Het Zenuwstelsel

• Verzorgende
• MBO
• Studiejaar 1

Het Zenuwstelsel

Reflex

Onwillekeurige actie op een prikkel

Bijvoorbeeld: niezen, knipperen, pupilvernauwing bij fel licht, hand wegtrekken bij iets warms, schoppen bij aantikken kniepees

Hersenvliezen & hersenvocht

Drie hersenvliezen:

Harde hersenvlies

Spinnenwebvlies

Zachte hersenvlies

Hersenvocht: 

in en om de hersenen

Beschermt hersenen en ruggenmerg

Transport voedingsstoffen en afvalstoffen

Indeling  zenuwstelsel

Anatomische indeling

Centraal zenuwstelsel: Hersenen & ruggenmerg

 Perifere zenuwstelsel: Hersenzenuwen & ruggemergzenuwen

Perifeer zenuwstelsel

Fysiologische  (functionele) Indeling:

Animaal (willekeurig):

Sensorisch (aanvoerend)

Motorisch (afvoerend)

Autonoom (onwillekeurig):

Sympathisch (actie)

Parasympathisch (rust en herstel)

Centrale zenuwstelsel

Grote hersenen (Cerebellum)

Linker- en rechter hersenhelft: links bestuurt rechter lichaamshelft en omgekeerd

O.a. vrijwillige beweging, denken, intelligentie

Functie zenuwstelsel

Het verwerken van impulsen die afkomstig zijn van zintuigen. In zintuigcellen ontstaan impulsen onder invloed van prikkels

Regelen van de werking van spieren en klieren

Hersenstam (Truncus Ceribri)

Verbindt hersenen met ruggenmerg

Hersenstam bestaat uit:

• Verlengde merg: afstemmen autonome functies (ademhaling, hartslag, bloeddruk)
  
• Pons: o.a. ademhalingspatroon regelen
• Middenhersenen: coördineren en controleren spierbewegingen
  

Kleine hersenen (cerebellum)

Windingen en groeven → groot oppervlak

  

Buitenkant: grijze stof

Binnenkant: witte stof

Coördineren houding, beweging en motorische vaardigheden

Ruggenmerg

Schakel tussen hersenen en spieren/organen (lichaam)

• Hoofd en hals direct met hersenen verbonden.
• Romp en ledematen zijn met ruggenmerg verbonden.
• Impulsen gaan via ruggenmerg naar de hersenen.

Functie CZS

Hersen krijgen informatie vanuit

sensorische zenuwen van buiten (zintuigen) 

 en van binnenuit het lichaam over bloeddruk, temperatuur.

Informatie komt binnen via sensorische cel,  gaat via ruggenmerg naar de hersenen . 

Functie Perifere Zenuwstelsel

Vervoerders van 'prikkels' van zintuigen naar het CZS en van het CZS naar de spieren en organen.

1. motoriek

2. aanraken

3. evenwicht

4.visueel

5.geluid

Motorische zintuigen

Van hersenen via motorische cel naar ruggenmerg en motorische output. Zij gaan naar doel orgaan.

Dit kan willekeurig: iets wat we bewust aansturen, bv hand opsteken.

Onwillekeurig: Geen bewuste invloed, bv hartslag is nu 80pm

Wat nemen we waar?

We nemen Prikkels waar.

Externe prikkels:

Veranderingen in je omgeving (buiten je lichaam)

Interne prikkels: Veranderingen in je lichaam

Autonome zenuwstelsel

Sympatisch (fight or flight)

ACTIE

Gaspendaal

Parasympatisch (rest and digest)

RUST

Rempendaal

Waarnemen

Met behulp van je zintuigen verzamel je informatie

Wat is een impuls?

Je hersenen moeten de informatie van buiten (of binnen) het lichaam wel begrijpen. Daarom zetten je zintuigen de informatie om in een elektrisch signaal:

Een Impuls

Drempelwaarde

Waarom merk je sommige veranderingen niet?

Drempelwaarde: De minimale hoeveelheid die je nodig hebt van een prikkel, om het een impuls te laten worden. 

Het zenuwstelsel bestaat uit

1. centraal zenuwstelsel, perifeer zenuwstelsel en lichaamszenuwen
2. centraal zenuwstelsel en perifeer zenuwstelsel
3. centraal zenuwstelsel en lichaamzenuwen
4. perifeer zenuwstelsel en lichaamszenuwen

Hoe noemen we hersenen en ruggenmerg samen?

1. Zenuwstelsel
2. Hersenstelsel
3. Centraal zenuwstelsel
4. autonoom zenuwstelsel

Sleep de kenmerken naar het juiste zenuwstelsel

Heb je niet alles goed? Druk op reset.

