1.1 stofeigenschappen

• Scheikunde
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

TDS

Tanja Duson

[e-mail]
 

Wi / Na / Schei

PWS

Belangrijke afspraken vooraf:

-  altijd bij je:  Binas, (werk)boeken, rekenmachine+ geo,

- hw maken + controleren (+ wat je niet snapt vragen )

- koppelen classroom 

- studiewijzer

-  lessen vaak via lessonup

Doel van par 1.1:

•  Je kunt beschrijven waar scheikundigen zich mee bezighouden.
• Je kunt een stof herkennen aan zijn stofeigenschappen.
•  Je kunt informatie over de eigenschappen en het veilig gebruik van stoffen opzoeken op een chemiekaart.
• Je kunt de betekenis van de gevarensymbolen benoemen voor corrosief, schadelijk, explosief, ontvlambaar en giftig.
•  Je kunt berekeningen maken met dichtheid.

1. scheikunde: bestuderen van stoffen en hoe ze door omstandigheden kunnen veranderen in andere stoffen (=chemische reactie)
2. biologie:  bestuderen van de levende natuur
3. natuurkunde: bestuderen van verschijnselen in
   de natuur zoals: licht, geluid, elektriciteit, weer, bewegen enz
4. vaak overlappen deze vakgebieden elkaar

(Natuur)wetenschap:
objectief (=eerlijk) onderzoek (via metingen) naar alle wezens, stoffen, processen en verschijnselen die in de natuur waarneembaar zijn!

Wetenschappelijk onderzoek: 

Standaardstappenplan 

wetenschappelijk onderzoek!

• gebruik je zintuigen en/of meetinstrumenten
• zo zorgvuldig mogelijk: de 3 W's:
     - wat gebeurt er?
     - waar/wanneer gebeurt het?
     - met welke stof? 
  
• objectief (dus niet: het ruikt vies/ het smaakt lekker)

Het ziet er vies uit =           
Noteer altijd duidelijk over welke stof het gaat!

Bij wetenschappelijk onderzoek moet je goed kunnen waarnemen!

Stappenplan wetenschappelijk onderzoek:

1. Onderzoeksvraag: wat wil je onderzoeken
   
2. Hypothese: wat denk je dat de uitkomst is
3. Uitvoering: is gegevens verzamelen
4. Conclusie: klopt je hypothese of niet
5. Discussie: had iets beter gekund?
   
6. Vervolgonderzoek: Zijn er nieuwe vragen? Ja--> begin opnieuw bij stap 1

• Stofeigenschappen bepalen waarvoor je de stof gebruikt. 
  
• Dit zijn géén stofeigenschappen:
  - temperatuur
  - volume
  - massa
  - fase (=toestand)
• Want ze zijn afhankelijk van de
   omstandigheden!

Stoffen kun je herkennen aan stofeigenschappen

(zijn altijd hetzelfde voor die stof!)

Dit zijn wél stofeigenschappen

Altijd passend bij onderzoeksvraag

• lees het doel/onderzoeksvraag
• waarnemingen (=data verzamelen) én  theorie met elkaar in verbinden  (wat weet je al? wat zegt  deze waarnemingen je? )= analyseren
• Leg uit met woorden als:
   .....dus.....;.......want...;....omdat.....
• gebruik jouw waarnemingen
  

conclusie trekken, 

waar moet je op letten?

Pictogram geeft informatie gevaarlijke stofeigenschappen 

Veilig werken: beschermende kleding, veiligheidsbril, kunststof handschoen, staart, stofmasker/zuurkast/afzuiging, stoffen veilig opbergen, je aan de veiligheidsvoorschriften op de werkplaats houden!

Etiketten

Op de etiketten van chemicaliën

kun je informatie vinden over de 

stof. Hiernaast het etiket van 

wasbenzine.

Is deze stof brandbaar of giftig?

H- en P- zinnen

Gevaren en voorzorgsmaatregelen worden met H- en P-zinnen aangegeven. Deze zinnen kun je vinden op internet. 

H-zinnen (H van hazard): geven aan wat de gevaren van een stof zijn.

P-zinnen (P van precaution): geven aan hoe je veilig met een stof kan om gaan.

Dichtheid
 (Leer je ook bij natuurkunde)

• formule: 
                         
•  in symbolen:
  
  
• eenheden: 
  
  
• van veel stoffen veranderd de
  dichtheid als de temperatuur veranderd

dichtheid=​volume​​massa​​

ρ=​V​​m​​

​m​3​​​​kg​​=​m​3​​​​kg​​

dichtheid  goud = 19,3 g/cm³ 

dichtheid aluminium =2,7 g/cm³

Dichtheid =massa van 1 cm³  stof
 

Dichtheid is een kenmerkende stofeigenschap (Binas tabel 15 -17)

aanpak moeilijke opgaves:

(verplicht bij hw en toetsen)

1. Gevraagd, scan waar de vraag staat en noteer de vraag (en eventueel de gewenste eenheid kort).
2. Gegeven: zoek uit welke gegevens uit de vraag en de bijbehorende tekst je nodig hebt en noteer dit.
3. Oplossing: bij theoretische vragen komt hier je uitleg, bij rekenvragen noteer je de benodigde formule(s), vul je de gegevens op de juiste plaats in en geeft de uitkomst + gevraagde eenheid
   

"Schaduwsom" gebruiken bij omwerken van formules 

1. Noteer de standaardformule met letters voor de grootheden
   
2. Vul wat je al weet in op de juiste plek 
3. Noteer de  "schaduwsom" een kloppende vergelijkbare som ernaast
4. Kijk nu welk getal uit de makkelijke som staat op dezelfde plek als de grootheid die jij moet berekenen en noteer de nieuwe formule
5. Reken je onbekende uit
6. en controleer of het klopt!

1.

2.

3.

4.

5.

6.

Hst 1.1 leren en maken + nakijken 

opg 1 t/m 14

Hst 1 stoffen en mengsels



Scheikunde een wetenschap

Pictogrammen en hun betekenis