Herhaling H3

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 4

Vandaag

Herhaling van H3

Dinsdag PTA H3 en H5

wat wordt behandeld

Verschil tussen Serie en Parallel schakeling

stroommeter en voltmeter aansluiten

weerstanden en rekenen met weerstanden

Halfgeleiders (Diode, Led, Transistor)

Tussendoor vragen over de stof!

Verschil tussen serie en parallel schakeling

Amperemeter aansluiten

Voltmeter

Het apparaat achter een "open schakelaar" is

1. aan
2. uit

Wat is een

Parallelschakeling

1. Waar alle netjes naast elkaar ligt
2. Waar alles netjes achter elkaar ligt
3. Een schakeling met meerdere stroomkringen
4. Een schakeling met één stroomkring

Weerstand

• Weerstand = tegenwerking

• Hoe groter de waarde van de weerstand
•  => hoe moeilijker de stroom er door gaat 
• =>  hoe lager de stroomsterkte

• Weerstanden kunnen erg warm worden als er stroom doorheen loopt (bv soldeerbout, lijmpistool)

Weerstand meten

• De weerstand met je met een multimeter of een Ohm-meter

• Deze waarde drukken we uit in Ohm (Ω)
  

• Hoe hoger de waarde, hoe hoger de weerstand

Weerstand berekenen

Formule:     Weerstand = spanning : stroomsterkte

Weerstand geef je aan in  Ohm (Ω)

De spanning geef je aan in Volt (V)

De stroomsterkte geef je aan in Ampère (A)

26) Bij een spanning van 4,0 V is de stroomsterkte 7,2 mA. Bereken de weerstand van de draad bij deze spanning

21) Bij het openen van de vriezer gaat er een lampje branden. Door de lamp gaat een stroom van 0,10 A. De vriezer is aangesloten op het stopcontact (230 V)
Bereken de weerstand door de lamp.

Weerstanden

• NTC: Gevoelig voor verandering in temperatuur (temperatuursensor) 
•    Temp omhoog =>  weerstand lager
•    vb thermostaat, airco, koeling motorblok
  

• LDR: Gevoelig voor verandering voor licht (lichtsensor),
•    Veel licht => weerstand lager
•    bv straatverlichting, dashboard auto, verlichting auto, beeldscherm mobiel

• Resistief touchscreen: Gevoelig voor aanraking van bv beeldscherm
•    Bevat 4 weerstanden (om nauwkeurig te bepalen waar je het scherm raakt)
•    bv touchscreen mobiele telefoon

Halfgeleiders

Halfgeleiders zijn elektrische componenten die je kunt terugvinden op printplaatjes in verschillende apparaten.

Halfgeleiders laten de stroom maar in 1 richting door.

Voorbeelden:

• Diode
• LED
• Transistor

De diode

Een diode kan de stroom maar in 

1 richting 'doorlaten'. 

Als je een diode aansluit op een

batterij (gelijkspanning) dan moet

je de diode in de juiste richting aansluiten.

Een diode kent een 'doorlaatrichting' en een 'sperrichting'.

De LED

Een bijzondere diode is de LED (Light Emitting Diode).

Ook een LED moet je op de juiste manier aansluiten om 

de stroom door te laten.

Het symbool van een LED:

Een LED werkt al bij een zeer kleine stroom. Daarom wordt

er vaak een weerstand voor de LED geschakeld. 

De Transistor

Een transistor is ook een halfgeleider die de stroom maar in één richting doorlaat. Een transistor heeft echter 3 aansluitpunten:

Wij gebruiken met name de NPN-transistor met:

• collector (C) (verzamelen)
• basis (B)
• emitter (E) (uitzender)

4) Een led is een soort weerstand

1. waar
2. niet waar

5) Een diode laat de stroom in beide richtingen door.

1. waar
2. niet waar

7) Wordt een NTC warmer, dan wordt zijn weerstand groter

1. waar
2. niet waar

10) Een LDR zorgt ervoor dat lampen automatisch in- en uitschakelen

1. waar
2. niet waar

12) Een NTC is een halfgeleider

1. waar
2. niet waar

Komende dinsdag PTA

H3: Elektrische schakelingen

H5: Elektrische energie en veiligheid

Leer de samenvatting en de leerdoelen goed

oefen met de rekensommen!!!

Heel veel succes met leren!