5.4 Binnen de EU

• Economie
• Middelbare school
• vmbo lwoo, t
• Leerjaar 4

5.4 Binnen de EU

Je kunt van Nederland door bijna heel Europa reizen zonder je paspoort te laten zien. Je kunt er ook werken, wonen en studeren. Je mag al je spullen meenemen zonder dat je wordt gecontroleerd. 

Binnen de Europese Unie is er vrij verkeer van goederen, diensten, kapitaal en personen. In deze paragraaf leer je daar meer over.

Verkeer van goederen en diensten

De Europese Unie (EU) heeft (in 2020) 27 lidstaten, waaronder Nederland. Binnen de EU is er vrijhandel. Anders gezegd: er is vrij verkeer van goederen en diensten. Als je in het ene land van de EU iets koopt, mag je dat gewoon meenemen naar een ander land van de EU. Je moet je wel aan de regels houden, je moet bijvoorbeeld btw betalen. Die regels zijn niet hetzelfde in alle EU-landen.

Vrijhandel en concurrentie

Door het vrije verkeer van goederen en diensten in de EU is er meer concurrentie gekomen tussen Europese bedrijven. Veel bedrijven hebben hierdoor hun prijzen moeten verlagen. Bedrijven met een sterke concurrentiepositie hebben het drukker gekregen, andere bedrijven hebben juist minder te doen. Sommige bedrijven willen geen concurrentie en maken afspraken met elkaar om de prijzen te verhogen. Ze vormen een kartel. Dit soort afspraken zijn verboden in de EU.

Verkeer van personen

Iedere burger van de EU mag overal in de EU wonen, werken en reizen. Dat heet: het vrije verkeer van personen. Natuurlijk krijg je niet zomaar in elk land een baan. Je moet bijvoorbeeld wel de juiste diploma’s hebben. Ook heb je in een ander land niet zonder meer recht op steun bij werkloosheid of ziekte.

Verkeer van kapitaal

Als Europees burger mag je bij elke bank binnen de EU sparen en lenen. En je mag net zoveel geld overmaken van het ene land naar het andere land als je zelf wilt. Dat heet: het vrije verkeer van kapitaal binnen de EU. Het is wel handig om te weten wat de regels zijn in de landen waar je geld spaart of leent.

Voordeel en nadeel van vrijhandel

De handel tussen de landen van de EU is gemakkelijker en voordeliger geworden door het vrije verkeer van goederen en diensten. Hierdoor is de export van Nederland gestegen. Tegelijk met de export zijn ook de productie en de werkgelegenheid gestegen. Toch zijn er ook nadelen voor de werknemers. Veel bedrijven vestigen zich in landen met lagere lonen, bijvoorbeeld Oost-Europa. Hierdoor besparen zij op de loonkosten en kunnen hun producten dus goedkoper worden. Ook in Nederland moeten veel werknemers met minder loon genoegen nemen, om te kunnen concurreren.