3.5 Het immuunsysteem

• Biologie
• Middelbare school
• mavo, havo, vwo
• Leerjaar 2

3.5 Het immuunsysteem

Wat gaan we doen?

• Uitleg basisstof 5; immuunsysteem
• Afsluiting
  

Wat is de juiste volgorde?

1. nieren - urineblaas - urineleider - urinebuis
2. nieren - urinebuis - urineblaas - urineleider
3. nieren - urineleider - urineblaas - urinebuis

Via welke drie organen raakt het lichaam water kwijt?

1. Hart, longen, darmen
2. Longen, huid, nieren
3. Nieren, darmen, longen
4. Lever, nieren, longen.

Welk onderdeel vervoert het urine naar de blaas?

1. Nierbekken
2. Urineleider
3. Urinebuis
4. Niermerg

Leerdoelen

• Je kunt beschrijven op welke manieren immuniteit werkt en hoe dat kan ontstaan. 
• Je kunt beschrijven wat er aan de hand is bij een allergische reactie. 

Lichaamsvreemd

Betekenis: stoffen die niet thuis horen in je lichaam.

Je lichaam kan op 3 manieren lichaamsvreemde stoffen tegenhouden.

• Met de huid. 
• Met de slijmvliezen in de luchtwegen.
• Met zoutzuur in maagsap.

Infectie

Stap 1: Opeten                                             Stap 2: antistoffen maken.
(langzame bestrijding).                          (snelle bestrijding)
               

Antigenen en antistoffen

• Cellen en virussen kunnen herkend worden door antigenen -> eiwit aan buitenkant cel.  
• Witte bloedcellen herkennen lichaamsvreemde stoffen-> leert de antigenen kennen -> maken voor dat antigen een antistof.
• Een antistof is specifiek voor één antigen. > sleutel en slot

Immuniteit

• Vaak word je maar één keer ziek van een ziekteverwekker. 
• Je witte bloedcellen kunnen onthouden welke antistoffen ze moeten maken, je wordt zo immuun (kunt niet meer ziek worden).
  

Natuurlijke immuniteit 

• ontstaat doordat je de ziekte zelf een keer doormaakt (bijv. waterpokken)

Vaccinaties (kunstmatige immuniteit)

• Een injectie die bestaat uit delen van een virus of bacterie of een verzwakte versie. 
• Je lichaam wordt er niet of nauwelijks ziek door, maar je witte bloedcellen leren ze zo wel herkennen en onthouden!

Maar waarom heb je toch steeds een verkoudheid of een griepje?

Sommige virussen veranderen bijna nooit bijv. Pokken virus.

• bescherming door vaccinatie is dan levenslang 

Sommige virussen veranderen helaas heel snel bijv. griepvirus

• vaccinatie werkt niet / maar tijdelijk en dient jaarlijks herhaalt te worden met nieuwe varianten

hoe werkt het coronavaccin?

Nieuwe techniek cel zo instrueren dat deze zelf het antigeen gaat maken: feitelijk gen therapie

Allergie

• een foutje in je immuunsysteem.
• Je immuunsysteem reageert dan heftig op bepaalde stoffen die eigenlijk niet gevaarlijk zijn (allergische reactie).

                                                                                                                       Anafylactische shock

wat	Aan de slag met Thema 3 , Basisstof 5 maken: mavo opdr. 1 tm 3, 8 en 9 / havo 1 tm 3, 7, 8 en 9
Hoe	lees de tekst van basisstof 5 door
Hulp	1) boek 3) docent
Tijd	tot 5 minuten voor het einde van de les.
Klaar?	Maak zelf een samenvatting van BS 5 óf gebruik opdr. 4 hiervoor.

Op welke twee manieren kun je immuniteit krijgen? Leg beide manieren uit.