Stromae - Santé

• Frans
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1-3

 Santé de Stromae

Santé !

Compréhension orale & poésie

Écouter et comprendre la nouvelle chanson de Stromae

Tekst

In de liedjes van Stromae zitten veel woordspelingen:

Papaoutai (Papa, où tu es ? = papa waar ben je?)

Quand C'est ? (Cancer=kanker)

Céline bataire (célibataire = vrijgezel)

Se prendre une veste = een nederlaag lijden, een blauwtje lopen

en de naam Stromae is 'Verlan' voor Maestro.

Hier iets meer over het Verlan:

Verlan is een Franse spraakkunst waarbij de lettergrepen van een woord worden verwisseld. Woorden die na omdraaiing moeilijk uit te spreken zijn worden vereenvoudigd door weglating en/of toevoeging van letters.  De term Verlan zelf is het omgekeerde van l'envers (= 'het omgekeerde'). De taal ontstond vooral bij misdadigers en diende als geheimtaal om de politie te misleiden. Later werd het Verlan populair onder de jongeren van de Parijse banlieues. Tegenwoordig zijn veel Verlan-vormen ook in de dagelijkse Franse taal ingeburgerd.

Bekijk eerst het filmpje, sleep daarna de oorspronkelijke woorden naar hun Verlan-vorm toe.

Ripa

cimer

zarbi

laisse béton

tromé

meuf

Céfran

métro

laisse tomber

bizarre

femme

Paris

merci

Français

Écouter

 

Je gaat luisteren naar 'Santé' van de Belgische zanger Stromae.

Koptelefoon op en probeer zoveel

mogelijk woorden te herkennen.

Wanneer zeg je meestal 'Santé'?

1. Als je iemand feliciteert met zijn/haar verjaardag
2. Als iemand jou iets geeft
3. Als iemand niest
4. Als je het glas heft en drinkt op iemands welzijn

Met dit lied wil Stromae:

1. mensen stimuleren om te dansen
2. jongeren helpen bij hun beroepskeuze
3. een ode brengen aan de arbeidersklasse
4. een ode brengen aan verschillende culturen

Wat betekent
'Lever son verre'?

1. Zijn glas leegdrinken
2. Het glas altijd halfvol zien (optimistisch zijn)
3. Het glas heffen, proosten
4. Zijn glas wassen

Vertaal:
(J'aimerais lever mon verre)
à ceux qui n'en ont pas.

1. op hen die er niet zijn
2. op hen die geen pas hebben
3. op hen die er geen hebben
4. op hen die er nu pas zijn

Vertaal:

jij neemt

jij raapt op

jij maakt schoon

jij brengt door

tu passes

tu nettoies

tu ramasses

tu prends

Vertaal:
Quand on fout le bordel

1. Als we voetballen
2. Als we helemaal gek zijn
3. Als we de grens overgaan
4. Als we troep maken

Welke beroepen worden genoemd in het eerste couplet?

Rosa, rosa

Quand on fout le bordel, tu nettoies

Et toi, Albert

Quand on trinque, tu ramasses les verres

Céline, bataire

Toi, tu t'prends

des vestes au vestiaire

Arlette, arrête

Toi la fête tu la passes aux toilettes

ober

toiletjuffrouw

garderobe-dame

schoonmaakster

In het eerste couplet worden 4 beroepen beschreven:

1. Rosa, rosa, quand on fout le bordel, tu nettoies
2. Et toi, Albert, quand on trinque, tu ramasses les verres
3. Céline, bataire, toi, tu t'prends des vestes au vestiaire
4. Arlette, arrête, toi la fête tu la passes aux toilettes

Céline, bataire,
toi, tu t'prends des vestes au vestiaire
Vertaal: Celine, bataire, jij .......

1. ..verkoopt jassen in de winkel
2. ..hangt je vest op
3. ..brengt jassen naar de garderobe
4. ..trekt je jas aan

Lees de tekst uit het eerste couplet nu met de vertaling erbij.

