Lessen thema 4 (stevigheid en beweging)

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

4.1 Het skelet

- 200 botten/beenderen

- Beenderstelsel

Hoofd, romp en ledematen

Het schedel

De wervelkolom (ruggengraat)

Onderdelen

De borstwervels+ de ribben+ borstbeen = de borstkas

De schouderbladen+ sleutelbeenderen = de schoudergordel

De heupbeenderen+ het heiligbeen+ het staartbeen = de bekkengordel of het bekken

Ledenmaten

Arm = Ellepijp+ spaakbeen+ opperarmbeen+ botten van de hand

Been= Dijbeen+ kuitbeen+ scheenbeen+ botten van de voet

Functies:

- Het skelet geeft stevigheid 

- Het skelet maakt beweging mogelijk (met spieren/uitsteeksels)

-Het skelet beschermt je organen

-Het skelet geeft vorm aan je lichaam

Het skelet

- Schrijf in STILTE alle botten op die je nog weet van de les van woensdag (3 minuten)

- Fluister met je buurman of buurvrouw over welke botten je samen nog weet en schrijf deze op (3 minuten)

Het skelet

- Schrijf in STILTE alle botten op die je nog weet van de les van woensdag (3 minuten)

- Fluister met je buurman of buurvrouw over welke botten je samen nog weet en schrijf deze op (3 minuten)

Elastische tussencelstof

Kalkzouten en collageen

Kraakbeen->bot

Fontanellen uit bindweefsel

Onbeweegbare verbindingen

Verbindingen via een gewricht

Verbindingen via kraakbeen

Verbindingen via een gewricht

Gewrichten

• Gewrichtskogel + gewrichtskom
• Dun laagje kraakbeen
• Verbonden d.m.v het gewrichtskapsel
• Gewrichtssmeer

3 typen gewrichten

• Vorm en functie 
• Kogelgewricht (schouder)
• Rolgewricht (elleboog)
• Scharniergewricht (vingerkootjes)

Spierstelsel

• Door spieren kan je bewegen
• Verbonden via pezen

Een spier kan zich samentrekken

Een pees kan zich niet samentrekken

Antagonischtisch paar

• Trek spier en buig spier 
  
• Bicep trekt het spaakbeen, tricep de ellepijp
• Wat voor gewricht zit er in de elleboog?
• Andere spierbewegingen in de organen zijn onbewust

Wat zijn de 4 functies van het skelet

Noem een voorbeeld van een orgaan/organen die het skelet beschermt

In welke 4 delen van het lichaam zit kraakbeen

Uit welke botten/beenderen bestaat je bekkengordel

1. Dijbeen+ kuitbeen+ scheenbeen
2. Middenvoetsbeentje+ voetwortelbeentjes+ hielbeen+ teenkootjes
3. De heupbeenderen+ heiligbeen+staartbeen

Wat zorgt er voor dat gewrichten soepel en flexibel bewegen?

Wat voor soort gewricht zit er in de knie?

Uit welke 2 stoffen bestaat de tussencelstof van botweefsel?

Uit welke botten/beenderen bestaat je arm

1. Ellepijp + spaakbeen+ opperarmbeen
2. Ellepijp + spaakbeen+ opperarmbeen+ botten van de hand
3. Schouderblad+sleutelbeen+ opperarmbeen

Welke organen worden beschermd door de schouderbladen?

Door welk bot of welke botten worden deze organen ook beschermd?

Hoe heten de zachte stukjes bindweefsel in het schedel van een baby?

1. Gewrichten
2. Beenderen
3. Kraakbeen
4. Fontanellen

Wat voor type gewrichten heb je?

Welk type gewricht is het meest bewegelijk?

1. Rolgewricht
2. Kogelgewricht
3. Scharniergewricht

Op welke manier kunnen botten met elkaar verbonden zijn?