Herhaling tekstdoelen en tekstsoorten

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 1

Welkom!

Pak je leesboek.

Welkom!

Herhalen tekstdoelen

De les vandaag:

1. Teksten: titel, alinea's, tussenkopjes

2. Tekstdoelen

3. Oefenen lezen

Wat is het onderwerp van een tekst?

Onderwerp

Onderwerp -> waar de hele tekst over gaat, beschreven in één of een paar woorden  (dus geen hele zin).

Onderwerp vinden -> de titel, de eerste alinea, de tussenkopjes en de plaatjes (verkennend lezen)

Wat vertellen tussenkopjes mij?

Titel 

en 

tussenkopjes

Titel en tussenkopjes

Titel -> vetgedrukte regel boven een tekst. De titel noemt het onderwerp of geeft een aanwijzing voor onderwerp.

Tussenkopje -> titel van een tekstgedeelte

Het Rijksmuseum in Amsterdam is sinds 1885 gevestigd aan het Museumplein. Het museum bezit een uitgebreide collectie kunstwerken uit de Nederlandse Gouden Eeuw, waaronder meesterwerken van Rembrandt, Vermeer en Frans Hals.

Schrijf je vandaag nog in voor de Nationale Opschoondag en help mee jouw buurt schoner te maken! Samen zorgen we voor een schoner en leefbaarder Nederland. Aanmelden kan via www.nationaleopschoondag.nl.

Deze film is echt een aanrader voor jong en oud. De acteurs zijn heel goed en het camerawerk is verrassend. De muziek is goed gekozen en het verhaal is geschikt voor alle leeftijden.

Toen ik eindelijk die gigantische stapel was had weggewerkt, hoorde ik achter me een verdacht geritsel. De kat zat midden in de mand met schone sokken, alsof hij wilde zeggen: “Bedankt, dat was een heerlijk bedje!”

Hoe maak je pannenkoeken:

Meng 250 gram bloem, 2 eieren en 500 ml melk tot een glad beslag.

Verhit een beetje olie in een koekenpan.

Giet een soeplepel beslag in de pan en bak de pannenkoek goudbruin aan beide kanten.

Herhaal tot het beslag op is. Serveer met stroop, suiker of vers fruit.

Tekstdoel:

Informeren - > lezer informatie over iets uit de werkelijkheid geven.

Voorbeelden: nieuwsbericht, verslag, studieboek, (achtergrond)artikel, folder

Tekstdoel:

Amuseren - > de lezer vermaken, zijn vaak verzonnen gebeurtenissen.

Voorbeelden: roman, strip, cartoon

Tekstdoel:

Instrueren  - > de lezer vertellen hoe je iets moet doen

Voorbeelden: instructie, recept, bijsluiter

Tekstdoel:

Overtuigen  - > de schrijver wil dat de lezer het met hem eens is 

Voorbeelden: betoog, ingezonden brief, filmbespreking

Tekstdoel:

Activeren  - > de schrijver wil dat de lezer iets gaat doen. Voorbeelden: reclamefolder, advertentie, uitnodiging, affiche, flyer

de lezer iets nieuws vertellen

de lezer vermaken of laten lezen voor zijn plezier

de lezer overhalen iets te doen

de lezer uitleggen hoe iets zit of hoe je iets doet

een mening geven en uitleggen waarom die mening waar is

informerende tekst

amuserende tekst

activerende tekst

instruerende tekst

overtuigende tekst

Vertelt in één of enkele woorden waar de tekst over gaat

Een onderwerp bestaat vaak uit verschillende stukjes

Het stukje tekst bij een deelonderwerp

Geeft aan waar de alinea over gaat.

Onderwerp

Deelonderwerp

Alinea

Tussenkopje

Wat is het verschil tussen een feit en een mening?

Feiten en meningen

Feit -> iets wat zo is, dat staat vast. Dingen die je kunt controleren, of onderzocht zijn.

• Het is nu twaalf uur.
• In deze chocoladereep zit suiker.

Mening -> iets wat iemand vindt. Ook wel: standpunt, oordeel, opinie, opvatting

• Het is al laat.
• Chocolade is lekker.

Wat voor tekstdoel is dit?

1. activeren
2. informeren
3. instrueren
4. overtuigen

Wat voor soort tekstdoel is dit?

1. activeren
2. informeren
3. overtuigen
4. amuseren

Wat voor soort tekstdoel is dit?

1. Overtuigend
2. Amuserend

Wat voor soort tekstdoel is dit?

1. informeren
2. amuseren
3. overtuigen
4. instrueren

https://www.cambiumned.nl/lezen-schrijven-en-spreken/lezen/

Oefening:

Schrijfdoelen en tekstsoorten

Teksten van websites

Artikelen uit een krant of tijdschrift

Boeken

Interviews

Schoolboeken

Bronnen