Rosa, rosa

Quand on fout le bordel, tu nettoies

Et toi, Albert

Quand on trinque, tu ramasses les verres

Céline, bataire

Toi, tu t'prends des vestes au vestiaire

Arlette, arrête

Toi la fête tu la passes aux toilettes

Rosa, rosa

Als wij er een troep van maken, ruim jij op

En jij, Albert

Als wij proosten, haal jij de glazen op

Céline, bataire

Jij, jij brengt jassen naar de garderobe

Arlette, stop

Tijdens het feest ben jij bij de toiletten

..de beroepen die genoemd worden in het laatste couplet, vertaal:

zeevisser

vrachtwagenchauffeur

stewardess

bakker

marin-pêcheur

chauffeur de camion

hôtesse de l'air

boulanger

'Se prendre une veste'
-met welk spreekwoord kun je dit vertalen?

1. Zoals de wind waait, waait zijn jasje
2. De hond de jas voorhouden
3. Hij heeft een jasje uitgetrokken
4. Een nederlaag lijden, een blauwtje lopen

In het laatste couplet worden meer mensen genoemd die een ode verdienen:

Champions des pires horaires

Jeunes parents bercés par les pleurs

Insomniaques de profession

Ceux qui souffrent de peines de cœur

Ceux qui n'ont pas le cœur aux célébrations

Degenen die niets te vieren hebben

Degenen die lijden aan hartzeer

Professionele slapelozen

Jonge ouders gewiegd door hun tranen

Kampioenen met de slechtste roosters

Tu pourras toujours te brosser, brosser si tu ne me respectes pas.
Je kunt altijd ... als je me niet respecteert.
Wat is hier de betekenis van 'brosser'?

Mieux vaut ne pas s’y frotter.
Wat is hier de betekenis van 'frotter'?

Je kunt daar beter geen …... mee krijgen.

J'aimerais 'lever mon verre à ceux qui n'en ont pas'.
Ik zou graag ...
Wat zou Stromae graag doen?

Er zijn veel uitdrukkingen met 'coeur' (Avoir mal au coeur - misselijk zijn..)

Ceux qui n'ont pas le cœur aux célébrations.
Vertaal 'ne pas avoir le coeur à': Zij die .... ... ...... .. iets te vieren.

Lees nu de hele tekst en luister daarna
nog een keer, met ondertiteling deze keer.

Stromae - Santé

 

À ceux qui n'en ont pas,

à ceux qui n'en ont pas.

Rosa, rosa,

quand on fout le bordel, tu nettoies.

Et toi, Albert,

quand on trinque, tu ramasses les verres.

Céline, bataire,

toi, tu t'prends des vestes au vestiaire

Arlette, arrête !

Toi la fête tu la passes aux toilettes...

Et si on célébrait ceux qui ne célèbrent pas ?

Pour une fois, j'aimerais lever mon verre à ceux qui n'en ont pas, à ceux qui n'en ont pas.

Stromae - Santé

Op degenen die er geen hebben,

op degenen die er geen hebben.

Rosa, rosa,

als wij knoeien, maak jij het schoon.

En jij, Albert,

als wij proosten, ruim jij de glazen op.

Céline, bataire,

jij brengt jassen naar de garderobe.

Arlette, stop!

Tijdens het feest ben jij bij de wc's..

Ja, als we nu eens vierden wie niet kan vieren?

Voor een keer wil ik mijn glas heffen op degenen die
er geen hebben, op degenen die er geen hebben.

Quoi les bonnes manières ?

Pourquoi j'f'rais semblant ?

Toute façon elle est payée pour le faire ?

Tu t'prends pour ma mère ?

Dans une heure j'reviens, qu'ce soit propre,

qu'on puisse y manger par terre.

Trois heures que j'attends, franchement

Il les fabrique ou quoi ?

Heureusement qu'c'est que deux verres,

appelle-moi ton responsable !

Et fais vite, elle pourrait se finir comme ça ta carrière.

Oui, célébrons ceux qui ne célèbrent pas.

Encore une fois, j'aimerais lever mon verre

à ceux qui n'en ont pas,

à ceux qui n'en ont pas,

à ceux qui n'en ont pas.

Hoezo goede manieren?

Waarom zou ik doen ik alsof?

Ze wordt er toch voor betaald?

Denk je dat je mijn moeder bent?

Over een uur ben ik terug, dan moet het zo schoon zijn

dat je er van de grond kan eten!

Ik wacht eerlijkgezegd al drie uur.

