5.7: DNA-technieken

Thema 5 BS 6 Geschiedenis van het leven op aarde
Wat?             We bespreken het huiswerk van BS 6 (t/m 10)
Hoe?         In groepen van 4 --> 1 iemand neemt docentrol op zich
Tijd?              +- 10 min
Vragen?       Probeer er samen uit te komen
Klaar?            Scan BS 7 alvast (vooral de afbeeldingen)
Uitkomst?    Waar je niet uitkomt, bespreken we klassikaal
1 / 12
next
Slide 1: Slide
BiologieMiddelbare schoolvwoLeerjaar 2

This lesson contains 12 slides, with text slides and 1 video.

time-iconLesson duration is: 30 min

Items in this lesson

Thema 5 BS 6 Geschiedenis van het leven op aarde
Wat?             We bespreken het huiswerk van BS 6 (t/m 10)
Hoe?         In groepen van 4 --> 1 iemand neemt docentrol op zich
Tijd?              +- 10 min
Vragen?       Probeer er samen uit te komen
Klaar?            Scan BS 7 alvast (vooral de afbeeldingen)
Uitkomst?    Waar je niet uitkomt, bespreken we klassikaal

Slide 1 - Slide

This item has no instructions

Thema 5 BS 7 DNA-technieken
  Welkom in de toekomst

Slide 2 - Slide

This item has no instructions

Leerdoelen

-Je kunt het verschil beschrijven tussen biotechnologie en recombinante-DNA-technieken
-Je kunt enkele DNA-technieken in de biotechnologie beschrijven, zoals: genetische modificatie en genomics, 
-Je kunt beschrijven hoe Crispr-Cas wordt gebruik voor gene-editing

Slide 3 - Slide

This item has no instructions

Biotechnologie
Biotechnologie:
organismen worden gebruikt om producten voor de mens te maken

Recombinant-DNA-technieken:
technieken om nieuwe erfelijke informatie in het DNA van een organisme te plaatsen
Biotechnologie
-DNA van de organismen blijft onveranderd!
bijvoorbeeld:
-gist in brood & bier
-speciale bacteriën in yoghurt
Recombinant-DNA-technieken
-DNA van organismen wordt aangepast!
-Het nieuwe DNA kan van een ander organisme komen
Bijvoorbeeld:
-Productie insuline
-Gen voor productie insuline uit een mens gehaald en in het DNA van een bacterië gestopt -> bacterie maakt insuline

Slide 4 - Slide

2e is eigenlijk nieuwere vorm van biotechnologie

Voorbeeld: verschil tussen biotechnologie en recombinant-DNA-technieken
Nu
Vroeger

Slide 5 - Slide

This item has no instructions

Organismen aanpassen
Genetische modificatie:
aanbrengen van gewenste erfelijke eigenschappen in een organisme
-> transgeen 

Nieuwe techniek:
Crispr-cas: brengt specifieke wijzingen aan in genen van organismen (=gene editing)
Genetische modificatie
-Voor GM worden vaak micro-organismen gebruikt, soms ook planten/dieren
Toepassing GMO's: geneeskunde, landbouw, industrie, milieu 
Crispr-Cas
Wat: Mechanisme is oorspronkelijk van bacteriën
Hoe: 'Cas' kan specifiek een stukje DNA 'zoeken', het enzym 'Crispr' kan deze er vervolgens uit 'knippen'
Resultaat: gen wordt weggehaald of vervangen
Toepassing: Gentherapie (=kapotte genen repareren)

Slide 6 - Slide

Gebruik van genen van andere soorten wordt vervangen door Crisprcas

Slide 7 - Video

This item has no instructions

Genomics
Genomics: 
De studie van het gehele DNA van een organisme met alle genen die daarop liggen

Toepassing:
-Ziektes (vroegtijdig) opsporen
-Behandeling/medicatie op maat
-Fokkerijen/veeteelt

Slide 8 - Slide

This item has no instructions

e(nvironmental)-DNA
a(ncient)-DNA

Slide 9 - Slide

This item has no instructions

Opdracht: 
Moord oplossen
Opdracht: Aan wie van de 4 test-personen is de verdachte waarschijnlijk het meest verwant? 
timer
5:00

Slide 10 - Slide

This item has no instructions

Uitwerking

Slide 11 - Slide

This item has no instructions

Aan de slag
Wat?              Maak opdracht 1 t/m 8 en 10, 11
Hoe?              Werk in tweetallen, op fluistertoon
Tijd?               Tot +- 5 minuten voor tijd
Vragen?        1. Boek 2. Docent
Klaar?            Maak samenhang 
Uitkomst?    Huiswerk dat we volgende les bespreken

Slide 12 - Slide

This item has no instructions