V1-T5.3 Oog en hersenen

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Les inhoud

Herhaling basisstof 6.5 werking oog

Bespreken huiswerk + taak oog 

Nieuwe stof : Basisstof 9 en 10 (hersenen en reflex)

Aan de slag 

Lesdoelen basisstof 6.5 Oog

• Onderdelen oog kunnen benoemen en weten hoe die onderdelen bij dragen aan het functioneren van het oog.
  
• Weten wat de rol van hersenen is bij zien.
  
• Weten wat er aan de hand is bij verziend/bijziend/kleurenblindheid
  
• Weten hoe een oogreflex werkt en wat de functie ervan is.
  

www.bing.com

Bouw van het oog

Welke delen van het oog kunnen het oog draaien?

1. de oogleden
2. de oogzenuw
3. de oogspieren
4. de lens

Hoe wordt het oog beschermt?

Hoe wordt het oog beschermt?

Wenkbrouwen

Traanvocht

Wimpers

Diepere ligging in oogkas

Welk onderdeel van het oog beschermt je oog niet?

1. wenkbrauw
2. ooglid
3. wimper
4. hoornvlies

Weg van het licht:

Hoornvlies-iris-lens-glasachtiglichaam-gele vlek

accommodatie= boller/minder bol worden van de lens

Let op beeld valt gespiegeld op het net vlies!

Accommoderen

Accomoderen is het boller en minder bol maken van de lens, waardoor je dicht bij of veraf kan zien.

De lens hangt aan niet uittrekbare lensbandjes. 

De lesbandjes zitten aan de accomodatiespier 
 Trekt die samen, dan trekken de lens bandjes (7) minder aan de lens (6) waardoor de lens boller wordt. --> Je accommodeert.

Je kunt dan van dichtbij zien. 

Je kijkt naar een auto die steeds dichterbij komt. Wat gebeurt er met de accomodatie spier?

1. deze ontspant en wordt dikker
2. deze spant aan en wordt dikker
3. deze ontspant en wordt langer
4. deze ontspant en wordt dikker

Iemand die bijziend is

1. Heeft moeite deze vraag van een telefoon te lezen
2. Kan goed ver kijken
3. Kan goed dichtbij kijken
4. Heeft een positieve bril nodig

iemand die bijziend is

1. heeft een bril met positieve lenzen nodig
2. heeft een te platte lens
3. heeft een bril met negatieve lenzen nodig
4. Heeft een te bolle lens

Kleuren zien

Hoe ontstaat kleurenblindheid?

Kleurenblindheid

Linksonder:

Rood kleurenblinde

Rechtsonder:

Groen kleurenblinde

Ben jij kleurenblind?

Basisstof 6.10 Reflexen

Reflex:

Een onwillekeurige (automatische) reactie van spieren op een prikkel

Voorbeeld:

Pupilreflex

Kniepeesreflex

Pupil reflex = automatisch regelen van de van de pupil. 

De pupil grote wordt bepaald door de hoeveel licht dat op  het netvlies valt.

Kniepees reflex.

Reflex

Een vaste, snelle, onbewuste reactie op een bepaalde prikkel. 

Reflexen verlopen via een vaste reflexboog van zintuigcel (receptor), sensorische zenuw, schakelcel, motorische zenuw en effector (spier of klier).

Bij reflexbewegingen zijn niet de grote hersenen betrokken.

Bewuste reactie:

• Via de hersenen
• Denk je bij na
• Doe je bewust/extra
• Kan heel snel gaan, maar je hebt er over nagedacht.
  

Reflex:

• NIET via de hersenen
• Denk je NIET bij na
• Doe je onbewust
• Is altijd dezelfde snelle reactie
• Beschermt je lichaam en voorkomt schade
  

Reflexboog:

weg van de impulsen bij een reflex.

Wat is een pupilreflex?

1. De pupil die stuitert in je oog
2. De pupil die verdwijnt
3. De pupil schuift naar voren
4. De spieren rondom de pupil trekken samen en wijden uit

Basisstof 6.9 : Waarvoor worden je hersenen gebruikt hier?

hersenen: grote- en kleine hersenen en hersen stam

Grote hersenen

Grote hersenen verwerken veel impulsen die van je zintuigen af komen. 

Hier worden ze verwerkt en word je je bewust van een prikkel. 

Ook sturen ze beweging aan van skelet spieren .

De grote hersenen

Gevoelscentra

In de grote hersenen liggen de hersencentra's. 

Gevoelscentras zijn gebieden die verbonden zijn met bepaalde zintuigen in bepaalde gebieden van je lichaam.

Bewuste beweging 

Kleine hersenen coördineren 

Kleine hersenen

Coördinatie van bewegingen

Afstemming van bewegingen.

Welke info is nodig?

Vlgones een oznrdeeok op een Eglnese uvinretsiet mkaat het neit uit in wlkee vloogdre de ltteers in een wrood saatn, het einge wat blegnaijrk is is dat de eretse en de ltaatse ltteer op de jiutse patals saatn.

 De rset van de ltteers mgoen wllikueirg gpletaast wdoren en je knut vrelvogens gwoeon lzeen wat er saatt. Odmat we neit ekle ltteer op zcich lzeen maar het wrod als gheeel.

Zwarte bolletjes

Wat zie je?

Beinvloeding van de grote hersenen

Welke is langer?

Zelf aan de slag

Huiswerk: Maken opdracht 38, 40 en 41

Enquete invullen:

Ga naar:  www.jouwmening.nu

Vul de Inlogcode in: LJYIADHN

Hiernaast zie je het oog van iemand die

1. bijziend is.
2. verziend is.
3. blind is.
4. oudziend is.

Iemand is verziend, welke spier(en) werk(t)(en) niet goed?

1. kingspieren in de iris
2. oogspieren
3. straalsgewijs lopende spieren in de iris
4. Straalvormig lichaam

Ad leest zijn boek zonder bril en als hij aan het autorijden is moet hij een bril op.
Welke oogafwijking heeft Ad en welke bril heeft hij op bij het autorijden?

1. Bijziend en + bril
2. Bijziend en - bril
3. Verziend en + bril
4. Verziend en - bril

kringspier

aangespannen

geen trekkracht meer aan de lensbandjes -> lens wordt bol

kringspier ontspannen

Accomoderen

Het aanpassen van de sterkte van de ooglens

kringspieren en lensbandjes

Sanne kan de kleine letters op een potje jam niet meer lezen. Is zij bijziend of verziend?

1. Bijziend, want ze kan dichtbij niet meer goed zien.
2. Verziend, want ze kan dichtbij niet meer goed zien.
3. Bijziend, want ze kan ver weg niet meer goed zien.
4. Allebei, want ze kan de letters niet goed lezen.

Als de iris van het oog groter wordt, wat verandert er dan aan de lens?

1. die wordt kleiner
2. die wordt groter
3. die wordt aangepast
4. die blijft onveranderd

verdeling staafjes en kegeltjes