Klasse 3) werhelling 2 (3/4/5)

• Frysk
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2,3

Lear!line Frysk

Taalfeardigens 2: les 3/4/5

Leardoelen:

• Ik wit wannear't ik de ei/ij brûke moat yn it Frysk
  
• Ik wit wat twa- en trijelûden binne
  
• Ik wit wat brekking is

Leardoel: Ik wit wat twalûden binne en wat brekking is.

Ja dat wit ik!

Nee dat wit ik net.

Wat is brekking?
Kinst in foarbyld jaan?

Twa/trije-lûden

Ast twa klanken oan mekoar plakst krijst in twalûd:
--> freon, bear, roas

In twalûd sunder klam kin koarter skreaun wurde:

--> Amearika - Amerikaansk of struktuer - struktureel

Trijelûden bestean ek:
> muoike, muoite

Brekking

Brekking komt foar as der nei it twalûd dûbeld bylûd (medeklinker) stiet: stoel-stuollen - stuoltsje         Fear - fearren - fearke
stien - stiennen - stientsje     Toer - tuorren - tuorke        --> -oe feroaret yn -uo
doar - doarren - doarke            koer - kuorren - kuorke

*De klank feroaret by meartal of ferlytsing en dat is brekking

twalûd sûnder brekking

twalûd mei brekking

Stiennen

Peallen

Bruorren

bear

Tiennen

Peal

Stien

Grien

Set oer:
boom - bomen

Set oer:
steen - stenen - steentje

Leardoel: Ik wit wannear't ik de ei/ij brûke moat yn it Frysk.

Ja dat wit ik!

Nee dat wit ik net.

ei/ij

• De klanken IJ en EI wurde beide brûkt - moatst gewoan leare!
  
  
• Op ’e Klaai sprekke se de EI oars út as yn ‘e Wâlden
  > Is de útspraak op ’e klaai en yn ’e Wâlden gelyk, dan skriuwe wy: ij
  
  
• Wurdt itselde wurd op ’e klaai útsprutsen mei in ''ai/oi'' en yn ’e Wâlden
    mei in ij, dan skriuwe wy: ei

Keppelje de wurden oan de goeie betsjutting:

bij

een bes

naar

een bij (diertje)

nieuw

nei

nij

bei

bij

by

Hokker wurden binne
goed skreaun?

1. Nije wike, neie klean, heit
2. Nije wike, nije klean, it nije hûs
3. Nije klean, neie wike, trije
4. Nije wike, trije, it neie hûs

Set oer:
Er zijn drie nieuwe aardbeien.

WURDLIST

Handige wurden diel 2

Ik kin de wurden fan de wurdlist
al goed staverje.

Ja (Ik haw al leard)

Nee (Ik haw der te min mei dien)

Wat is 'fergees' yn it Nederlânsk?

Set oer:
Tegenwoordig

Set oer:
Moeilijk

Set oer:
naast

Wat is it ferskil tusken:
kinne en kenne?

Set oer:
Ik moet op tijd naar mijn afspraak.

Set oer nei it Nederlânsk:
it muoit my

Jou dysels in sifer fan 0-10.

Hoe goed behearsto de stof?

010

• Laat de leerlingen de vraag beantwoorden.
• Vraag aan enkele leerlingen om hun antwoord toe te lichten.