VWO week 3: geschiedenis en waarom verzorgingsstaat

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Week 3: Geschiedenis & waarom een verzorgingsstaat?

Maatschappijleer, 5 vwo

Periode 4: Verzorgingsstaat

Vandaag

• Herhaling huiswerk
• Geschiedenis van & waarom een verzorgingsstaat
• De praktische opdracht

Onderwijs

Zorg

Sociale zekerheid

Studiefinanciering

AOW

Kinderbijslag

GGZ

Bij welk type verzorgingsstaat past de uitspraak:
lage premies en belastingen

1. Corporatistische verzorgingsstaat
2. Liberale verzorgingsstaat
3. Sociaaldemocratische verzorgingsstaat

Gelijkheid is een belangrijke waarde

1. Liberale verzorgingsstaat
2. Sociaaldemocratische verzorgingsstaat
3. Corporatistische verzorgingsstaat

Waarom leidde kapitalisme zonder regels tot onderdrukking van arbeiders?

1. Omdat mensen vroeger niks gaven om rechten
2. Omdat werkgevers vroeger slecht waren
3. Omdat je voor winst zo min mogelijk uit moet geven aan arbeid

Conclusie

• Kapitalisme leidde tot onderdrukking van arbeiders terwijl de bezittende klasse steeds rijker werd
• Communisten/socialisten dreigden via revolties kapitalisme af te schaffen: neem het kapitaal over en verdeel alle winst 
  
• Sociaaldemocraten streden voor een middenweg die de bezittende klasse accepteerde om revoluties te voorkomen: "de verzorgingsstaat"
• Middenweg: kapitalisten maken nog steeds winst, maar betalen via belasting mee aan zorg, onderwijs en sociale zekerheid
• Hoe groot dat deel is, hangt af van de machtsbalans tussen links en rechts

De PO

Deel A: wie was jij zonder verzorgingsstaat? (richtlijn: 1000 woorden)

1. Geef eerst voor elk van de drie onderdelen van de verzorgingsstaat (zorg, onderwijs & sociale zekerheid) een voorbeeld uit het leven van je ouders/verzorgers, opa/oma of uit je eigen leven. 
2. Leg voor elk voorbeeld uit of het te maken heeft met een recht uit de Grondwet en in welke andere wetten het is vastgelegd.
3. Leg voor elk voorbeeld kort uit wat de geschiedenis is van dit onderdeel van de verzorgingsstaat. Welke actoren waren hierbij betrokken?
4. Kies één van de voorbeelden uit onderdeel 1 en beschrijf de politieke context van dit onderdeel van de verzorgingsstaat

Deel B leg ik later uit! (in tweetallen)

Nu: lees de hele PO beschrijving goed door

Nu

• Lees de hele PO beschrijving goed door (magister.learn)
• Kijk de opdrachten week 2 zelf na (magister.learn)