11.3 Zwangerschap

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo b, k, g
• Leerjaar 2

Hoe ontstaat een zwangerschap?

Als een man klaarkomt tijdens de geslachtsgemeenschap, komt er ongeveer 3 mL sperma, 20-300 miljoen spermacellen in de vagina, vlak bij de baarmoedermond.

Deze spermacellen zwemmen via de baarmoeder naar de eileiders.

Wanneer de vrouw net een eisprong heeft gehad, kan één van de spermacellen de eicel bevruchten

Bevruchting

Wanneer een spermacel de eicel bereikt, dringt de kop van de spermacel de eicel binnen.

De zaadcel en eicel versmelten en er ontstaat een nieuwe kern, het eitje is dan bevrucht.

De bevruchte eicel begint meteen met delen, er ontstaat zo een bolletje met delende cellen, dat wordt een Embryo (0 t/m 12 weken)

Het embryo wordt door de eileider getransporteerd en komt na ongeveer 6 dagen aan in de baarmoeder.

Het embryo zet zich dan vast in het baarmoederslijmvlies. Dit heet innesteling. Vanaf dat moment is de vrouw zwanger.

Hoe ontstaat een embryo precies?

Hoe ontstaat een Embryo precies?

1. De bevruchte eicel gaat delen en vormt een bolletje cellen. Hierin ontstaat een holte.

Er ontstaat hierin een groep speciale cellen, de kiemschijf. Dit groeit uit tot het embryo

2. Nadat het embryo is ingenesteld in het baarmoederslijmvlies, groeien er vlokken vanuit de buitenste cellen het baarmoederslijmvlies is. Deze vlokken vormen later de placenta en produceren een hormoon: HCG. Dit hormoon meet je bij een zwangerschapstest.

3. De placenta ontwikkeld zich, hiermee voorziet de moeder haar embryo van zuurstof en voedingsstoffen. De buitenste cellen van het embryo vormen de vruchtvliezen en de kiemschijf zit uiteindelijk alleen met de navelstreng nog vast aan de placenta.

zwangerschap

Deze les:

• veranderingen baby
• veranderingen moeder

opdrachten maken

Bevruchting en innesteling

Bevruchting: in eileider

Innesteling:

Innesteling

Als de bevruchte eicel door de eileider is gegaan, komt deze in de baarmoeder. In de baarmoederwand nestelt de eicel zich in, pas dan is de vrouw zwanger. 

Er ontstaan een placenta en vruchtvliezen

Groeien van de baarmoeder

0 t/m 12 weken embryo

na 12 welken foetus: alles zit er al aan

baarmoeder

Placenta

De placenta zorgt dat het kind voeding en zuurstof krijgt, dus kan groeien.

Het bloed van zowel de moeder als het kind loopt hier langs elkaar om stoffen uit te wisselen

Navelstreng

De navelstreng brengt het bloed met afvalstoffen van het kind naar de placenta.

En bloed met voedingstoffen en zuurstof van de placenta naar het kind. 

Hoe leeft (groeien en ademen) de foetus in de baarmoeder ?

11.3 Zwanger worden en zwangerschap voorkomen

Geluidsgolven geven een beeld van het kind 

bij een echo

Waaraan merk je dat een vrouw zwanger is?

Van voorvocht kan je zwanger raken

1. Juist
2. Onjuist

Vanaf wanneer heeft een vrouw eicellen?

1. Geboorte
2. Puberteit
3. Overgang
4. Als ze zwanger wil worden

Hoe lang is een vrouw zwanger

1. 9 maanden
2. 11 maanden
3. 1 jaar
4. 8 maanden

Als je zwanger bent wordt je nog steeds ongesteld

1. waar
2. niet waar

Een vrouw kan zwanger worden als ze ongesteld is.

1. Juist
2. Onjuist

Wat is GEEN kenmerk van zwangerschap

1. Overgeven
2. Grotere borsten krijgen
3. Vaak naar de wc
4. Chagrijnig (sacherijnig) zijn

Is een vrouw zwanger op het moment van bevruchting of vanaf de innesteling van het embryo?

1. Bevruchting
2. Innesteling
3. Geen van beide

Welk deel zorgt voor de uitwisseling van zuurstof en voedingsstoffen?

1. Baarmoeder
2. Embryo
3. Eierstokken
4. Placenta

opdrachten maken

tot en met 14

zwangerschap

Deze les:

• baarmoeder
• bevalling

opdrachten maken

De vruchtvliezen

Het embryo maakt ook vruchtvliezen met vruchtwater aan, 

Dit beschermt tegen schokken of stoten. 

