de evolutietheorie

• biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

De evolutie theorie

lesinhoud

herhaling, huiswerk bespreken

filmpje

verwerkingsopdracht

quizvragen

lesdoelen

Je kan beschrijven wat de evolutietheorie inhoudt

Je kan de begrippen 'evolutie' en 'natuurlijke selectie' uitleggen

Je kan uitleggen hoe nieuwe soorten ontstaan

herhaling

Er komen nu een paar quizvragen die je helpen met de lesstof weer te herhalen.

De laatste vragen gaan over de stof van vandaag, misschien vind je ze moeilijk maar na de les begrijp je de vragen vast beter.

Als je er moeite meehebt open dat de vorige lessonuplessen.

Welke uitspraak of uitspraken is/zijn juist?

1. Geslachtscellen bevatten slechts 1 chromosoom
2. In een zaadcel kan een X-chromosoom voorkomen
3. Alle zaadcellen bevatten hetzelfde geslachtschromosoom
4. Een geslachtscel heeft altijd 24 chromosomen

Hoe noemen we de informatie voor al je erfelijke eigenschappen in een cel?

Zet in de juiste volgorde van klein naar groot:

1. cel - chromosoom - DNA - gen
2. DNA - gen - chromosoom - cel
3. gen - DNA - chromosoom - cel
4. gen - chromosoom - DNA - cel

Twee uitspraken:
Katharina zegt: De eicel bepaalt het geslacht bij de bevruchting

Marnix zegt: De chromosomen van een man bestaan uit 22 paar gelijk chromsomen en 1 paar ongelijke chromosomen

Wie heeft gelijk?

1. Beide gelijk
2. Katharina heeft gelijk
3. Marnix heeft gelijk
4. Beide ongelijk

Bij een kikker bevatten bepaalde cellen per kern in totaal 13 chromosomen.

Zijn deze cellen geslachtscellen of lichaamscellen?

1. geslachtscellen
2. lichaamscellen
3. dat kan je niet weten

Wat ligt als losse draadjes in de celkern?

Ontwikkeling van het leven op aarde, waarbij soorten ontstaan, veranderen en/of verdwijnen noem je ...

Twee uitspraken over het ontstaan van nieuwe soorten:

Katrien zegt: Er is sprake van twee nieuwe soorten als twee groepen, ogenschijnlijk gelijke, organismen niet meer in staat zijn onderling voort te planten
Marion zegt: Bij het ontstaan van nieuwe soorten is het belangrijk dat een groep organismen geïsoleerd raakt van een andere groep soortgenoten

Wie heeft gelijk?

1. Katrien
2. Marion
3. Katrien en Marion
4. geen van beide

Bekijk de video van de volgend pagina 

Evolutie

Begrip:

De ontwikkeling van het leven op aarde, waarbij soorten ontstaan, veranderen en/of verdwijnen wordt evolutie genoemd.

(leer dit uit je hoofd !)

De evolutietheorie

• ontstaat in de 18de eeuw, 
• Voor die tijd ging men er vanuit dat het leven op aarde onveranderlijk was.
• De theorie is  niet te bewijzen maar feiten maken hem aannemelijk.
• Charles Darwin is een belangrijke grondlegger
• De evolutietheorie gaat uit van:

variatie in  genotypen, 
natuurlijke selectie 
en het ontstaan van nieuw  soorten

De evolutietheorie

• Evolutie gaat over soorten organsimen, dus altijd over groepen.
• 
  
• Variatie bij  individuen is GEEN evolutie.
• 
  
• Evolutie gaat altijd samen met veranderende omstandigheden.

variatie in genotypen 

• Genotype = alle erfelijke eigenschappen van een individu

• Geslachtelijke voortplanting en mutaties zorgen voor veranderingen in het genotype -> variatie
  

• Fenotype = genotype + omgevingsfactoren 

Individuen van de soort Donax variabilis laten variaties in kleuring en patronen zien

Elke schelp behoort tot dezelfde soort. Door het verschil in erfelijke eigenschappen zien de schelpen er anders uit.

Natuurlijke selectie

Darwin noemde  verschijnsel waarbij organismen die nadat ze zijn geboren de meeste kans op overleven hebben en een grotere kans op veel nakomelingen: natuurlijke selectie.

Door bijvoorbeeld de juiste vachtdikte of de betere schutkleuren of omdat de jongen sterk en gezond zijn.

De betere aanpassingen ontstaan spontaan in de erfelijke eigenschappen door variatie in het genotype of mutaties

werkboek