Wat taal zegt over je identiteit

• Nederlands
• Secundair onderwijs

Wat taal zegt over je identiteit

Wat denk je dat er met de titel van het hoofdstuk bedoeld wordt?

Opdracht 1 - fragmenten

www.dialectloket.be

Welke taalvariant wordt hier gebruikt?

1. Standaardtaal
2. Tussentaal
3. Dialect

Fragment 1

A. Tussentaal: geen standaardtaal noch dialect

Schoon, nen anderen, da, ni, wa, ge, eel

Is er sprake van een informele of formele context?

1. Informele context
2. Formele context

Fragment 1

B. Informeel

==> best niet gebruiken bij sollicitatie, presentatie...

Hoe oud schat je de spreker(s)?

1. Tussen de 20 en 30 jaar
2. Tussen de 30 en 40 jaar
3. Tussen de 40 en 50 jaar
4. Tussen de 50 en 60 jaar

Tot welke regio behoren de sprekers?

1. Regio West-Vlaanderen
2. Regio Oost-Vlaanderen
3. Regio Brabant
4. Regio Limburg

Fragment 1

C. 30 à 40 jaar, regio Brabant

www.dialectloket.be

Welke taalvariant wordt hier gebruikt?

1. Standaardtaal
2. Tussentaal
3. Dialect

Fragment 2

A. Tussentaal: geen standaardtaal noch dialect

Vanvoor, heef, das, der ipv er

! Geen dialect, want verstaanbaar voor velen ! 

Is er sprake van een informele of formele context?

1. Informele context
2. Formele context

Fragment 2

B. Informeel

==> best niet gebruiken bij sollicitatie, presentatie...

Hoe oud schat je de spreker(s)?

1. Tussen de 20 en 30 jaar
2. Tussen de 30 en 40 jaar
3. Tussen de 40 en 50 jaar
4. Tussen de 50 en 60 jaar

Tot welke regio behoren de sprekers?

1. Regio West-Vlaanderen
2. Regio Oost-Vlaanderen
3. Regio Brabant
4. Regio Limburg

Fragment 2

C. 50 à 60 jaar, West-VL

www.dialectloket.be

Welke taalvariant wordt hier gebruikt?

1. Standaardtaal
2. Tussentaal
3. Dialect

Fragment 3

A. Dialect/etnolect: variëteit NL + invloed IT, ARAB, GR, TUR

=citétaal --> gastarbeiders naar mijnen LIM

Wa make, fa fa

Is er sprake van een informele of formele context?

1. Informele context
2. Formele context

Fragment 3

B. Informeel

==> best niet gebruiken bij sollicitatie, presentatie...

Hoe oud schat je de spreker(s)?

1. Tussen de 20 en 30 jaar
2. Tussen de 30 en 40 jaar
3. Tussen de 40 en 50 jaar
4. Tussen de 50 en 60 jaar

Tot welke regio behoren de sprekers?

1. Regio West-Vlaanderen
2. Regio Oost-Vlaanderen
3. Regio Brabant
4. Regio Limburg

Fragment 3

C. Jongeren, Limburg

www.dialectloket.be

Welke taalvariant wordt hier gebruikt?

1. Standaardtaal
2. Tussentaal
3. Dialect

Fragment 4

A. Dialect/Hasselts: typische dialectwoorden 

ich, emmes (hemd), gie (jij), deer (deur)

A. Typische dialectklanken

Stoottonen (kort + krachtig) + sleeptonen (lang + zangerig)

Is er sprake van een informele of formele context?

1. Informele context
2. Formele context

Fragment 4

B. Informeel

==> best niet gebruiken bij sollicitatie, presentatie...

Hoe oud schat je de spreker(s)?

1. Tussen de 20 en 30 jaar
2. Tussen de 30 en 40 jaar
3. Tussen de 40 en 50 jaar
4. Tussen de 50 en 60 jaar

Tot welke regio behoren de sprekers?