Ook houdt het de temperatuur constant

Maken opdrachten t/m blz. 43

(behalve blz. 35 + 36)

Schadelijke stoffen

Bijvoorbeeld:

• Nicotine
  
• Alcohol
• Drugs
•  Bepaalde medicijnen

Schadelijke stoffen tijdens zwangerschap

Komen via het bloed bij de baby

Welk effect hebben schadelijke stoffen op het embryo?

• Nicotine
• Alcohol
• Drugs
• Rodehond virus 

(zorgt voor bvb oogafwijkingen/gehoorverlies). 

 miskraam

 embryo sterft af en wordt afgestoten

eerste 12 weken hoger risico

Bevalling

Bij ontsluiting gaat de baarmoedermond een stukje open

Door de weeën wordt het kind naar buiten gedrukt

Na de geboorte moet de placenta 'geboren' worden, de nageboorte.

Geboorte:

• (39 weken) zwangerschap.
• Geboorte in meerdere fasen:
    1. Indaling.
    2. Ontsluiting.
    3. Uitdrijving.
• Fase 4 is na de bevalling.
   4. Nageboorte
• LR bron 10 en 12 blz. 143.
  

De bevalling

Indaling

paar weken voor de bevalling

hoofdje baby gaat naar beneden

liggen 

Ontsluiting

Bij ontsluiting wordt de baarmoedermond wijder.

De baby kan er dan makkelijker uit. 

Is door ontsluitingsweeën.

Hoe gaat de bevalling?

- Ontsluiting (10 cm)

- Uitdrijving, baby verlaat het lichaam 

- Nageboorte, placenta verlaat het lichaam

Uitdrijving

Bij de uitdrijving wordt de baby uit het lichaam geperst.

Dit past maar net!

Uitdrijving vindt plaats door persweeën.

Nageboorte

Na de uitdrijving van de baby, komt de nageboorte.

De nageboorte bestaat uit de placenta, navelstreng en vruchtvliezen.

Nageboorte

Bevalling

Na ong. 9 maanden volgt de bevalling.

De eerste verschijnselen van de bevalling zijn meestal de weeën. 

Wat is je navel?

De navelstreng

Het restje van de navelstreng droogt uit. Dit duurt ongeveer een week. Daarna valt dit er af. 

Hierdoor ontstaat bij het kind een litteken op de buik. 

Dit is de navel.

opdrachten maken 11.3

Maak alle resterende opdrachten van 11.3 af.

Wat gebeurt er bij de man?

De hormoonhuishouding veranderd:

Er wordt meer prolactine aangemaakt en minder testosteron.

Hierdoor worden mannen geduldiger en reageren ze sneller op huilen.

Direct na de bevalling wordt er oxytocine aangemaakt. Hierdoor wordt het verzorgingsinstinct versterkt.

Meerlingen:

• Meerling - tegelijk geboren kinderen van één ouderpaar, waaronder:
   - Eeneiige tweeling: genetisch gelijke tweeling.
       (1 eicel + 1 zaadcel. Klievingsdelingen te heftig,
       waardoor bolletje cellen is gescheurd
       en beide zich verder hebben ontwikkeld.)
   - Twee-eiige tweeling: genetisch ongelijke tweeling.
       (2 eicellen plus elk hun eigen zaadcel.)
• LR bron 13 blz. 144!
• Siamese tweeling - samengegroeide tweeling.

Een-eigen tweeling

Volledige splitsing 

Siamese tweeling

Onvolledige splitsing 

Verschillende soorten Siamese tweelingen

Borstkas

Onderrug

Onderbuik

Hoofd

Afhankelijk van waar de lichamen verbonden zijn (bijv. hoofd, borst, buik).

Verbonden aan de borstkas. Dit is het meest voorkomende type en komt voor bij ongeveer 40% van alle siamese tweelingen. Ze delen vaak het hart en soms ook andere organen in de borstkas.

Verbonden aan de onderbuik. Ze delen meestal organen in de buikholte, zoals de lever, maar hun hart is meestal afzonderlijk. Dit type komt voor bij ongeveer 30% van de siamese tweelingen.

Verbonden aan de onderrug of het heiligbeen. Ze delen soms het onderste deel van het ruggenmerg, maar hebben meestal aparte organen en ledematen. Ongeveer 20% van de siamese tweelingen heeft deze verbinding.

 Dit is een zeldzaam type waarbij de tweelingen aan het hoofd zijn verbonden. Ze delen soms delen van de hersenen en het schedeldak. Dit type verbinding komt voor bij minder dan 2% van de siamese tweelingen.

11.3 Zwangerschap 

Embryonale fase 

Dit is het ongeboren kind in de eerste 12 weken van de zwangerschap. 

Embryonale fase 

Dit is het ongeboren kind in de eerste 12 weken van de zwangerschap.