Criminaliteit P12

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Doelen P1

01> Je kan vertellen wat het verschil is tussen asociaal en strafbaar gedrag.

-02 Je kan vertellen wat het verschil is tussen een overtreding en een misdrijf EN je kan vertellen of iets een misdrijf of overtreding is.

03> Je kan vertellen wat 'criminaliteit' is.

04> Je kan vertellen over de plaats- en tijdgebondenheid van criminaliteit.

05> Je kan vertellen wat een rechtsstaat is.

06> Je kan vertellen wat (niet-)materiele gevolgen van criminaliteit zijn. 

Doelen P2

07> Je kan de 5 INDIVIDUELE risicofactoren omtrent criminaliteit noemen.

08> Je kan de 2 MAATSCHAPPELIJKE omstandigheden van criminaliteit noemen.

09> Je kan de 3 groepen noemen die vaker voorkomen in de criminaliteitscijfers.

10> Je kan vertellen waarom politiecijfers niet altijd een goed beeld geven van criminaliteit.

Hoe zou je criminaliteit het best kunnen omschrijven?

Wat is het verschil tussen asociaal gedrag en strafbaar gedrag?

01> Je kan vertellen wat het verschil is tussen asociaal en strafbaar gedrag.

Asociaal gedrag: Gedrag waarbij je geen rekening houdt met anderen.

Strafbaar gedrag: Gedrag waarbij je wetsregels (wetten) overtreedt.

Zou je dit omschrijven als strafbaar gedrag?

Asociaal of strafbaar gedrag?
Je laat een scheet in de bus

1. asociaal gedrag
2. strafbaar gedrag

Asociaal of strafbaar gedrag?
Je gooit een flesje drinken op de grond.

1. asociaal gedrag
2. strafbaar gedrag

Asociaal of strafbaar gedrag?
Je steekt je middelvinger op in het verkeer.

1. asociaal gedrag
2. strafbaar gedrag

Asociaal of strafbaar gedrag?
Je rijdt door rood.

1. asociaal gedrag
2. strafbaar gedrag

-02 Je kan vertellen wat het verschil is tussen een overtreding en een misdrijf EN je kan vertellen of iets een misdrijf of overtreding is.

Een overtreding is een minder erg strafbaar feit.

> Je krijgt hiervoor een waarschuwing, boete, taakstraf of zit in hechtenis (max 1jr)

> Medeplichtigheid of poging tot is NIET strafbaar.

> Hiervoor krijg je geen strafblad.

Geheugensteuntje: 'Mag niet, maar doen we wel eens.'

 

Een misdrijven is een ernstig strafbaar feit.

> Je krijgt hiervoor hogere straffen. Voorbeelden zijn: taakstraf en gevangenisstraf

> Medeplichtigheid of poging tot is WEL strafbaar.

> Hierdoor krijg je (indien bewezen) een strafblad. Lastig als je later een VOG* wilt voor je werk.

*Verklaring omtrent goed gedrag

Overtreding of misdrijf?
Je sloopt een bushokje.

1. overtreding
2. misdrijf

Overtreding of misdrijf?
Je hebt geen licht aan op de fiets.

1. overtreding
2. misdrijf

Overtreding of misdrijf?
Je vervoert drugs.

1. overtreding
2. misdrijf

Overtreding of misdrijf?
Je steelt een pakje kauwgom uit de supermarkt.

1. overtreding
2. misdrijf

03> Je kan vertellen wat 'criminaliteit' is.
Hoe zou je criminaliteit het best kunnen omschrijven?

04> Je kan vertellen over de plaats- en tijdgebondenheid van criminaliteit.

Plaatsgebondenheid:

> Wat strafbaar is, is gebonden aan de plaats. In Nederland zijn andere zaken strafbaar dan in andere landen.  (Castellammare di Stabia)

Tijdgebondenheid:

> Wat strafbaar is, ligt aan de tijd waarin men leeft. (vroeger)

Tijd- of plaatsgebondenheid?
Je wordt gestraft, omdat je alcohol drinkt in Brunei.

