B1 De cultuur van het Romeinse rijk 4.3

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Amfitheater in Nimes (Frankrijk)

753 v. Chr

509 v. Chr.

44 v. Chr.

27 v. Chr.

Romulus en Remus stichten een stad

De laatste koning wordt verdreven en Rome wordt een republiek

Caesar wordt gedood door een groep senatoren

Octavianus schakelde al zijn tegenstanders uit en werd alleenheerser

Autoriteiten

Weinig of geen bezittingen

Grootgrond-bezitters

Villa Rustica

Insula (Flatgebouw)

Patriciërs

Rijke Romeinen

Arme Romeinen

Proletariërs

Brood en spelen

Gladiatoren

Kleine bovenlaag van de samenleving

Grootste gedeelte van de samenleving

Leerdoel

• Je kunt uitleggen hoe de Romeinen met hun eigen godsdienst en met andere godsdiensten omgingen
• Je kan uitleggen hoe de Grieks-Romeinse cultuur ontstond
  

De Romeinse Cultuur

• Het Romeinse rijk was een multiculturele samenleving.
  
• De Romeinen hadden een polytheïstische godsdienst
• Er was sprake van verdraagzaamheid: andere culturen werden ook toegestaan
• ... mits je ook de staatsgoden en de keizer vereerde
  
• De Romeinen namen ook goden van andere culturen over
  

Welke Romeinse goden ken je al?

De Grieks-Romeinse cultuur

• De Romeinen bewonderden de Griekse cultuur
• Na de verovering van Griekenland (146 v. Chr.) namen de Romeinen veel van de Grieken over: een aantal goden, de bouwkunst en de wetenschap.
• Er ontstaat een gemengde cultuur: de Grieks-Romeinse cultuur
  
• De Romeinen verspreiden hun cultuur over het hele rijk = romanisering

Pantheon (Romeinse tempel)

Pont du Gard (Romeins Aquaduct)

Is de Romeinse godsdienst een polytheïstische of monotheïstische godsdienst?

1. Monotheïstisch
2. Polytheïstisch
3. Beide
4. Geen van beide

Wat betekent Klassiek?

1. Grieks-Romeinse cultuur
2. Griekse cultuur
3. Romeinse cultuur
4. Egyptische cultuur

Wat betekent romanisering?

1. Toestaan van andere culturen en meningen
2. De veroveringen van de Romeinen
3. Verspreiding van de Grieks-Romeinse cultuur
4. Een samenleving met meerdere culturen

Romeinse burgers

• Inwoners van het Romeinse Rijk konden het burgerrecht krijgen:

• Voor de vrouwen: trouwen met een Romeinse burger.
• Voor de mannen: meevechten in het Romeinse leger.
  
• Burgers hadden bepaalde voorrechten:
  - Minder belasting betalen
  - Deelnemen aan bestuur
  - Meer rechten bij een rechtszaak
  

Alle Romeinse wetten golden in het hele Romeinse rijk en vormen samen het Romeinse recht

Nederland in de Romeinse tijd

• In Nederland leefden in de de tijd van de Romeinen een Germaans volk: De bataven
• De Bataven vochten vrijwillig mee in het leger van de Romeinen
  
• en werden zo Romeins burger
  
• Er is veel contact tussen de Romeinen en de Bataven
• Romeinse tijd (58 v. Chr. - ±400 n. Chr)
  

De Limes in Nederland

• Langs de rivier de Rijn bouwen de Romeinen forten en wachttorens.
  

• Door handel en huwelijken worden Romeinse gebruiken (taal, kleding, cultuur) overgenomen
  

Bataafse Opstand

• In 69 n. Chr. komen de Bataven onder leiding van Julius Civilis in opstand tegen de Romeinen. 
• Tijdens deze opstand werd het Traiectum in Utrecht volledig verwoest door brand
  

De samenzwering van Julius Civilis, geschilderd door Rembrandt van Rijn

"Romeinen namen de goden over van de Grieken." Dit past bij..

1. Grieks-Romeinse cultuur
2. Pax Romana
3. Romanisering
4. Volksverhuizingen

Galliërs gingen latijn spreken.
Dit is een voorbeeld van?

1. Pax Romana.
2. Romantisering.
3. Romanisering.
4. Kolonisatie.

Welke groep mag niet zonder proces worden veroordeeld volgens het Romeinse recht?

1. Slaven
2. Romeinse burgers
3. Inwoners van het Romeinse Rijk
4. Vrouwen

Alle mannen in het Romeinse rijk bezaten het burgerrecht

1. Waar
2. Niet Waar

In het Romeinse rijk moesten alle onderdanen de keizer vereren

1. Waar
2. Niet Waar

De Grieken namen veel van de Romeinse cultuur over

1. Waar
2. Niet Waar

De Romeinen namen de Egyptische godin Isis over

1. Waar
2. Niet waar

De Romeinen hadden een monotheïstische godsdienst

1. Waar
2. Niet Waar

Schrijf twee dingen op die je vandaag geleerd hebt

Wat vind je nog lastig of begrijp je nog niet helemaal?

Werkvorm: Welk woord weg?

Opdracht: Bedenk welk woord niet in het rijtje thuis hoort.

Leg uit waarom het woord niet in het rijtje thuis hoort.

Voorbeeld:

Monarchie - Tirannie - Aristocratie

Aristocratie, want dat is een bestuursvorm waarbij een groep mensen de macht in handen hebben.

Welk woord weg?
Keizer - dictator - Republiek

Welk woord weg?
Elite - Proletariaat - Autoriteiten

Welk woord weg?
Staatsgodsdienst - Verdraagzaamheid - Multiculturele samenleving

Keuze opdrachten:

Herhaling: Maak flitskaarten. Knip kaartjes uit een A4 vel. Schrijf op de ene kant het begrip. Op de andere kant de omschrijving (definitie)

Verdieping: Verzin zelf een Welk Woord Weg!
Gebruik personen, begrippen of gebeurtenissen uit par 4.1 t/m 4.4.

Tijdlijn Romeinse rijk

Stichting van de stad Rome

509 v. Chr.

Einde van het West- Romeinse rijk

Veroveringen Italië

Verovering Griekenland

27 v. Chr.

Pax Romana

Verovering Gallië

Verzin zelf een Welk Woord Weg!
Gebruik personen, begrippen of gebeurtenissen uit par 4.1 t/m 4.4.

Welk woord weg? (par. 4.1)
Wereldrijk - burgeroorlogen - imperialisme

Welk woord weg? (par 4.2)
Autoriteiten - gladiatoren - slaven

Welk woord weg? (par. 4.3)
Antieke cultuur - klassieke cultuur - multiculturele samenleving

Stelling 1: Het Romeinse rijk werd vanaf begin tot het einde bestuurt als een republiek

Stelling 2: De autoriteiten zorgden voor brood en spelen om populair te worden onder het volk

Stelling 3: De Romeinen namen veel van de cultuur van de Egyptenaren over waardoor een Egyptische-Romeinse cultuur ontstond

Stelling 4: Ik ga een mooie voldoende halen voor de toets

Wat vond je het meeste interessante aan dit hoofdstuk? En waarom?

Tips:

- Maak opdracht 1 t/m 6 van de oefentoets van H4 (online)

- Leer de begrippen en zorg ervoor dat je de begrippen in eigen woorden kunt uitleggen

- Maak een mindmap/tijdlijn/samenvatting

- Bel een klasgenoot op en overhoor elkaar