BVJ Biologisch onderzoek doen

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 3

Biologisch onderzoek

GT: Boek 2B T7 LO 1 blz 226

B: Boek 2B H7.6 blz 171

Doel van de les

• Je kent het verschil tussen een experimenteel onderzoek en een beschrijvend onderzoek
• Je weet de stappen van een biologisch onderzoek
• Je kunt een werkplan opzetten
• Je kunt een onderzoek uitvoeren
• Je kunt een onderzoek vastleggen

Experimenteel onderzoek

oorzaak-gevolg proberen te vinden

iphone 15 of 16	samsung galaxy s25	refurbished iphone	samsung galaxy a56
2	5	4	3

Beschrijvend onderzoek

Je beschrijft een situatie of verschijnsel

Onderzoek

In de biologie testen wij onderzoeksvragen door onderzoek te doen.

Je onderzoek moet je altijd opschrijven zodat iemand anders het over kan doen.

welke stappen

Biologisch onderzoek

• Doel: Je merkt iets op, je vraagt je iets af: wat wil je met je onderzoek bereiken?

     b.v. meer bijen in mijn tuin krijgen

• Onderzoeksvraag: een precieze vraag waarop je het antwoord wilt weten

     b.v. hoeveel bijenvriendelijke en niet-bijenvriendelijke planten heb ik in mijn tuin?

• Hypothese: verwachting, wat denk je dat er als antwoord uit zal komen, maak gebruik van wat je al weet en wat je aan informatie kan vinden. NIET bij beschrijvend onderzoek
• Werkplan: beschrijf stap voor stap je wat je gaat doen: wat je nodig hebt, welke gegevens je gaat verzamelen en hoe

• Uitvoering: Je voert je onderzoek uit volgens je werkplan!!
• Resultaten: de gegevens die je verzameld, dit kunnen b.v. tekst, cijfers, tekeningen en/ of foto's zijn
• Conclusie: antwoord op de onderzoeksvraag, herhaal (een deel van) de vraag

     b.v. Er zijn ruim twee keer zo veel niet-bijenvriendelijke als bijenvriendelijke             planten in mijn tuin

• Evaluatie: hoe verliep het onderzoek. Wat ging er goed. Wat ging er mis.
• Heb je volgens het werkplan gewerkt? Zo nee, waarom niet. 

Wat ga ik onderzoeken? 

Vraag je je iets af?? Bijvoorbeeld: Waarom zijn bananen krom? 

Probleemstelling!

Onderzoeksvraag

• Dit is de vraag die je gaat onderzoeken.
• Let op: een onderzoeksvraag is dus altijd een vraag!
• Maar meer toegespitst, zodat je er onderzoek naar kan doen: Groeit een banaan in een andere richting als het licht van onderen komt of van de zijkant?

Hypothese (de verwachting)

• Dit is wat jij denkt dat het antwoord is op de onderzoeksvraag( voorlopige stelling )
• Het mag geen gok zijn, hierbij gebruik je de kennis die je hebt geleerd bij biologie of opgezocht:
• b.v. bij de biologie heb ik geleerd dat planten naar het licht groeien, dus de bananen groeien ook richting de zon. 

Werkplan (methode)

hierin schrijf je precies op wat je gaat doen en wat je nodig hebt.

Iemand anders kan hetzelfde onderzoek weer uitvoeren met de hulp van jouw werkplan.

Zo bouwen wetenschappers op elkaars schouders!

Werkplan opzetten

-schrijf stap voor stap op wat je gaat doen

Bij experimenteel onderzoek:

-proeven doen met grote hoeveelheden

-onderzoek één ding tegelijk (DE FACTOR)

-gebruik een proefgroep en een controlegroep

-de factor is verschillend, de rest blijft gelijk!

Een werkplan opzetten

Benodigdheden

• Schrijf op welke materialen je gaat gebruiken voor je onderzoek.
• Alle materialen moet genoteerd worden en ook de hoeveelheden van toegevoegde en gebruikte stoffen.

Resultaten

• Alles wat je waarneemt en uitrekent noteer je in deze paragraaf.
• Als het kan doe je dit in een tabel en een grafiek.

Bij experimenteel onderzoek:

Wat gebeurt er bij mijn controlegroep en wat gebeurt er bij mijn testgroep/proefgroep? 

Conclusie

• Hier geef je antwoord op je onderzoeksvraag (herhaal een (deel van) de vraag) met behulp van je resultaten.

Ik zie/meet dat in ..... (aantal) gevallen (.......) 

 ik concludeer daarom dat 

bananen wel/ niet in een andere richting groeien als het licht van onderen komt

Evaluatie

hoe verliep het onderzoek. Wat ging er goed. Wat ging er mis.

Heb je volgens het werkplan gewerkt? Heb je b.v.:

• Iets anders gedaan (ander materiaal gebruikt/ in een andere volgorde gewerkt)
• Iets niet gedaan
• iets extra's gedaan

WAAROM!

Opdracht

In de afbeelding zie je de resultaten van een onderzoek dat is gedaan naar het verband tussen het zoutgehalte van zeewater en de populatiegrootte van zeegras in een klein stukje zee. 

Zeegras groeit in ondiep water langs de kust. Veel dieren zoals watervogels voeden zich met zeegras. Ook wordt het zeegras gebruikt als schuilplaats voor bijvoorbeeld jonge vissen.

Wat kan de probleemstelling van dit onderzoek zijn geweest?

Verband tussen het zoutgehalte van het zeewater en de populatiegrootte van zeegras.

antwoord

Voorbeeld van een juiste probleemstelling :

Welke invloed heeft het zoutgehalte op de populatiegrootte van zeegras?

Maken opdracht 1

GT: Boek 2B T7 LO 1 blz 226

B: Boek 2B H7.6 blz 171

Doorlezen

B: bodemdiertjes onderzoeken blz 173 

en practicum 2,3,4 blz 178 t/m 180

GT: practicum 1 blz 231, 232

Aan de slag

Maak een werkplan voor het practicum

Laat het controleren

We gaan het practicum volgende week uitvoeren

Je gaat er een verslag van maken

Je krijgt hiervoor een beoordeling