8.1 Hoekig & Jazz

• Kunst
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

8.1 Hoekig & Jazz

Het uiten van gevoelens gebeurt vaak niet door er eens goed over na te denken voor je iets doet. Emoties zijn juist ongecontroleerd en rauw. Dat zie je terug in expressionistische schilderijen, maar zeker ook in expressionistische dans. Expressionisme is een kunststroming binnen het Modernisme.

Dit is ook te zien in de dansvoorstelling 'Le sacre du printemps' oftewel 'Het lente-offer'. Een rituele dans die eindigt met het offeren van een maagd, die moet dansen voor de zonnegod tot de dood erop volgt.

Modernistische dansen als deze zijn hoekig, rauw en stampvoetend.

Angst is ook een belangrijk gevoel. Het is daarom niet vreemd dat expressionisten de uitvinders zijn van de horrorfilm.

'Das Cabinet des Dr. Caligari heet die film. Dr. Caligari laat de slaapwandelaar Cesare als kermisattractie alles doen wat hij hem opdraagt. Zelfs moorden. Ook is Caligari directeur van een psychiatrische instelling en alle andere personages in de film zijn patiënten.

Het is een chaotisch verhaal met veel flashbacks.

De decors zijn schots en scheef en er zijn grote lichtdonker contrasten.

Expressionistische kunst heeft vaak de dood als thema. Waarom zou dat in het begin van de twintigste eeuw, vanaf ongeveer 1910 zo zijn?

Dat komt door de vernietigende impact van WO I (17 miljoen doden) en de Spaanse griep (waarschijnlijk zo'n 70 miljoen doden).

De dood komt ook sterk aan bod in de dodendans op het muziekstuk Danse Macabre. Het is een 'Ausdruckstanz'; een dans zonder academische regels en met veel pantomime om de dans een grotere uitdrukkingskracht te geven.

Bij pantomime worden situaties uitgebeeld met overdreven en gestileerde gebaren en mimiek.

Grote productiemaatschappijen zoals Disney nemen de stijl van Dodendans voorstellingen over en gebruiken ze voor animatiefilms, zoals 'The Skeleton Dance'. Zo wordt het thema bekend bij een breder publiek.

8.1 Jazz

Storyville 

New Orleans

• Work songs van de katoenvelden
• Spirituals uit de kerkdiensten
• Blues van het platteland
• Ragtime uit de cafés
• Marsmuziek (legermuziek)
• Europese klassieke muziek

Mix het en je krijgt New Orleans Jazz. Dit werd 

alleen gespeeld door donkere muzikanten.

Zo zou Amerika moeten zijn:

• American Dream 
• Melting pot; Smeltkroes 
• MAAR; Slavernij dan wel afgeschaft, maar wel segregatie: rassenscheiding.

• 1917
• 1ste Jazzplaat
• Livery Stable Blues
• Original Dixieland Jazz Band.
• Hun blanke variant op New Orleans Jazz noemen ze Dixieland.

Cornet/trompet

Trombone

Klarinet

Saxofoon

Banjo

Tuba

Drums

Dixieland

1917 Storyville gesloopt. Veel artiesten trekken naar Chigago.

Chigago 

Stijl

ontstaat

Cornet/trompet

Trombone

Klarinet

Saxofoon

Banjo

Tuba

Drums

X

X

Chicago Stijl:

Cornet/trompet

Trombone

Klarinet

Saxofoon

Gitaar

Contrabas

Drums

Welk belangrijk instrument mist hier?

1928 (oorspronkelijk)

'Basin Street Blues'

Louis Armstrong and his Hot Five

Veel improvisatie!!!

Eén van de Chicago stijl 

artiesten was 

Louis Armstrong.

Scat

Jaren '30: 'Swingstijl'

• De bands worden groter en worden Bigbands genoemd.
• Deze Jazzmuziek heeft een meer dansbaar ritme.
• Bladmuziek én improvisatie!!!

Bladmuziek én improvisatie: Duke Ellington componist, pianist en orkestleider.

Toch kunnen zwarte en blanke muzikanten niet samen in één band spelen. In de zuidelijke staten is het zelfs bij wet verboden.

De Joodse orkestleider en klarinettist Benny Goodman brengt daar rond 1935 verandering in. Hij neemt Afro-Amerikaanse muzikanten op in zijn orkest.

Verwerkingsvraag:

Jazz is in de eerste helft van de twintigste eeuw vooral de muziek van en voor Afro-Amerikanen, maar pas door blanke orkestleiders als Benny Goodman krijgt de Jazz rond 1935 een breder publiek. Leg uit hoe dat komt.

Verwerkingsvraag:

Leg uit wat de 'American Dream' is en leg daarna uit op welke wijze er in de praktijk vrij weinig van terechtkomt.