mis mee om te zeggen: 'Ik hoor wat u zegt, ik moet het even verwerken.'

Wat is de handigste tip voor goed luisteren?

Actief luisteren

Actief luisteren vraagt om inlevingsvermogen. Pas als je echt interesse toont, ontstaat er contact.

 

Je geeft aandacht aan de cliënt.

Je laat de cliënt zien dat je luistert.

Je reageert gepast.

Je let op non-verbale communicatie.

Het is niet alleen van belang dat je de ander hoort, maar ook dat je de boodschap van de ander begrijpt

de grootste luisterfouten

Weet jij

5 Redenen Waarom Mensen Niet Luisteren?

pak een pen, zet 1 t/m5 neer en schrijf jouw 5 redenen op

reden 1 van slecht luisteren

Je bent teveel met jezelf of andere zaken bezig. Dat kunnen zowel activiteiten als gedachten zijn

en dan? Dit vereenvoudigt de boodschap van de zender waardoor je alleen dingen die 

voor jou relevant zijn op pikt

 en dus niet de gehele boodschap.

Reden 2 hersencapaciteit

De opnamecapaciteit van onze hersenen is zo’n 300 woorden per minuut, terwijl een gemiddeld persoon spreekt met maar 100 tot 140 woorden per minuut. 

De verleiding is dan groot om 

de restcapaciteit van onze hersenen

 op te vullen met andere gedachten. 

wat ga ik strakjes eten?

Reden 3 RUIS

Ruziende kinderen, een bekende die je voorbij ziet lopen, keiharde muziek

interne ruis, semantische ruis, kortom Ruis.

Reden 4 eigen interpretatie

We zijn snel geneigd boodschappen te interpreteren in termen van ervaringen en kennis die we al hebben.

Dus vullen we de boodschap al in met onze eigen ideeën.. oeps

hierdoor stoppen we met luisteren naar de ander...

Reden 5 Angst/onzekerheid/vooroordelen

Je bent onzeker of angstig bij je gesprekspartner, waardoor je zelfs een observerende opmerking opvat als een persoonlijke aanval. De persoon vertelt iets en direct betrek je het op jezelf.

Niet goed geluisterd dus.

Voor de volgende opdracht 

Heb je oortjes nodig, ja echt pak je oortjes :)

opdracht staat in Teams.

kun jij alle de luisterfouten herkennen?

Zorg voor Beter video's

https://www.zorgvoorbeter.nl/communiceren-in-de-zorg/videos-goed-in-gesprek

https://www.zorgvoorbeter.nl/thema-s/communiceren-in-de-zorg/scholing/videos 

Wat gaan we doen?

Herhaling begrippen vorige lessen 

 Actief Luisteren theorie

Video opdrachten maken in teams

Open en gesloten vragen theorie

Soorten vragen oefening

oefenen met Samenvatten

evaluatie lesdoelen

afsluiting en volgende keer

Open en gesloten vragen

We gaan beginnen met de twee meest voorkomende vragen,

hierna gaan we verdiepen.

Duo opdracht vragen stellen

Maak twee rijen in de klas zodat je tegenover iemand komt te staan.

Aan de hand van een stelling gaan jullie oefenen met open en gesloten vragen.

Duo opdracht LSD + Gesloten vragen

Je voert met je medestudent een gesprek over een actueel onderwerp. Bijvoorbeeld: MBO studenten moeten dezelfde studentvoordelen(kortingen) krijgen als HBO & Universitaire studenten

De Regels:

1. Je mag pas reageren als de ander helemaal is uitgesproken.
   
2.   Je een stilte hebt laten vallen van 3 seconden.
   
3. Je mag alleen maar gesloten vragen stellen ( Ja/Nee)
4. Je past samenvatten en doorvragen toe toe.

Duo oefening ( LSD + Open vragen)

Je voert met je medestudent een discussie over een actueel onderwerp. Bijvoorbeeld: iedereen moet gaan studeren en een diploma halen anders kun je niet meedoen met de maatschappij.

De Regels:

1. Je mag pas reageren als de ander helemaal is uitgesproken.
2. je gaat minstens 3 open vragen stellen aan elkaar. ( ieder 3)
3. Je past Samen vatten toe ( wat zegt de ander?)

Ander onderwerp voor discussie

E sigareten (vapes) zorgen ervoor dat je sneller een normale sigaret op steekt en sneller verslaafd raakt.

Eerst gesloten vragen

en dan open vragen

laat elkaar uitpraten, vat samen en vraag door.

Nabespreken

open en gesloten vragen dus...

wat merkte je tijdens het gesprek met gesloten vragen met elkaar?

En wat was het effect van open vragen?

OKe, even samenvatten..

Wat hebben we tot nu toe geoefend en besproken?

Wie durft de les tot nu toe samen te vatten?

Samenvatten opdracht

Studenten groep A: kies een foto op je telefoon waar je veel over kunt vertellen.

Student groep B Hebben als opdracht

je luistert, vat samen wat er is gezegd 

en vraagt door ( vertel eens hoe is dat gelukt,

kun je wat meer vertellen over ..

heb je een voorbeeldje

"Allemaal een foto? Loop rond en zoek een partner. A vertelt over de foto, B vat om de 20 seconden samen en vraagt door.

opdracht boek : Oriëntatie Communicatie in de zorg

Boek: communicatie & begeleiden VP

Module 1 communicatie in de zorg

orientatie communicatie in de zorg

Lees de casus in de theorie rustig door 

en maak hierna de 

4 bijbehorende vragen.

extra bij tijd over.

Evaluatie

We hebben het gehad over verschillende soorten ruis

we hebben geoefend met actief luisteren en hoe je dit kunt laten zien door de video opdracht te analyseren met elkaar.

welke nieuwe begrippen heb je geleerd vandaag?

Vooruitblik

Volgende week

Gaan we oefenen met verschillende soorten vragen & met de gesprekstechnieken

bedankt en tot volgende week!

Casus mevrouw Paan, welke gesprekstechnieken herken je?

Debbie werkt in de thuiszorg als begeleider. Ze werkt al een aantal jaar bij mevrouw Paan en heeft daardoor een goede band met haar. Vandaag heeft mevrouw Paan een lang verhaal. Ze is verdrietig, omdat haar beide kinderen ruzie met elkaar hebben. Zij hebben sinds kort onderling helemaal geen contact meer met elkaar. Debbie besluit dat het weinig nut heeft om nu verder te werken en gaat er even voor zitten zodat mevrouw Paantjes haar verhaal kan doen. Zo te horen is het allemaal uit de hand gelopen, de hele situatie raakt u en doet u veel verdriet.' 'Dat klopt', zegt mevrouw Paan, en ze vervolgt haar verhaal: ‘Ik weet niet hoe het nu verder moet.’ 

vraag of de punten bij actief luisteren worden toegepast

casus

Je loopt stage op een woongroep voor mensen met een beperking. Vandaag zie je de moeder van Thijs ( client die in een rolstoel zit) met een bezorgde blik aan de keukentafel zit. Je besluit om met haar het gesprek aan te gaan. 

Doel: erachter komen waarom mevrouw bezorgd kijkt en contact maken met de moeder. Je hebt wel een vermoeden, Thijs is de afgelopen maanden wat somber in zijn stemming. Dit komt omdat er op de woning wat nieuwe cliënten zijn komen wonen. Thijs moet hier altijd aan wennen.