Les 7

• Communicatie
• MBO
• Studiejaar 3

Verslavingszorg

Lesweek 8

Waar staan we?

• Wat is een verslaving?
• Soorten verslavende middelen
• Gevolgen van een verslaving
• Soorten voorzieningen binnen de verslavingszorg
• Behandelingen en begeleiding
• Een leven na de verslaving

Opdrachten bespreken

Opdr. 4: Werkwijze tijdens een behandeling  

Opdr. 5 Behandelingen en begeleiding

Opdr. 4: Werkwijze tijdens een behandeling 

a. Noem drie verschijnselen van ontwenning.

Trillen, misselijkheid, hoofdpijn, toename van trek in het middel (craving).

b. Er wordt geschreven over medicijnen die eventuele ontwenning kunnen tegengaan.

Waarvoor dienen die medicijnen? Deze medicijnen verzachten de ontwenningsverschijnselen.

c. Wat zijn drie belangrijke redenen om je te laten opnemen in een verslavingskliniek?

Bij ernstige psychische of lichamelijke klachten, als je al een langere tijd middelen gebruikt,

als je ernstige bijwerkingen had bij eerdere ontwenningspogingen en als je geen mensen in je omgeving hebt die je steunen bij het stoppen, of op wie je kunt terugvallen.

Opdr. 4: Werkwijze tijdens een behandeling 

d. Er wordt gesproken over het regelen van nazorg voor opname. Wat betekent dit en

waarom is dit nodig?

Er moet worden voorkomen dat er na de opname niets is geregeld. De thuisbasis is erg

belangrijk, die moet stabiel zijn, ondersteunen en meewerken.

Bekijk de informatie over ervaringsdeskundigen op de website van Brijder.

e. Waarom zijn ervaringsdeskundigen zo belangrijk tijdens de behandeling?

Zij weten wat het betekent om verslavingsproblemen te hebben, welke oplossingen en

behandelingen wel en niet werken, welke steun belangrijk is, wat de vooroordelen en

belemmeringen zijn, hoe hiermee om te gaan en hoe je weer een betekenisvol leven kunt

opbouwen.

Opdracht 5: Behandelingen en begeleiding

Minnesotamodel
- a. Beschrijf in twee zinnen wat de Minnesotabehandeling inhoudt en waar de behandeling zich op richt. Voor het omgaan met de ziekte die verslaving heet, ben je zelf verantwoordelijk. Deze behandeling is erop gericht het isolement van verslaving te doorbreken. 

b. Beschrijf in drie zinnen wat jou zelf het meest aanspreekt in deze behandelmethode en

waarom. Eigen antwoord.

Cognitieve gedragstherapie
- Bekijk het Filmpje Cognitieve gedragstherapie. 

c. Waarop is deze vorm van therapie gebaseerd?
 Gedachten worden door denken en doen bepaald. Hoe je denkt, heeft invloed op hoe je je voelt en gedraagt. Je gaat samen met je therapeut onderzoeken welke situaties jou in de verleiding brengen om iets te gaan gebruiken. Aangeleerd gedrag, zoals verslaving, kun je afleren of ombuigen tot iets anders. 

Opdracht 5: Behandelingen en begeleiding

d. Waarom is deze vorm van therapie zo effectief?

Naast de behandelafspraken moet de cliënt ook in het dagelijks leven aan de slag: door

het maken van huiswerkopdrachten en het doen van oefeningen die met zijn verslaving

te maken hebben. Op deze wijze wordt de cliënt zich bewust van zijn valkuilen.

Opdracht 5: Behandelingen en begeleiding

Motiverende gespreksvoering -

 e. Bekijk Werkmodel Motiverende gespreksvoering. Vertel in twee zinnen wat motiverende gespreksvoering inhoudt.
 Motiverende gespreksvoering wordt gebruikt om cliënten te motiveren, bijvoorbeeld bij het accepteren van hulp voor hun problemen of bij het aanpakken van hun ongezonde levenswijze. Dit zorgt ervoor dat cliënten actiever betrokken zijn bij de behandeling die zij krijgen aangeboden. 

f. Motiverende gespreksvoering kan ingezet worden bij cognitieve gedragstherapie. Hoe 

denk jij dat dit gedaan kan worden?  Bij cognitieve gedragstherapie gaat het om het veranderen van het gedrag en de manier van denken. Hoe je denkt, heeft invloed op hoe je je voelt en gedraagt. Motiverende gesprekstechniek kan een middel zijn in de communicatie om dit te bereiken, bijvoorbeeld door samen de agenda te bepalen, reflectief te luisteren, te helpen om weerstand te overwinnen en/of verandertaal uit te lokken.

