5.2 De Nederlandse Opstand

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 1

schooltv.nl

5.2 De Nederlandse opstand

Programma

Tekst lezen en uitleg

Aan de slag

Afsluiten

Leerdoelen

Aan het eind van de les weet je de directe en indirecte oorzaken van de Nederlandse opstand

Karel V

Vorst van de Nederlanden, maar nog veel meer...

Alle gebieden werden geregeerd vanuit Brussel

Stadhouder

Onder Karel V is stadhouder nog een belangrijke positie

In plaats van Karel V ben jij namelijk de belangrijkste persoon in een gebied.

Dit was altijd iemand van adel

Filips II

Zoon en opvolger van Karel V, vanaf 1555

Filips II regeerde niet meer alleen met de adel, maar ook met ambtenaren die hij betaalde en ook zomaar kon ontslaan. De adel kreeg hierdoor minder macht

Vervolgingen

Karel V was heel katholiek, maar Filips II ook!

vervolgingen van protestanten ging door

Hierdoor waren de burgers ontevreden

Ontevredenheid in de Nederlanden

Adel was ontevreden omdat hun macht verdween door de ambtenaren en door de centrale rechtbank

De burgers waren ontevreden vanwege de vervolgingen

Staatsvorming en Centralisatie

Het gebruiken van ambtenaren en het niet meer gebruiken van de adel zorgt ervoor dat de oude adel steeds minder te zeggen krijgt. ontevreden adel, dus.

Ook de rechtspraak werd op 1 plek gedaan en door mensen in dienst van vorst Filips II

Beeldenstorm (1566)

in 1566 was er een Vlaamse dominee die tekeer ging tegen beelden van heiligen in de katholieke kerk. Na de dienst gingen de gelovigen naar een klooster om daar alle beelden kapot te maken

Reactie Filips II (vanuit Spanje)

De vorst was woedend!

Hij stuur de hertog van Alva met een leger richting de Nederlanden om de mensen te straffen en het protestantisme te vernietigen.

Hertog van Alva

"De ijzeren hertog"

omdat hij zo streng is, en een beeld van zichzelf neer laat zetten van ijzer....

nieuwe landvoogd van de Nederlanden

Vluchten

Veel Nederlanders vluchtten weg uit de Nederlanden

Ook Willem van Oranje

in 1568 keert WvO terug met een leger en begint de tachtigjarige oorlog tegen Spanje

Terug naar 1566

De Nederlandse adel vraagt aan de landvoogdes of er gestopt kan worden met de vervolgingen van de protestanten

Geuzen worden deze edelen genoemd

Tijdlijn

1566 --> Edelen vragen of de vervolgingen kunnen stoppen

1566 --> Beeldenstorm

1568 --> Begin 80-jarige oorlog

1572 --> Verovering van Den Briel door geuzen

1581 --> het gezag van Filips II wordt niet meer erkend

1584 --> Willem van Oranje wordt vermoord

1588 --> Onafhankelijke Nederlandse Republiek

Aan de slag

maak van 5.2 opdrachten 1 t/m 6

Dit wordt huiswerk