Burgerschap - periode 4 - les 2

• Burgerschap
• MBO
• Studiejaar 1

Burgerschap - periode 4 - les 2

De herkomst 

van jouw kleding

Lesdoel

Aan het einde van deze les kan je:

• beschrijven waar kleding wordt gemaakt.
• uitleggen door wie kleding wordt gemaakt.
• een beschrijving geven van het kledingproductie proces.

Denk jij ook wel eens aan wáár je kleding
vandaan komt voordat het in de winkel belandt?

Nee, ik denk er niet bij na.

Soms, ik wil wel graag dat degene die mijn kleding maakt goede arbeidsomstandigheden heeft..

Ja, ik ben er heel bewust mee bezig.

Opdracht 1

Kijk in een label van je kleding (shirt, broek of jas) of laat je klasgenoot kijken als je het niet goed kunt zien. En beantwoord de volgende vragen in een word documentje:

a) Uit welke landen komt de kleding die je aan hebt vandaan?

b) Bekijk de antwoorden van degene aan je tafel. Zijn dit dezelfde landen, of andere landen?

c) Waarom wordt je kleding daar gemaakt, denk je?

Waar wordt jouw kleding gemaakt?

Waarschijnlijk zijn de meeste van je kledingstukken gemaakt in landen in Azië. Waarom wordt onze kleding vaak in Azië gemaakt? Dit heeft verschillende redenen:

- Het salaris in deze landen ligt erg laag.

- In Azië zijn er weinig regels waar kledingfabrieken aan moeten voldoen. De gebouwen zijn oud, gammel en niet altijd brandveilig.

- Er zijn ook weinig regels voor werknemers, bijvoorbeeld over pauzetijden, werkuren, ziekte en pensioen.

-  Het kost weinig belasting om kleding uit Azië naar Europa te verschepen.

-  Door de komst van het internet is het veel makkelijker geworden om te communiceren met kledingfabrieken in verre landen.

Prijsopbouw van een shirt

Jouw kleding wordt dus gemaakt door werknemers in Azië, die hier maar heel weinig geld mee verdienen. Zoals je in het volgende plaatje kunt zien, krijgt de kledingwinkel meer dan de helft van de prijs van het shirt. De kleermaker verdient minder dan 1%:

Wat is ‘fast fashion’?

1. Goedkope kleding
2. Trendy kleding
3. Kleding van lage kwaliteit
4. Alle antwoorden kloppen

Stel je voor: je koopt in de winkel een shirt van € 20. Hoeveel heeft het kledingmerk de fabriek betaald voor dit shirt?

1. 2 euro
2. 5 euro
3. 8 euro
4. 10 euro

En hoeveel van die € 20 gaat
naar het salaris van de kledingmaker?

1. 10 procent
2. 5 procent
3. 8 procent
4. minder dan 1 procent

Wat is het gemiddelde maandsalaris van
een kledingmaker in Bangladesh?

1. 150 euro
2. 80 euro
3. 40 euro
4. 220 euro

Hoeveel kinderen werken er in de
kledingindustrie in Bangadesh, denk je?

1. Kinderarbeid is verboden dus 0 %
2. Ongeveer 300.000 kinderen
3. Ongeveer 1,7 miljoen kinderen
4. Ongeveer 3,7 miljoen kinderen

En hoeveel mensen werken er
wereldwijd in de kledingindustrie?

1. Ongeveer 20 miljoen
2. Ongeveer 100 miljoen
3. Ongeveer 300 miljoen
4. Ongeveer 1 miljard mensen

Hoe vaak hangen grote kledingmerken, zoals de H&M en Zara, een nieuwe collectie kleding in hun winkels?

1. Elke week
2. Elke maand
3. Elke 3 maanden
4. Elk half jaar

Hoe vaak hangen grote kledingmerken, zoals de H&M en Zara, een nieuwe collectie kleding in hun winkels?

1. Elke week
2. Elke maand
3. Elke 3 maanden
4. Elk half jaar

Hoe vaak worden kledingstukken in
Nederland jaarlijks verbrand of vernietigd.

