Les 1. Ethologie

Lorenz Konrad
Ethologie
1 / 31
next
Slide 1: Slide
BiologieMBOStudiejaar 2

This lesson contains 31 slides, with interactive quizzes, text slides and 2 videos.

time-iconLesson duration is: 120 min

Items in this lesson

Lorenz Konrad
Ethologie

Slide 1 - Slide

Wat denk je te gaan leren bij het vak ethologie?

Slide 2 - Open question

Slide 3 - Slide

Opdrachten
Opdracht deel 1.
Ad libitum/ Continue observatie
Ethogram maken.
Opdracht deel 2.
Ethogram gebruiken. -> interval observatie + behavior sampling
Onderzoeksvraag. Werkplan. Ethogram maken voor het te observeren dier -> thuis of stage of werk.
Opdracht deel 3.
Uitvoering onderzoek.
Conclusie & Discussie.
Onderzoeksverslag maken over het geobserveerde dier.

Slide 4 - Slide

Ethologie = gedragsbiologie
Gedrag = alles wat een mens of dier doet
Alle waarneembare handelingen

Bijvoorbeeld: Eten, lopen, territorium verdedigen, slapen, zitten, les geven, luisteren naar de juf.

Gedrag komt tot stand door een prikkel en door motivatie

Slide 5 - Slide

Slide 6 - Slide

Slide 7 - Slide

Geschiedenis
Ethologie komt van ethos en logos
Karakter en leer
Aristoteles observeerde al gedrag
The origin of species heeft al een hoofdstuk over gedrag 
Charles Darwin noemde gedrag instinct

Douglas Spalding ontdekte imprinting

Slide 8 - Slide

Slide 9 - Slide

Gedrag Biologie of Psychologie?

Psychologie - Bepaald gedrag - Beloning of Straf? - Leren

Biologie - Interne motivatie - Gedrag - Beloning of straf? - Leren

Tegenwoordig - Combinatie tussen een prikkel en motivatie

Tinbergen - 4 waarom vragen - Oorzaak, Ontwikkeling, Functie, Evolutie


Slide 10 - Slide

Bijvoorbeeld een vogel die zingt
Oorzaak: Opeenvolging van zenuwimpulsen en spiersamentrekkingen tijdens of vlak voor het zingen.
Ontwikkeling: De vogel zingt omdat hij dat geleerd heeft van zijn ouders.
Functie: De vogel lokt een vrouwtje of bakent zijn territorium af. 
Evolutie: De vogel zingt omdat het in zijn genen zit die zijn doorgegeven van vorige generaties. 

Slide 11 - Slide

Twee type verklaringen voor gedrag

Proximate verklaringen: Waardoor wordt het gedrag opgeroepen of veroorzaakt?

Ultimate verklaringen: Wat is de functie van het gedrag, wat bereikt het dier er mee en wat is de evolutionaire verklaring.

Slide 12 - Slide

Sleutelprikkel
Sommige prikkels wekken bijna altijd een bepaald gedrag op.
Dier dat honger heeft en een prooi ziet zal nauwelijks reageren op het voortplantingsgedrag van een soortgenoot. 


Supranormale prikkel

Slide 13 - Slide

Slide 14 - Slide

Signalen uitzenden
Veel communicatie verspreid via signalen
Kleur
Geur
Geluid

Slide 15 - Slide

Gedragssystemen
Gedragselementen aan elkaar
Bijvoorbeeld: het verkrijgen van voedsel of het verdedigen en verzorgen van de jongen.

Sommige gedragingen worden in een vaste volgorde uitgevoerd - gedragsketen 

Slide 16 - Slide

Slide 17 - Slide

Slide 18 - Video

Gewenning
Een bepaalde reactie op een prikkel wordt afgeleerd bij herhaling van die prikkel


Slide 19 - Slide

Noem een voorbeeld van gewenning

Slide 20 - Open question

Voorbeelden gewenning
Gieren in Artis schrikken niet meer van de flitsen van camera's

Politie honden reageren niet op klappen van belager

Mensen die de trein niet meer horen die naast het spoor wonen


Slide 21 - Slide

Slide 22 - Slide

Inpreting
Iets dat geleerd wordt in een bepaalde korte levens perioden - gevoelige periode.


Slide 23 - Slide

Noem een voorbeeld van inprenting

Slide 24 - Open question

Voorbeelden inprenting
Het aanleren van een taal bij peuters

Een puppy die aan mensen went voor 
een bepaalde leeftijd

Slide 25 - Slide

Slide 26 - Video

Imitatie
(Nabootsing) Leren door het gedrag van soortgenoten na te doen.


Jonge vogels imiteren zanggedrag van ouder

Slide 27 - Slide

Noem een voorbeeld van imitatie

Slide 28 - Open question

Voorbeelden van imitatie
Apen die gaan wassen
Mezen die melkdopje open pikken

Slide 29 - Slide

Slide 30 - Link

Bekijk de film
Schrijf op welk gedrag je ziet en of het hoort bij:

- Gewenning
- Inprenting
- Imitatie

Let op: Niet al het gedrag is een van 

Slide 31 - Slide