Sympatisch zenuwstelsel

Parasympatisch zenuwstelsel

Stimulatie van de hartactiviteit en ademhaling

Opslag reservevoedsel

Bloedvatverwijding in spijsverteringsorgaan

Afgifte adrenaline

Minder energieverbruik

Toename zweetproductie

Dendriet

Cellichaam

Kern

Een ........ is een orgaan dat reageert op bepaalde invloeden uit de omgeving

Een bepaalde invloed uit de omgeving noemen we een ........

Zintuigcellen zetten prikkels om in ......

Zintuig

prikkel

impulsen

Wat is de taak van de zenuwen

1. impulsen aanmaken
2. impulsen doorgeven aan de hersenen
3. ze verbinden het CZS met de rest van lichaam
4. ze produceren bepaalde stoffen

Wat is de functie van het zenuwstelsel?

1. zorgt voor prikkelgeleiding
2. zorgt voor je bewustzijn
3. Goede samenwerking van de lichaamsfuncties
4. fight en flight

Het zenuwstelsel kan op grond van de bouw worden ingedeeld in het centrale zenuwstelsel en het perifere zenuwstelsel

1. goed
2. fout

Het perifere zenuwstelsel bestaat uit

1. hersenen en ruggenmerg
2. 31 hersenzenuwen en 12 ruggenmergzenuwen
3. 12 hersenzenuwen en 31 ruggenmerg zenuwen
4. 20 hersenzenuwen en 23 ruggenmergzenuwen

Het centrale zenuwstelsel bestaat uit:

1. hersenen en ruggenmerg
2. hersenen en motorische zenuwen
3. hersenen en perifere zenuwen
4. hersenen, ruggenmerg en perifere zenuwen

Het parasympatisch zenuwstelsel

1. is een onderdeel van het autonome zenuwstelsel
2. brengt het lichaam tot rust, en bevordert de spijsvertering
3. is tegenovergestelde van het sympathische zenuwstelsel
4. a+b+c

welke delen van het zenuwstelsel behoren bij het centraal zenuwstelsel?

1. perifere zenuwen
2. zenuwen in het ruggenmerg
3. zenuwen in de hersenen
4. zenuwen in ruggenmerg en hersenen

Wat is een andere naam voor het onwillekeurige zenuwstelsel?

1. Animaal zenuwstelsel
2. Autonoom zenuwstelsel
3. Motorisch zenuwstelsel
4. Sensorisch zenuwstelsel

Als je parasympathische zenuwstelsel meer doet dan je sympatische zenuwstelsel, dan ben je...

1. in rust
2. in actie

Het autonome zenuwstelsel werkt

1. zonder onze wil
2. door aansturing van bloedvaten
3. in samenwerking met het hart
4. het willekeurige zenuwstelsel

hoe wordt het autonome zenuwstelsel onderverdeeld?

Hoe heten de signalen die het zenuwstelsel verstuurt?

Op welk zenuwstelsel heb je zelf GEEN invloed?

1. Autonome zenuwstelsel
2. Animale zenuwstelsel
3. Willekeurige zenuwstelsel
4. Vegetatieve zenuwstelsel

Wat is het verschil tussen het animale zenuwstelsel en het autonome zenuwstelsel?

Zenuwcel of neuron

1

2

3

4

5

Dendriet

Cellichaam

Axon

Myelineschede

Synaps

Een zenuwcel heeft heel veel dendrieten. Wat doen deze?

1. Het ontvangen van een signaal
2. ze geleiden impulsen naar het cellichaam toe
3. Ze geven een signaal door
4. Ze geleiden impulsen van het cellichaam af

Welk type zenuwcel zorgt ervoor dat spieren aangestuurd worden?

1. Bewegingszenuwcel (motorisch)
2. Gevoelszenuwcel (sensorisch)

Stelling:
Een sensorische zenuwcel vangt een prikkel op en stuurt dit door naar het centrale zenuwstelsel

1. juist
2. onjuist

De chemische stofjes die zorgen voor de overdracht van zenuwcel naar zenuwcel heten de:

1. Synaps
2. Axon
3. Neurotransmitters
4. Dendrieten

Een zenuwcel zorgt dat
informatie wordt doorgestuurd. Wat is een ander woord voor zenuwcel?

1. Dendriet
2. Impuls
3. Neuron
4. Axon

Aan het einde van de les

Kun je de werking van het zenuwstelsel beschrijven

Kun je de onderdelen van het zenuwstelsel benoemen