1. tijdgebondenheid
2. plaatsgebondenheid
3. Geen van beide

Tijd- of plaatsgebondenheid?
Sinds 2001 mogen homoseksuele stellen trouwen.

1. tijdgebondenheid
2. plaatsgebondenheid
3. Geen van beide

Tijd- of plaatsgebondenheid?
Kinderen vanaf 5 jaar MOETEN naar school.

1. tijdgebondenheid
2. plaatsgebondenheid
3. Geen van beide

'Het misdrijf vond plaats om half 8 in de avond.'

1. tijdgebondenheid
2. plaatsgebondenheid
3. Geen van beide

'Het misdrijf vond plaats in de club Red.'

1. tijdgebondenheid
2. plaatsgebondenheid
3. Geen van beide

05> Je kan vertellen wat een rechtsstaat is.
Wat is een rechtsstaat?

05> Je kan vertellen wat een rechtsstaat is.

Nederland is een rechtsstaat.

> De overheid moet zich ook een rechten en plichten houden.

Vb. de politie mag je niet zomaar aanhouden.

Vb. je hebt recht op een advocaat.

06> Je kan vertellen wat (niet-)materiele gevolgen van criminaliteit zijn.

Materiele schade: Schade die uit te drukken is in geld.

Immateriele/ niet-materiele schade: Schade die niet uit te drukken is in geld.

Materiele of niet-materiele schade
Je durft na een overval 's avonds niet meer over straat

1. materiele schade
2. niet-materiele schade

Materiele of niet-materiele schade

1. materiele schade
2. niet-materiele schade

Materiele of niet-materiele schade
Het fotolijstje dat je van je oma had gekregen is gestolen

1. materiele schade
2. niet-materiele schade

Materiele of niet-materiele schade
Door de inbraak is de ruit kapot, die moet gemaakt worden voor E100.

1. materiele schade
2. niet-materiele schade

EINDE PARAGRAAF 1

07> Je kan de 5  INDIVIDUELE risicofactoren omtrent criminaliteit noemen.

1: Slechte opvoeding

2: Groepsdruk

3: Alcohol of drugs

4: Spijbelen of schooluitval

5: Biologische factoren

Welke risicofactor herken je?
Je ouders geven aan dat je best na de avondklok op straat mag zijn.

1. slechte opvoeding
2. groepsdruk
3. spijbelen
4. alcohol of drugs

Welke risicofactor herken je?
Je sloopt het bushokje, omdat er mensen bij zijn.

1. slechte opvoeding
2. groepsdruk
3. spijbelen
4. alcohol of drugs

Welke risicofactor herken je?
Je hebt met je vrienden gedronken en raakt slaags met een andere groep.

1. slechte opvoeding
2. groepsdruk
3. spijbelen
4. alcohol of drugs

Welke risicofactor herken je?
Je verveelt je in de stad en steelt daarom iets uit een winkel.

1. slechte opvoeding
2. groepsdruk
3. spijbelen
4. alcohol of drugs

08> Je kan de 3 MAATSCHAPPELIJKE omstandigheden van criminaliteit noemen.

Slechte leefomstandigheden> er is minder geld maar de wensen zijn niet anders.

Normvervaging> de normen (=regels) worden minder streng.

Minder sociale controle (=op elkaar letten), waardoor de pakkans (kans om gepakt te worden) kleiner wordt.

Welke maatschappelijke oorzaak?
Je woont in de stad, niemand zegt er wat van als jij 's avonds met een tv over straat loopt.

1. normvervaging
2. minder sociale controle
3. slechte leefomstandigheden

Welke maatschappelijke oorzaak?
Je fiets is gestolen, dus jij pakt een andere fiets zonder slot.

1. normvervaging
2. minder sociale controle
3. slechte leefomstandigheden

Welke maatschappelijke oorzaak?
Je houdt je minder goed aan de coronaregels dan vorig voorjaar.

1. normvervaging
2. minder sociale controle
3. slechte leefomstandigheden

09> Je kan de 3 groepen noemen die vaker voorkomen in de criminaliteitscijfers.

Jongens/ mannen

Jongeren (tussen 16-23)

Niet-westerse allochtonen

Jongens en mannen

Jongens en mannen komen meer voor in de criminaliteitscijfers.

