V6A Nederlands literatuurgeschiedenis 1914-1940

Literatuurgeschiedenis


1900 - 1940
1 / 20
next
Slide 1: Slide
NederlandsMiddelbare schoolvwoLeerjaar 6

This lesson contains 20 slides, with text slides and 1 video.

time-iconLesson duration is: 45 min

Items in this lesson

Literatuurgeschiedenis


1900 - 1940

Slide 1 - Slide

Leerdoel
Je leert wat de ideeën tijdens de eerste decennia van de twintigste eeuw zijn en over het wereld- en mensbeeld in de periode 1900-1940 en hoe deze in de literatuur vorm krijgen.

Slide 2 - Slide

Modernisme
- avantgardisten
- interbellum (de tijd tussen de twee wereldoorlogen)
- nieuwe manieren om de werkelijkheid te beschrijven
- discussie tussen (nadruk op de) vorm en vent (de mens achter het kunstwerk)

Slide 3 - Slide

Antikunst
- het nihilisme: de wereld is chaotisch en zonder fundament, maar 'omarm het leven en schep zelf nieuwe waarden'
- dada, dadaïsten


Slide 4 - Slide

Slide 5 - Slide

Slide 6 - Slide

Slide 7 - Slide

Vrije vers
- expressionisme: geen impressie van de werkelijkheid, maar een persoonlijke ervaring van de werkelijkheid
- expressionisten laten de vaste vormen los

Slide 8 - Slide

Krachtig levensgevoel
- optimisme door economische bloei in de jaren '20
- dynamiek van de stad
- persoonlijke ervaring (als de romantiek)
- vitalisme: Hendrik Marsman

Slide 9 - Slide

Op het gevaarlijke af
- futurisme: Italië
verheerlijking van energie, gevaar, techniek, snelheid, heroïek van daad en strijd
- verwant aan fascisme
Nietzsche: bestaande waarden omver werpen
übermensch: bevrijd van illusies en uitstijgend boven zichzelf door zuivere innerlijke kracht

Slide 10 - Slide

Denken aan Holland
- Marsman vindt geen vitalistische levenshouding in Nederland. wel in Europa
- overmoed
- beurskrach (1929)
- Marsman verlaat het vitalisme en schrijft 'Herinnering aan Holland' (gedicht van de eeuw)

Slide 11 - Slide

Slide 12 - Link

Vorm of vent
- Tegengeluid: Menno ter Braak en Edgar du Perron
- Verzet tegen de 'vergoding van de vorm' door de avantgardisten
- aandacht voor mens achter het werk (de vent)
- de vorm-of-ventdiscussie

Slide 13 - Slide

De nieuwe zakelijkheid
Poëzie:
- functionele vormgeving
- gedichten over gewone gebeurtenissen
- alledaagse taal
- pratende wijze van dichten
Proza:
- geen uitgebreide sfeerbeschrijving, maar korte zinnen en snel wisselende beelden (reportagestijl): Ferdinand Bordewijk en Willem Elsschot

Slide 14 - Slide

Traditie
- neoromantiek
- gevoelsuitingen als afzet tegen een steeds lelijkere wereld vol machines en van dreiging
- reactie op koele, externe observaties van de naturalisten

Slide 15 - Slide

Slide 16 - Link

Een aantal dichters en schrijvers
Paul van Ostaijen - expressionisme/dada
Hendrik Marsman - vitalisme
Jan Slauerhoff - escapisme
Menno ter Braak en Edgar de Perron- ventist
Nieuwe zakelijkheid:
Ferdinand Bordewijk, Willem Elsschot, Simon Vestdijk
Neoromantiek:
Nescio, J.C. Bloem, Arthur van Schendel

Slide 17 - Slide

Slide 18 - Video

Slide 19 - Slide

Slide 20 - Slide