1. 10.000 kledingstukken
2. 100.000 kledingstukken
3. 500.000 kledingstukken
4. 1.2 miljoen kledingstukken

Onverkochte kleding

In 2018 kampte bijvoorbeeld H&M met een berg onverkochte kleding ter waarde van 4,3 miljard euro. Sinds de komst van fast fashion in de jaren 80 produceren kledingmerken snel en goedkoop. Er zijn kledingmerken die maar liefst 24 collecties per jaar uitbrengen. En dus zitten alle partijen met overschotten.

Een deel van deze kleding wordt vervolgens met korting aangeboden, sommige stukken gaan terug in de voorraad. Wat hierna overblijft, wordt gedoneerd aan een goed doel of vernietigd door het te verbranden of vervezelen. Er wordt helaas vaak gekozen voor die laatste optie. Niet alleen de kledingindustrie heeft hierin een hand. Ook de consument doet mee door regelmatig nieuwe kleding te kopen en een kledingstuk gemiddeld maar zeven keer te dragen. En dat terwijl er per kledingstuk gemiddeld 169 mensen betrokken zijn om het te maken en te vervoeren. 

Onverkochte kleding verbranden uit merkbelang

Soms stellen bedrijven dit te doen om ‘gezondheids- of veiligheidsredenen’, maar vaak zit er een marketinggedachte achter. Luxe merken willen vaak hun imago behouden. Zo kwam in 2018 het Engelse merk Burberry nog in opspraak, omdat het in de jaren daarvoor een grote hoeveelheid van de onverkochte kleding had vernietigd. Dit deed het merk voor het behoud van de ‘luxe’, exclusieve merkwaarde.

Wat moet er veranderen?

Hoewel het goed zou zijn als de kledingindustrie zou stoppen met het verbranden van niet verkochte kleding, blijft de kledingindustrie een van de meest vervuilende industrieën ter wereld. De overstap van minder verbranden en meer vervezelen zou een goede impact kunnen hebben, maar vervezeld textiel kan vaak wel alleen gebruikt worden voor laagwaardige toepassingen, zoals voor vulling- of isolatiemateriaal. Ketens kiezen hier vaak niet voor, omdat dit proces veel tijd en geld kost.

Frankrijk zet hierin een goede stap door vanaf 2024 het vernietigen van onverkochte producten of het begraven ervan op vuilnisbelten te verbieden. Het gaat om schoenen, kleren, cosmetica, boeken en elektronische apparaten. Een verbod kan helpen in het tegengaan van verspilling en in het aanmoedigen van slimmer produceren en inkopen.

Omstandigheden in kledingfabrieken

Uitbuiting in Chinese fabrieken van Shein

Textielarbeiders die in de Chinese fabrieken van kledinggigant Shein werken, maken dagen van 18 uur, hebben geen weekend en krijgen maar een derde van hun salaris uitbetaald als ze een fout maken.

Een onderzoeksjournalist ging undercover bij twee kledingfabrieken in de Zuid-Chinese stad Guangzhou. Zij filmde daar stiekem hoe werknemers van 08.00 uur tot diep in de nacht kledingstukken naaiden voor opdrachtgever Shein. Wie daarbij een fout maakt, krijgt twee derde van het salaris niet uitbetaald. 

In een andere fabriek is er geen vast salaris, maar krijgen medewerkers 4 cent per afgerond kledingstuk betaald. Medewerkers in de kledingfabrieken hoeven slechts één dag per maand niet te werken. De undercover journalist zag hoe vrouwen tijdens de lunchpauze hun haren wassen, omdat ze daar buiten werktijd niet aan toekomen.

Vat bovenstaand artikel in twee zinnen samen.

Zoek nu zelf op internet naar twee artikelen over arbeidsomstandigheden in de kledingindustrie. 

Noteer van beide artikelen waar het over gaat, de bron en de datum van de bron.

Opdracht 2

Beantwoord in een word documentje de volgende vragen:

1. Wat doe jij met kleding die je niet meer draagt?
2. Wat doe jij met kapotte kledingstukken? 
3. Heb je wel eens een kledingstuk geprobeerd te repareren?
4. Wat denk je dat de meest duurzame manier is om met je oude kleding te doen?
5. Welke app zou je kunnen helpen om duurzamere kledingkeuzes te maken? 
6. Zoek uit hoe duurzaam je favoriete merk is en leg uit

Eerder klaar?

Ga dan op zoek naar het meest vervuilende merk en een duurzaam alternatief

In welk land maakt jouw
favoriete merk zijn kleding?