Foutieve samentrekking

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Foutieve samentrekking

Huh, 2021

Wat gaan we doen

1. Nakijken par. 3 en 4

2. Uitleg samentrekking

3. Foutieve samentrekking

Zodat je aan het eind van de les een foutieve samentrekking kan herkennen, verbeteren en voorkomen.

Wat is incongruentie?

Opdracht 1 blz 239

Een voorbeeldzin

Jan is leraar en Jan is werkzaam op een andere school.

Dat kan korter:
Jan is leraar en Jan is werkzaam op een andere school.

Samentrekking

Weglaten van woorden die eerder ook al worden gebruikt.

Voorwaarden

Wat je weglaat:

1. betekent precies hetzelfde

2. heeft dezelfde vorm

3. heeft dezelfde functie (zelfde zinsdeel)

4. staat op dezelfde plek t.o.v. de persoonsvorm

Terug naar het voorbeeld

Jan is leraar en Jan is werkzaam op een andere school.

1. 'Jan' betekent precies hetzelfde

2. Heeft dezelfde vorm (allebei enkelvoud)

3. Heeft dezelfde functie (allebei ond. en naamw.gez.ww.deel)

4. Staat allebei voor de persoonsvorm.

Een van de vier niet correct?

Dan heb je te maken met een foutieve samentrekking.

Voorbeeld

Eerst zet ik koffie en daarna de vuilnisbak buiten.

Voorbeeld

Eerst zet ik koffie en daarna de vuilnisbak buiten.

'zetten' van koffie is figuurlijk, iets buiten 'zetten' is letterlijk -> niet dezelfde betekenis dus.

Of

Peter kreeg een fiets voor zijn verjaardag en zijn zusjes een nieuwe smartphone.

Of

Peter kreeg een fiets voor zijn verjaardag en zijn zusjes een nieuwe smartphone.

Zijn zusjes kregen een nieuwe smartphone. -> Vorm niet hetzelfde.

Nog een

Hij ging met pensioen en werd een groot cadeau aangeboden.

Nog een

Hij ging met pensioen en werd een groot cadeau aangeboden.

werd hij een groot cadeau aangeboden? -> werd hem... -> niet hetzelfde zinsdeel.

De laatste

Met alle plezier wil ik je helpen en geef je graag een aanwijzing.

De laatste

Met alle plezier wil ik je helpen en geef je dus graag een aanwijzing.

wil ik & ik geef -> niet dezelfde volgorde.

Dus de aanpak:

1. Wat is weggelaten?

2. Voldoet het weggelaten deel aan alle eisen op blz. 240?

3. Nee, welke niet?

4. Verbeter de zin.

Jeffrey gaf zijn broer een boek en zijn moeder een fles wijn.

1. goed
2. fout

Ik heb een auto en daarmee veel gereden.

1. goed
2. fout

Het doet me goed om je te zien en ben blij dat het goed met je gaat.

1. goed
2. fout

Mijn les Nederlands was vandaag weer geweldig en zal ik daarom niet snel vergeten.

1. goed
2. fout

Ze heeft haar vriendin opgebeld en gefeliciteerd met haar verjaardag.

1. goed
2. fout

Pluspunt van de les

Welk onderdeel begrijp je het beste?

Dubbelop

Verwijzen

Incongruentie

Dat-alsconstructie

Foutieve samentrekking

Ik wil nog meer oefenen met

dubbelop

verwijzen

incongruentie

dat-alsconstructie

foutieve samentrekking