Signaalwoorden: De sleutel tot begrip

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

Signaalwoorden

Leerdoel

Aan het einde van de les kun je uitleggen wat signaalwoorden zijn, waarom ze belangrijk zijn en kun je verschillende tekstverbanden herkennen aan de hand van signaalwoorden.

Introduceer het leerdoel van deze les.

Wat weet je al over signaalwoorden?

Wat zijn signaalwoorden?

Signaalwoorden zijn woorden die aangeven wat de relatie is tussen zinnen of alinea's. Ze helpen om een tekst te structureren en begrijpelijk te maken.

Leg uit wat signaalwoorden zijn en waarom ze belangrijk zijn.

Voorbeelden van signaalwoorden

Voorbeelden van signaalwoorden zijn: daarom, omdat, bijvoorbeeld, ten eerste, vervolgens, tot slot.

Geef voorbeelden van veelvoorkomende signaalwoorden.

Tekstverband: Opsomming

• Opsomming van argumenten
• opsomming van voorbeelden
• opsomming van voor- en nadelen
• etc.

 ten eerste, ten tweede, tot slot, ook, nog, bovendien.

Leg uit wat een opsomming is en geef voorbeelden van signaalwoorden die hierbij horen.

Oefening: Opsomming

Geef een opsomming van drie verschillende soorten fruit en gebruik daarbij minstens drie verschillende signaalwoorden.

Laat de studenten in tweetallen of individueel deze opdracht maken en bespreek de antwoorden vervolgens klassikaal.

Welke opsommingssignaalwoorden heb je net gebruikt?

Tekstverband: Tegenstelling

Een tegenstelling geeft een verschil of contrast aan tussen twee zaken. 

Maar, echter, daarentegen, hoewel, toch, ondanks.

Leg uit wat een tegenstelling is en geef voorbeelden van signaalwoorden die hierbij horen.

Tekstverband: Reden 

Het gevolg van een besluit of een actie: 

er is dus iemand die iets doet!

Ik ga naar huis omdat het regent

 omdat, als gevolg van, zodat.

Leg uit wat een oorzaak en gevolg verband is en geef voorbeelden van signaalwoorden die hierbij horen.

Tekstverband: oorzaak

Het gevolg van iets waarop je geen invloed hebt:

ik word nat doordat het regent

 doordat, want, waardoor

Leg uit wat een oorzaak en gevolg verband is en geef voorbeelden van signaalwoorden die hierbij horen.

Maar... niet altijd duidelijk...

Toch een korte oefening

... de stroom uitviel, werd het restaurant plotseling donker.

De gast mag niet meer rijden, .... hij te veel gedronken heeft.

Tekstverband: Conclusie

Een conclusie geeft de belangrijkste bevindingen of mening van de schrijver weer. 

Het mag al met al duidelijk zijn dat Dutch Cuisine niet door alle studenten wordt gewaardeerd.

Kortom, al met al, samenvattend, concluderend.

Leg uit wat een conclusie is en geef voorbeelden van signaalwoorden die hierbij horen.

Toepassen van signaalwoorden

Het gebruik van signaalwoorden maakt een tekst begrijpelijker en gestructureerder. Het is daarom van belang om te weten welke signaalwoorden bij welke tekstverbanden horen.

Bovendien krijg je er best vaak vragen over tijdens je examen...

Benadruk het belang van het toepassen van signaalwoorden in het schrijven van een gestructureerde en begrijpelijke tekst.

Reflectie

Wat heb je geleerd over signaalwoorden en tekstverbanden?

Sluit de les af met een reflectiemoment waarin studenten kunnen delen wat ze hebben geleerd.

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd.

De leerlingen voeren hier drie dingen in die ze in deze les hebben geleerd. Hiermee geven ze aan wat hun eigen leerrendement van deze les is.

Schrijf 2 dingen op waarover je meer wilt weten.

De leerlingen voeren hier twee dingen in waarover ze meer zouden willen weten. Hiermee vergroot je niet alleen betrokkenheid, maar geef je hen ook meer eigenaarschap.

Stel 1 vraag over iets dat je nog niet zo goed hebt begrepen.

De leerlingen geven hier (in vraagvorm) aan met welk onderdeel van de stof ze nog moeite. Voor de docent biedt dit niet alleen inzicht in de mate waarin de stof de leerlingen begrijpen/beheersen, maar ook een goed startpunt voor een volgende les.