This lesson contains 22 slides, with interactive quizzes, text slides and 1 video.
Lesson duration is: 60 min
Items in this lesson
Literatuurgeschiedenis
20e eeuw
Slide 1 - Slide
Herinnering aan Holland
Gaat u maar staan
Slide 2 - Slide
Slide 3 - Video
Wat vind je van poëzie (a)? En van zijn schilderkunst (b)?
Slide 4 - Open question
Doet de manier van dichten/ schilderen je aan een andere stroming denken? Zo ja, welke?
Slide 5 - Open question
Lucebert, ‘keizer der vijftigers’ (1924 – 1994)
haat – liefdeverhouding poëzie
Taal is vervuild: 'Schoonheid heeft haar gezicht verbrand'
Maar ook: magie aan taal teruggeven
Puur, de klank is het belangrijkste. Kindertaal
‘Het is barbaars om na Auschwitz een gedicht te schrijven.' Adorno
Slide 6 - Slide
2. Poëzie van de Vijftigers
Oorlog vooral invloed op de vorm.
Net als expressionisten: vorm niet volgens traditie, geen interpunctie, grammatica.
Inspiratie uit kindertaal, Afrikaanse volkskunst (Cobra)
'Experimentelen' - het gedicht is experiment: gaat om de ervaring van het dichten zelf> wat brengt dat voor nieuws?
Slide 7 - Slide
Cobra
Slide 8 - Slide
Jan Hanlo
1912 - 1969
Slide 9 - Slide
Hoofdstuk 3 Literatuur na de Tweede Wereldoorlog
Paragraaf 1 Wederopbouw
Jaren 50: gebrek aan levensmiddelen, woningnood.
wederopbouw
maatschappelijke tweedeling: een verlangen naar de traditionele gezagsverhoudingen en rust en orde (politieke zuilen) -- het verlangen naar vrijheid, vernieuwing en verandering.
Afrekenen met oorlogsmisdadigers
Slide 10 - Slide
Over welke thema's zouden schrijvers van proza na WOII schrijven?
Slide 11 - Open question
Paragraaf 2 Verwerking van de oorlog
De oorlog onontkoombaar thema.
Anne Frank (Het achterhuis) (1947)
Marga Minco, Het bittere kruid (jodenvervolging) (1957)
Theun de Vries (Het meisje met het rode haar, 1956)
S. Vestdijk (Pastorale 1943, 1948)
Deze literatuur maar ten dele verzonnen. Traumaverwerking, én bijdrage aan beeldvorming van de oorlog
Slide 12 - Slide
Paragraaf 3 Gerard Reve (1923 - 2006)
Geboren Gerard Kornelis van het Reve
Debuut: Novelle 'De avonden, een winterverhaal' (1947).
Niet direct over de oorlog, maar:
‘Als ik het boek herlees is die oorlog voor mij op iedere bladzijde aanwezig. Het boek is een monument van het verzwijgen.’ (T. Schippers).
Verhaal:
Slide 13 - Slide
Belevenissen van Frits van Egters gedurende de laatste 10 dagen van 1946.
Sterk autobio. Frits lijkt op Gerard
Hij slentert veel door de straten, bezoekt vrienden, plaagt zijn ouders en hij vertelt gruwelijke mopjes en verhalen.
Maak in je schrift een voorkant van boekomslag die qua sfeer, stijl en beelden past bij de inhoud van het boek De avonden.
Je mag alle technieken gebruiken.
Slide 15 - Slide
Wat voor sfeer heeft verhaal volgens jou? Waar merk je dat aan?
Slide 16 - Open question
Wat zou het thema van het boek kunnen zijn?
Slide 17 - Mind map
Becommentarieert wat hem niet bevalt. Ziet overal verval bij zichzelf en bij anderen (kaalheid?)
Ook humor: de gruwelijke verhalen zijn vaak erg komisch en ook het treiteren van zijn vader.
Pessimistisch verhaal met optimistischer einde.
Thema: totale verveling en de afkeer van het milieu waarin hij opgroeit
Slide 18 - Slide
paragraaf 4 Ontvangst
Ontvangst (zedenbedervende passages).
Hij kwam openlijk voor zijn homoseksualiteit uit> opschudding. In 'Nader tot u' (1966 ) zou 'smalende godslastering' staan: ik-persoon gemeenschap heeft met God, die de gedaante van een ezel heeft.
Hij weigerde een literaire prijs.
Slide 19 - Slide
Jaren 60 Na de wederopbouw kwam de consumptiemaatschappij op. Emancipatie en gelijkheid werden belangrijke waarden, en er kwam een jeugdcultuur op (denk aan de opkomst van de popmuziek).
Slide 20 - Slide
Slide 21 - Slide
Opdracht Lucebert
Wat wil Lucebert volgens jou over poëzie zeggen in dit gedicht? Geef aan voor iedere strofe.