2HA4 les 1.4-5: Zins- en alineaverbanden en signaalwoorden

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Welkom, 2HA4

Lesdoelen

• Je kunt signaalwoorden voor opsomming, tegenstelling en voorbeeld herkennen in een tekst.

• Je kunt zins- en alineaverbanden met een opsomming, tegenstelling en voorbeeld benoemen.
  
• Je kunt de kernzin(nen) uit een alinea halen.

Op welke plek bevindt zich de kernzin meestal?

1. eerste of laatste zin van de alinea
2. in het midden van de alinea
3. eerste zin van de alinea
4. laatste zin van de alinea

Zins- en alineaverbanden

Zinnen en alinea’s staan in een tekst niet zomaar achter elkaar.

Vaak is er een verband tussen de alinea's en zinnen. 

Zins- en alineaverbanden

Zinnen en alinea’s staan in een tekst niet zomaar achter elkaar. Vaak is er een verband tussen zinnen en/of alinea's. 

Hierdoor ontstaat er structuur in de tekst.

Een verband wordt vaak aangegeven door een signaalwoord.

Voorbeeld

Voor het bakken van pannenkoeken heb je verschillende ingrediënten nodig: om te beginnen meel, daarnaast melk en als laatste eieren.

Voorbeeld

Ik zou graag naar het strand gaan, maar mijn vriend gaat liever sporten.

Voorbeeld

Het broeikaseffect heeft grote invloed op het leven op aarde. Zo stijgt de  zeespiegel.

De eerste drie zins- en alineaverbanden

1. Uitspraak - opsomming
2. Uitspraak - tegenstelling
3. Uitspraak - reden

Uitspraak - opsomming

Je noemt verschillende dingen achter elkaar op.

Signaalwoorden:

En, ook, verder, bovendien, nog, daarnaast, niet alleen … maar ook, ten eerste … ten tweede

Uitspraak - opsomming

Je noemt verschillende dingen achter elkaar op.

Signaalwoorden:

En, ook, verder, bovendien, nog, daarnaast, niet alleen … maar ook, ten eerste … ten tweede

Hardlopen heeft veel voordelen. Ten eerste is het een goedkope sport. Bovendien kun je het gemakkelijk alleen doen .

Uitspraak - tegenstelling

Na een uitspraak beweer je meteen het tegengestelde.

Signaalwoorden:

Maar, daarentegen, echter, integendeel, enerzijds … anderzijds, daar staat tegenover

Uitspraak - tegenstelling

Na een uitspraak beweer je meteen het tegengestelde.

Signaalwoorden:

Maar, daarentegen, echter, integendeel, enerzijds … anderzijds, daar staat tegenover

Deze telefoon heeft een groter scherm, maar de foto's zijn minder goed. 

Uitspraak - reden

Je geeft een reden. Een reden geeft aan waarom iemand iets wel of niet doet.

Signaalwoorden:

Daarom, want, omdat, namelijk

Uitspraak - reden

Je geeft een reden. Een reden geeft aan waarom iemand iets wel of niet doet.

Signaalwoorden:

Daarom, want, omdat, namelijk

Veel scholieren slaan het ontbijt over, omdat ze er geen tijd voor hebben. 

Mijn vader houdt niet van winkelen, maar mijn moeder is er dol op.

1. uitspraak - opsomming
2. uitspraak - tegenstelling
3. uitspraak - reden

Ik zou graag een tweede taal willen leren, omdat ik mij verveel.

1. uitspraak - opsomming
2. uitspraak - tegenstelling
3. uitspraak - reden

Ik ben heel erg druk deze week. Ten eerste moet ik toetsen nakijken. Daarnaast heb ik boekvlogs om te controleren. Bovendien hebben we deze week rapportvergaderingen.

1. uitspraak - opsomming
2. uitspraak - tegenstelling
3. uitspraak - reden