Waarom zouden mannen/jongens meer in aanraking komen met criminaliteit dan vrouwen/meisjes?

Jongeren (16-23 jr)

Waarom zouden jongeren vaker voorkomen in de criminaliteitscijfers?

Niet-westerse allochtonen

Waarom zouden niet-westerse allochtonen vaker een misdrijf plegen?

10> Je kan vertellen waarom politiecijfers niet altijd een goed beeld geven van criminaliteit.

Cijfers worden beinvloed door:

> Wat de politie opzoekt

> Wat er aangegeven wordt

> Vooroordelen/ stereotypering

EINDE PARAGRAAF 2

Doelen P4

- Je kan vertellen wanneer iemand een verdachte en wanneer iemand een dader is.

- Je kan vertellen welke bevoegdheden de politie heeft.

- Je kan vertellen hoe het (vervolg-)proces verloopt.

- Je kan vertellen wat de OvJ doet en welke opties hij/zij heeft.

Wat verstaan we onder 'verdachte'?

Wat is het verschil tussen een verdachte en een dader?

Wie 'maakt' het verschil van verdachte naar dader?

Welk begrip past hierbij?
'De officier wil drugsdealer achter de tralies.'

1. seponeren
2. schikken
3. vervolgen

Welke optie?
Je wordt betrapt op winkeldiefstal.

1. vervolgen
2. seponeren
3. schikken

De officier van justitie zal een zaak seponeren als:

1. de verdachte ontkent.
2. de verdachte meteen het misdrijf bekent.
3. de politie te weinig bewijzen heeft.
4. de verdachte liever niet vervolgd wil worden.

Alexia (17) heeft allerlei nepaccounts op sites voor tweedehands kleding. Ze laat de koper geld oevrmaken, maar stuurt niks op. Na 3 maanden heeft de politie genoeg bewijs en arresteert haar.

1. Seponeren
2. Schikken
3. Vervolgen

Je bent betrapt met teveel vuurwerk, je krijgt van de officier van justitie een flinke boete

1. Schikken
2. Seponeren
3. Vervolgen

Je bent verdachte van een gewapende overval

1. Schikken
2. Seponeren
3. Vervolgen

Noem 3 belangrijke personen tijdens een rechtszaak.

Waarmee begon de rechtszaak?

Welk deel van de rechtszitting vond jij meest interessant?

Wie spreekt er als laatst in een rechtszaak?

Schuldig?

- Gaat het om een strafbaar feit?

- Heeft de verdachte het gedaan?

- Is de verdachte strafbaar?

Soorten straffen

1. hoofdstraffen

> vrijheidsstraf > boete > taakstraf

2. bijkomende straffen

> bijv. invorderen rijbewijs

3. maatregel

> bijv. TBS

Waarom straffen we?

Doelen van straffen

- afschrikking

- gedrag verbeteren

- veiliger maken samenleving

- wetten moeten worden nageleefd

-wraak 

Wat is het doel van straffen als een kinderlokker opgesloten wordt?

1. Afschrikken
2. Veiligheid in de samenleving
3. Wraak
4. Leren van zijn fout

Wek doel van straffen kan de doodstraf niet hebben?

1. Dader leert van fouten
2. Afschrikken samenleving
3. Veilig houden van de samenleving
4. Wraak nemen op de dader

Wat is volgens linkse partijen een belangrijk doel van straffen?

1. wraak/vergelding
2. verbetering van het gedrag
3. beveiliging van de samenleving
4. strikte naleving van de wetten

Wat is het doel van straffen als iemand na het spuiten van graffiti, het zelf moet schoonmaken met een taakstraf?

1. Afschrikken
2. Veiligheid in de samenleving
3. Wraak
4. Leren van zijn fout

In Saoedi Arabië is iemand onthoofd voor drugssmokkel. Welk doel van straffen is hier van toepassing?

1. Preventie
2. Wraak
3. Veiligere samenleving
4. Afschrikken

Repressie of preventie?

Welke manier van criminaliteit vind jij het best?

Klopt dit met jouw politieke voorkeur?