11.3 Je lijkt op

11.3 en 11.4 (deel 1)
1 / 38
next
Slide 1: Slide
BiologieMiddelbare schoolvmbo tLeerjaar 4

This lesson contains 38 slides, with interactive quiz and text slides.

time-iconLesson duration is: 50 min

Items in this lesson

11.3 en 11.4 (deel 1)

Slide 1 - Slide

Doelen van deze les
Je leert:
hoe je aan een eigenschap komt die je ouders niet hebben
hoe je genotypen noteert
of de kans op een jongen even groot is als de kans op een meisje
hoe je het uiterlijk van nakomelingen voorspelt

Slide 2 - Slide

De 8 begrippen die je absoluut moet kennen
fenotype                                        meiose
genotype                                       mitose

dominant                                       homozygoot
recessief                                        heterozygoot

Slide 3 - Slide

Mitose
Meiose
gewone celdeling
reductiedeling
46 --> 46 + 46
46 --> 23 + 23
in de geslachtscellen
in alle andere cellen
chromosomen verdubbelen

Slide 4 - Drag question

Eigenschappen doorgeven
We nemen het voorbeeld uit het tekstboek blz. 136 en 137.




Dit is een versimpelde weergave, want in het echt heb je natuurlijk veel meer haarkleuren dan donker en rood.
Ook heb ik een willekeurig chromosoom uitgekozen. Het is mij niet precies bekend waar de genen voor de haarkleur liggen.

Slide 5 - Slide

Op deze chromosomen 
ligt het gen 
voor haarkleur

Slide 6 - Slide

gen: donker haar
gen:
rood haar

Slide 7 - Slide

Wat is het genotype van vader?
Wat is het fenotype van vader?
Welke van de twee genen is dominant?
Welke van de twee genen is recessief?
donker haar
rood haar

Slide 8 - Slide

Wat is het genotype van vader?  donker / rood
Wat is het fenotype van vader?   donker haar
Welke van de twee genen is dominant?    donker
Welke van de twee genen is recessief?     rood
donker haar
rood haar

Slide 9 - Slide

gen: rood haar
gen:
rood haar

Slide 10 - Slide

Wat is het genotype van Sander?
Wat is het fenotype van Sander?
Wanneer komt een recessief gen tot uiting in het fenotype?
rood haar
rood haar

Slide 11 - Slide

Wat is het genotype van Sander?  rood / rood
Wat is het fenotype van Sander?   rood haar
Wanneer komt een recessief gen tot uiting in het fenotype?
Alleen als er GEEN dominant gen aanwezig is
rood haar
rood haar

Slide 12 - Slide

Sander heeft twee genen die hetzelfde zijn: rood/rood.
Dit noemen we:
HOMOZYGOOT
(denk aan homoseksueel. Een homoseksueel stel, dat zijn twee mannen of twee vrouwen, dus allebei hetzelfde geslacht)
gen: rood haar
gen:
rood haar

Slide 13 - Slide

Vader heeft twee genen die verschillend zijn: donker/rood.
Dit noemen we:
HETEROZYGOOT
(denk aan heteroseksueel. Een heteroseksueel stel, dat is een man en een vrouw, dus allebei een ander geslacht)
gen: donker haar
gen:
rood haar

Slide 14 - Slide

va
                      vader                           moeder                     Sander                        zus

genotype   donker/rood             donker/rood             rood/rood              donker/donker
fenotype    donker                       donker                       rood                       donker

                       heterozygoot           heterozygoot           homozygoot        homozygoot
                                                                                                rood                        donker


Slide 15 - Slide

Een eenvoudigere schrijfmethode voor het genotype

dominante gen: hoofdletter
recessieve gen: kleine letter
Gebruik altijd de A of B
(Bijv: een grote C lijkt te veel op een kleine c)

Slide 16 - Slide

va
                      vader                           moeder                     Sander                        zus

genotype   Aa                                Aa                               aa                            AA
fenotype    donker                       donker                       rood                       donker

                       heterozygoot           heterozygoot           homozygoot        homozygoot
                                                                                                rood                        donker


Slide 17 - Slide

Uiterlijk voorspellen
We kruisen twee konijnen.
Hoe groot is de kans op een witte nakomeling?

Slide 18 - Slide

Slide 19 - Slide

Slide 20 - Slide

wit
zwart

Slide 21 - Slide

wit
aa

zwart
Aa

Slide 22 - Slide

wit
aa
altijd een a
zwart
Aa
A  of  a

Slide 23 - Slide

wit
aa
altijd een a
zwart
Aa
A  of  a
A
a
a              a

Slide 24 - Slide

wit
aa
altijd een a
zwart
Aa
A  of  a
A               Aa            Aa
a                aa            aa
a              a

Slide 25 - Slide

wit
aa
altijd een a
zwart
Aa
A  of  a
A               Aa            Aa
a                aa            aa
a              a
Aa = 50%            aa = 50 %

Slide 26 - Slide

wit
aa
altijd een a
zwart
Aa
A  of  a
A               Aa            Aa
a                aa            aa
a              a
Aa = 50%            aa = 50%
zwart = 50%       wit = 50%

Slide 27 - Slide

Nu zelf proberen
Van een bepaalde tulpensoort zijn er twee varianten: rood en wit. Het rode gen is dominant.
We kruisen twee rode heterozygote tulpen.
Hoe groot is de kans dat een nakomeling ook rood is?

Maak even een screenshot / foto

Slide 28 - Slide

Slide 29 - Slide

rood
Aa
A of a
rood
Aa
A  of  a
A
a
A              a

Slide 30 - Slide

rood
Aa
A of a
rood
Aa
A  of  a
A               AA            Aa
a                Aa            aa
A              a

Slide 31 - Slide

rood
Aa
A of a
rood
Aa
A  of  a
A               AA            Aa
a                Aa            aa
A              a
AA = 25%        Aa = 50%     aa = 25%
rood = 75%       wit = 25%

Slide 32 - Slide

Nu zelf proberen! 
Stel: een cavia kan twee haarsoorten hebben
We kruisen nu twee langharige cavia's.
Een heterozygoot mannetje en een homozygoot langharig vrouwtje. Hoe groot is dan de kans op een nakomeling met kort haar?
MAAK EEN SCREENSHOT / FOTO

Slide 33 - Slide

Slide 34 - Slide

lang
AA
altijd een A
lang
Aa
A  of  a
A
a
A              A

Slide 35 - Slide

lang
AA
altijd een A
lang
Aa
A  of  a
A               AA            AA
a                Aa            Aa
A              A
AA = 50%            Aa = 50%

Slide 36 - Slide

lang
AA
altijd een A
lang
Aa
A  of  a
A               AA            AA
a                Aa            Aa
A              A
AA = 50%            Aa = 50%
lang = 100%       kort = 0%

Slide 37 - Slide

De 8 begrippen die je absoluut moet kennen
fenotype                                        meiose
genotype                                       mitose

dominant                                       homozygoot
recessief                                        heterozygoot

Slide 38 - Slide