Opdracht 5: Behandelingen en begeleiding

Casemanagement en het FACT-team

h. Wat is kenmerkend voor casemanagement?

De casemanager is het eerste aanspreekpunt voor cliënten die worden begeleid. Deze

zet disciplines in en zorgt voor onderlinge afstemming.

i. Is casemanagement voor iedere cliënt die in behandeling gaat noodzakelijk? Waarom

wel/niet?

Nee, dit is niet altijd nodig. Een casemanager zal een cliënt actief benaderen (bemoeizorg)

en biedt extra ondersteuning in de thuissituatie. Ook richt de casemanager zich primair

op de psychiatrische aandoening. Niet iedere verslaafde cliënt heeft ook een psychiatrische

aandoening.

Opdracht 5: Behandelingen en begeleiding

Casemanagement en het FACT-team

g. Wat is een FACT-team en waar bestaat dit uit? In welke situaties wordt het FACT-team

ingezet? FACT staat voor flexible assertive community treatment. Het is een multidisciplinair team. De teamleden houden zich actief met bemoeizorg bezig, bij voorkeur thuis, op straat en

in de wijk. Zij richten zich op behandeling, begeleiding en ondersteuning bij het herstel van een verslaving. De directe omgeving van de cliënt wordt betrokken. De disciplines kunnen tegelijk of afwisselend bij de behandeling en begeleiding betrokken zijn. FACT-teams worden ingezet in situaties waarbij mensen met een psychiatrische stoornis (en een verslaving) extra ondersteuning en begeleiding nodig hebben op alle leefgebieden. Heel vaak gaat het om mensen met een chronische verslaving.

Een leven na de verslaving

"Ondanks de stigmatisering en vooroordelen is een leven na de verslaving mogelijk".

Wat wordt daar met stigmatisering bedoeld?

Hoe werkt dat bij jou?

Leerdoelen

1. Aangeven welke kritische fasen en risico's er zijn voor een ex-verslaafde tijdens het terugkeren in de maatschappij na een verslavingsperiode

2. Omschrijven wat clean zijn en craving inhouden

3. Aangeven welke vormen van nazorg er zijn, wat zijn doen en wanneer zij worden ingezet

Clean zijn en clean blijven

Afgekickt, brandschoon, drugs ontwend en zeer netjes

Clean zijn = een leven zonder verslavende middelen of handelingen

Clean blijven = 

'Clean worden is een veldslag, clean blijven is oorlog'

Waarom is clean blijven zo moeilijk?

Lichamelijk sneller onafhankelijk

Geestelijk langer afhankelijk

Hersenen vertonen cravings (hunkering)

Wat zijn volgens jou
kritieke fasen na een
verslaving?

Kritieke fase

• Bij terugkeer in de Maatschappij
• Confrontatie met de relationele, zakelijke en materiële gevolgen 
• Confrontatie met de omgeving
• Niets meer om terug te vallen

Geef antwoord op de volgende vragen:

1. Welke oorzaken hebben volgens jou mogelijk invloed gehad op bijgedragen aan de verslaving van Evert?
2. Welke aspecten hebben bijgedragen aan een redelijk succesvolle terugkeer van Evert?
3. Wat is volgens jou de meest voorkomende vooroordelen over verslaafden die stigmatisering veroorzaken?
4. Schrijf vijf woorden op die bij je opkomen als je het woord ex-verslaafde hoort                                       

Welke oorzaken hebben volgens jou mogelijk invloed gehad op bijgedragen aan de verslaving van Evert?

Welke aspecten hebben bijgedragen aan een redelijk succesvolle terugkeer van Evert?

Wat is volgens jou de meest voorkomende vooroordelen over verslaafden die stigmatisering veroorzaken?

Schrijf vijf woorden op die bij je opkomen als je het woord ex-verslaafde hoort

Aan de slag

Opdracht 6: Samenwerkende disciplines

Opdr. 3: Kritieke fasen  

Opdr. 4: Clean blijven  

Opdr. 5: Casus Marije  

https://www.gevangenenzorg.nl/ 

Laatste docu - Afkicken

https://www.npostart.nl/afkicken/28-12-2008/POW_00197793