7.3 Modern Imperialisme

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

7.3 Modern Imperialisme

Deze week starten we met paragraaf 7.3 

De eindtoets gaat over 7.1 + 7.3 + 8.1 + 8.2

In het begrip modern imperialisme zit het woord 'imperium'. Wat betekent dat?

1. Provincie
2. Keizer
3. Rijk
4. Kapitalisme

Het woord imperium zou je kunnen herkennen van het latijnse woord voor het Romeinse Rijk: 

Imperium Romanum

Modern Imperialisme

Imperialisme betekent dus het uitbreiden van je rijk (je imperium) door middel van veroveringen. Dat is iets wat door de hele geschiedenis gebeurt. 

Maar vanaf ongeveer 1850 verandert het van karakter. Dit betekent het ontstaan van modern imperialisme. 

Hoe ziet dat er dan precies uit? Kijk goed naar de volgende twee afbeeldingen:

1898

Wat is het grootste verschil tussen de twee wereldkaarten?

Kijk nog eens naar de laatste kaart. Welk land heeft het grootste rijk?

Kolonialisme wordt modern imperialisme 

Zoals je op de kaarten zag, beginnen West-Europese landen vanaf ongeveer 1850 hun 'imperium' te vergroten. Ze hadden al koloniën, maar daar dreven ze vooral handel mee. Op de eerste wereldkaart zie je bij bijvoorbeeld Afrika alleen wat handelsposten langs de kust. Tijdens het modern imperialisme wilden de West-Europese landen het hele land bezetten en overheersen (vandaar dat de tweede kaart meer ingekleurd is). 

Het doel was een zo groot mogelijk wereldrijk te hebben. 

Wat is dus modern imperialisme?
(definitie mag je opzoeken)

Dat veroveren van nieuwe gebieden ging vaak met veel geweld. 

Dit is een foto van een door Nederlanders verwoest dorp in Atjeh, Nederlands-Indië (nu Indonesië). 

West-Europese landen wilden zo veel mogelijk gebied veroveren. Dit leidde tot spanningen onderling. In 1884-1885 kwamen de Europese landen bij elkaar om in goed overleg Afrika te 'verdelen'. 

Er wordt zelfs gezegd dat voor het verdelen van de gebieden letterlijk een lineaal is gebruikt! 

Bekijk de afbeelding hierachter. De rode lijnen geven aan hoe Afrikanen eerst in volken/stammen woonden. De witte lijnen zijn de nieuwe grenzen die de Europeanen hadden bepaald. Wat valt je op? Wat vind je daarvan?

modern imperialisme

Maar waarom wilden die West Europese landen op eens die koloniën in Afrika en Azië gaan veroveren en besturen? 

Waarom vonden ze handelsposten alleen niet meer genoeg?

Dit had politieke, economische en culturele oorzaken: 

Oorzaak 1

Door de industrialisatie in de West Europese landen waren er daar veel grondstoffen nodig (bijvoorbeeld rubber, olie, katoen). 

Door een gebied te veroveren wisten de Europeanen zeker dat ze die grondstoffen konden blijven krijgen & konden ze de bewoners van de kolonie weer gebruiken als afzetmarkt (hun spulen aan verkopen). 

Wat voor soort oorzaak is dit?

1. Een economische
2. Een politieke
3. Een culturele
4. Een religieuze

Oorzaak 2

Een groot, overzees rijk gaf politiek en militair aanzien. Nationalisme (voorliefde voor eigen land) speelde hierbij een grote rol: je eigen land was beter dan alle anderen en een trots volk 'verdient' een groot koloniaal rijk. 

Wat voor soort oorzaak is dit?

1. Een economische
2. Een politieke
3. Een culturele
4. Een religieuze

Nederland was bijvoorbeeld maar een minilandje, maar door hun koloniale rijk telden ze toch mee. Noem één Nederlandse kolonie die hun rijk veel groter maakte.

Oorzaak 3

'Goede' bedoelingen speelden ook een rol. Missionarissen en predikanten kwamen om het christelijke geloof te verspreiden. Ook wilden de Europeanen de mensen in de koloniën 'beschaving' bijbrengen. 

Die 'goede' bedoelingen kwamen natuurlijk voort uit een idee dat de West Europeanen beter waren dan de mensen in de koloniën: beschaafder, slimmer en meer ontwikkeld. 

Wat voor soort oorzaak is dit?

1. Een economische
2. Een politieke
3. Een culturele
4. Een religieuze

Deden de mensen in de koloniën dan niets terug?

Jawel, maar de Europeanen hadden

- meer wapens

- snellere transportmiddelen

- betere communicatiemiddelen

Dit versnelde het proces. 

Dit was het einde van de les.
Schrijf één ding op dat je hebt geleerd vandaag.

Wat zou je nog willen leren hierover? Schrijf minimaal 1 ding op.

Zie jullie morgen!