1. Regio West-Vlaanderen
2. Regio Oost-Vlaanderen
3. Regio Brabant
4. Regio Limburg

Fragment 4

C.  Vrij jonge vrouwen uit Hasselt

--> opname = van 1963 + vrouwen van 1944/1945

Iets oudere man

--> opname = van 1963 + man van 1897

www.dialectloket.be

Welke taalvariant wordt hier gebruikt?

1. Standaardtaal
2. Tussentaal
3. Dialect

Fragment 5

A. Dialect: typische dialectwoorden Schoten

oe eette da? 

A. typische dialectklanken Schoten

aa wordt oo (jo voor ja); oe wordt uu (bezuuken)

Is er sprake van een informele of formele context?

1. Informele context
2. Formele context

Fragment 5

B. Informeel

==> best niet gebruiken bij sollicitatie, presentatie...

Hoe oud schat je de spreker(s)?

1. Tussen de 30 en 40 jaar
2. Tussen de 40 en 50 jaar
3. Tussen de 50 en 60 jaar
4. Tussen de 60 en 70 jaar

Tot welke regio behoren de sprekers?

1. Regio West-Vlaanderen
2. Regio Oost-Vlaanderen
3. Regio Brabant
4. Regio Limburg

Fragment 5

C. Oudere vrouw (66 jaar)

Schoten

www.dialectloket.be

www.dialectloket.be

Welke taalvariant wordt hier gebruikt?

1. Standaardtaal
2. Tussentaal
3. Dialect

Fragment 6 = BN

A. Standaardtaal

*zachte g

*geen diftongering (twee)

*z + v = stemhebbend (vier)

Fragment 7 = NN

A. Standaardtaal

*vaak harde g

*vaak wel diftongering (tweej)

*z wordt s; v wordt f  (ferboowden)

*-tie wordt -tsie (naties)

Is er sprake van een informele of formele context?

1. Informele context
2. Formele context

Fragment 6 = BN

B. Formeel

Het Journaal BE

C. Middelbare leeftijd

Regio?

Fragment 7 = NN

B. Formeel

Journaal NL

C. Jongere vrouw

Regio? 

Opdracht 2 en 3 - foto's 

Schrappen

Code switching...

...een journaalanker praat thuis niet zoals op tv;

...een leerkracht praat met collega's niet zoals met leerlingen;

...een leerling presenteert niet zoals hij tegen vrienden zou spreken;

... je praat niet tegen je vrienden zoals je tegen je grootouders spreekt.

...

Code switching

Code switching is...

...van de ene taalcode (ST, dialect, TT) naar de andere overschakelen, vaak afhankelijk van de situatie of de relatie tussen de gesprekspartners.

Taalvariatie

! blauwe kader ! 

Opdracht 4 + 5 - Wat verraadt je taal over jou?

Bookwidget

Klaar?

Maak dan de opdracht tegen donderdag (zie planner)

Opdracht 6 - William Labov

1. Lees klassikaal de tekst.

2. Beantwoord de vragen in deze LessonUp. 

Waarom verkiest Labov de alledaagse taal, de taal die je onder vrienden gebruikt?

6A

Dit taalgebruik is volgens Labov de taal met het puurste systeem, dat niet verpest wordt door allerlei op school aangeleerde ideeën over 'correcte' taal. 

Leg de paradox van de observator uit.

6B

De onderzoeker wil de taal onderzoeken die mensen gebruiken als ze niet geobserveerd worden. Labov bedenkt verschillende manieren om door die paradox heen te breken. 

Bv. Tekst taalproef - meekijksoftware ...

Licht toe hoe Labov de paradox van de observator probeert te omzeilen. (3)

6C

1. Onderzoek op plaatsen die niet met taalkundig onderzoek verbonden zijn, zoals warenhuizen.

2. Doet alsof hij mensen niet goed verstaat en laat hen woorden herhalen.

3. Laat opname soms voorafgaand of na 'echte' interview lopen. Dan probeert hij mensen te laten vertellen over iets waar ze helemaal in opgaan.  Zo vergeten ze de microfoon. 

Sociolinguïstiek

Blauwe kader

Oefening - terugblik