Gaat ie ze nog maken of wat?

Gelukkig zijn het maar twee glazen,

haal je baas !

En snel, het zou je je carrière kunnen kosten.

Ja, Laten we vieren wie niet kan vieren.

Ik zou mijn glas nog eens willen heffen

op degenen die er geen hebben,

op degenen die er geen hebben,

op degenen die er geen hebben.

Frotter, frotter.

Mieux vaut ne pas s'y

frotter, frotter.

Si tu n'me connais pas

brosser, brosser

Tu pourras toujours te brosser, brosser

si tu ne me respectes pas.

Oui, célébrons ceux qui ne célèbrent pas

Encore une fois, j'aimerais lever mon verre
à ceux qui n'en ont pas,

à ceux qui n'en ont pas.

Wrijven, wrijven.

Je kunt er beter geen

problemen mee krijgen, wrijven.

Als je me niet kent

borstel, borstel

Hoepel op, ga weg

als je me niet respecteert.

Ja, laten we vieren wie niet kan vieren

Ik zou mijn glas nog eens willen heffen

op degenen die er geen hebben,

op degenen die er geen hebben.

Pilotes d'avion ou infirmières,

chauffeurs de camion, hôtesses de l'air,

boulangers ou marins-pêcheurs.

Un verre aux champions des pires horaires,

aux jeunes parents bercés par les pleurs

aux insomniaques de profession

et tous ceux qui souffrent de peines de cœur,

qui n'ont pas le cœur aux célébrations,

qui n'ont pas le cœur aux célébrations.

Vliegtuigpiloten of verpleegsters,

vrachtwagenchauffeurs, stewardessen,

bakkers of zeevissers.

Een toast op de kampioenen met de slechtste roosters,

op de jonge ouders, gewiegd door tranen

op de professionele slapelozen

en al degenen die lijden aan hartzeer,

die geen zin hebben om iets te vieren,

die geen zin hebben om iets te vieren.

Begreep je er al wat meer van? 

Stromae (Paul van Haver) geeft dus een ode aan de mensen die nooit in de schijnwerpers staan maar wel heel hard werken en belangrijke diensten leveren om het leven van andere mensen beter te maken. Ook de neerbuigende houding van arrogante mensen die het wel goed hebben komt aan bod.

De clip werd geregisseerd door (o.a.) de broer van Stromae, Luc Van Haver.

Au revoir !

Stijlfiguur : Verlan

Verlan = straattaal

Stromae maakt veel gebruik van straattaal en geeft zo zijn liedjes een heel eigen draai:

autre exmemple: papa t'es où > papaoutai

opdracht

                                          Fais comme Stromae!

Op dia 4 heb je iets over het Verlan kunnen lezen. Kies nu zelf een Frans woord dat bij je past of (een deel van) je echte naam en maak daar je eigen Verlan-naam van.

Dus door lettergrepen om te draaien, bijvoorbeeld: copine > pineco.

Als het makkelijker klinkt mag je letters weglaten/toevoegen: famille > mifa - of zelfs mif’.

 

Ik vraag je de volgende les je nieuwe naam aan de klas te presenteren en uit te leggen hoe je hem hebt gemaakt.

Vragen Santé

1. Wat vind je van de combinatie van vrolijke muziek gecombineerd met een zwaarder onderwerp in de tekst? Leg uit!

2. Voor welk genoemd beroep voel jij het meeste sympathie? Waarom?

3. Waarom heeft Stromae dit onderwerp gekozen voor zijn liedje, denk je? Wat maakt dit onderwerp voor hem zo belangrijk dat hij er over zingt?

4. Stromae speelt veel met woorden en klanken. Geef hier drie voorbeelden van uit dit liedje. Welk voorbeeld spreekt jou het meeste aan? Waarom?

5. Wat vind je van de clip? Voegt deze iets toe of maakt deze juist het liedje minder mooi? Leg uit.

6. Vind je dit uiteindelijk een vrolijk/feestelijk liedje of eerder een triest liedje? Waarom?

7. Stromae wisselt zowel het soort vers, het soort strofe als de soort rijm af, geef van alle drie een voorbeeld en gebruik de officiële termen uit de theorie van de vormanalyse. Wat is de meerwaarde hiervan voor het liedje, volgens jou?