11. Juni 2025/Lesen und Wörterbuch

• Duits
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2,3

Am Ende dieser Stunden

- weet je hoe en wanneer je een wordenboek kunt gebruiken

- ken je de betekenis van enkele signaalwoorden

- kun je het infinitief van een werkwoord uit een zin halen.

Programm

-  video bekijken

- opdrachten maken

-  blooket

Info in Lessonup

Les over leesstrategieën en het verstandig gebruiken van een woordenboek

Het gebruik van een woordenboek

Aufgabe:

Bedenk met je buurvrouw/buurman 5 valkuilen bij het gebruik van een woordenboek

valkuilen gebruik woordenboek

1. woord opzoeken kost gemiddeld 30 - 60 seconden. 30 woorden opzoeken: 30 minuten!! Kost veel tijd

2. niet weten hoe een woordenboek werkt: 

- hoe kom je snel bij het woord dat je nodig hebt?

- hoe kies je een woord dat je nodig hebt?

- wat betekenen al die afkortingen?

3. Je begrijpt het Nederlandse woord niet

4. Het woord staat niet in het woordenboek

5. woorden kunnen meerdere betekenissen hebben

Aufgabe: Video kijken en tips noteren

Kijk naar de video.

Noteer drie tips hoe en wanneer je het woordenboek het beste kunt gebruiken.

1. Welk van de onderstaande woorden vind je in het woordenboek?

1. afkortingen
2. verkleinwoord
3. zelfstandig naamwoord - enkelvoud
4. zelfstandig naamwoord - meervoud

2 Wat is het infinitief van een werkwoord?

1. vervoeging
2. de stam van een werkwoord
3. de ik-vorm
4. het hele werkwoord

Zoek zoveel mogelijk woorden op die je niet kent

1. Ja, dan snap je de tekst beter
2. Ja, dan kun je de antwoorden beter opzoeken
3. Nee, vooral de woorden van de titel en kopjes zijn belangrijk

De infinitief is het hele werkwoord.

Die vind je in het woordenboek, niet de vervoeging.

3. Wat wordt bedoeld met de context?
(meerdere antwoorden mogelijk)

1. betekenis
2. samenhang
3. verband
4. achtergrond

SIGNAALWOORDEN

Dat zijn woorden die zeggen dat er wat gaat gebeuren!

6. also

1. dus
2. want
3. daarom
4. of

7. heute

1. nu
2. vandaag
3. vroeger
4. later

8. zum Beispiel

9. aber

10. weil

Tot zover de signaalwoorden.

Nu verder met de werkwoorden.

Bij de volgende drie vragen wordt de infinitief van het werkwoord uit de zin gevraagd.

zum Beispiel: Er gratuliert seine Freundin zum Geburtstag.

Infinitief: gratulieren

11. Die Parkzeit ist unbegrenzt.
Wat is de infinitief van 'ist'?

1. ist
2. sein
3. sind

12. Ein kostenfreies Parkticket gilt 10 Minuten.
Wat is de infinitief van 'gilt'?

1. gilt
2. gilten
3. gelten

15. Er macht die Menschen neugierig.
Wat is de infinitief van 'macht'?

16. Rufst du mich morgen an?
Wat is de infinitief van het werkwoord in de zin?

Dat was de infinitief.

Dan gaan we verder met de zelfstandige naamwoorden.

Om woorden snel te kunnen opzoeken, is het belangrijk dat je weet hoe het alfabet werkt bij het opzoeken van woorden

Zet de woorden in de juiste alfabetische volgorde

Freispruch

freundlich

Frechheit

Fressen / fressen

freisprechen

freuen

Alfabetische volgorde

Frechheit

freisprechen

Freispruch

Fressen / fressen

freuen

freundlich

Aufgabe:

Was? Zoek in het woordenboek naar deze woorden, evt. lidwoorden, hoeveel en welke betekenissen hebben ze in het NL?

Mit wem? deinem/deiner NachbarIn

Hilfsmittel: Wörterbuch D-N

Ergebnis: 5x betekenissen + evt. lidwoorden

Bank

machen

backen

wandern

dagegen

Meerdere betekenissen

Als een trefwoord duidelijk verschillende betekenissen heeft, worden de vertalingen genummerd met 1, 2 enz.

Kies de vertaling die het beste in de context past.

19. Absatz
Wat is de betekenis van dit woord als het gaat over het thema leesvaardigheid?

Evaluatie

1 Wat is een infinitief

2 Wat is een signaalwoord

3 Noem drie tips voor het gebruik van een woordenboek bij een tekst

Aufgabe

Kies uit:

1 Maak een quiz (zie document 'quizen' in de jaarbijlage in SOM)

2 Kies een tekst op papier uit je boek of op de tafel. 

Lees om te begrijpen.

3 Oefen teksten en vragen met een citotoets:

Zet je naam op de tekstbijlage en het vragenblad.

Markeer, arceer, noteer betekenissen van moeilijke woorden.

Lever eind van de les weer in.

Neem je eigen woordenboek D-N mee bij de leestoets!