1.4 verwoestijning in de Sahel

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

Hoofdstuk 1

De Sahel

6 vwo

De Sahel 

Situatie:

Je bent een adviseur voor de VN. De Sahel (het overgangsgebied tussen de Sahara en de savanne) kampt al decennialang met ernstige verwoestijning. De voedselzekerheid van miljoenen mensen staat op het spel. Jij krijgt de opdracht om een advies te schrijven over hoe de landbouw in de Sahel toekomstbestendig kan worden ingericht.

opdracht

1. Analyseer de situatie

- Beschrijf kort wat verwoestijning inhoudt en leg uit waarom de Sahel zo kwetsbaar is.

- Benoem welke geofactoren (klimaat, bodem, water, reliëf, mens, etc.) bijdragen aan de verwoestijning in dit gebied.

2. Kijk naar het landbouwsysteem

- Leg uit welke vormen van landbouw in de Sahel veel voorkomen (denk aan akkerbouw, veeteelt, nomadische veeteelt).

- Analyseer hoe deze landbouwsystemen bijdragen aan of juist last hebben van verwoestijning.

3. Advies

- Bedenk minimaal 2 maatregelen waarmee de landbouw beter kan worden aangepast aan de geofactoren van de Sahel (bijvoorbeeld irrigatie, gewaskeuze, wisselbouw, herbebossing).

- Leg uit bij elke maatregel welke geofactor(en) hierdoor worden beïnvloed.

Leerdoelen 1.4 

• Welke combinatie van factoren zorgt voor het proces van verwoestijning?

• Waarom is de variabiliteit van neerslag een probleem in de woenstijnsteppen?

Mens als oorzaak?

Belangrijkste factor: bevolkingsgroei

• akkerland, weidegebieden, ontbossing

Invloed klimaatverandering

Voorbeeld: Sahel

Hier vooral: 

• variabiliteit in neerslag
• gemiddelde neerslag 300-500 mm 
• grote verschillen per jaar

Verwoestijning komt voor in gebieden die liggen op de overgang naar de (semi)aride zone, bijvoorbeeld in de subtropische zone.

Voorbeeld Sahel

Van oudsher is de Sahel voor zijn bewoners een gebied met een ‘gebruiksaanwijzing’:

• boeren wisselen regelmatig van akker, om er voor te zorgen dat de grond niet uitgeput raakt: sedentaire akkerbouw;
• daarnaast zijn er nomaden die rondtrekken rond om zo weidegebieden niet helemaal kaal te laten vreten: nomadische veeteelt;

• Dit landbouwsysteem functioneert alleen bij een lage bevolkingsdichtheid.
  

Om deze verwoestijning tegen te gaan, worden allerlei plannen bedacht. De ‘Groene Muur’ in de Sahel is zo’n plan.

Groene muur: grootste problemen?

Probleem 1

Samenwerking tussen de Sahellanden

Probleem 2

Aanhoudende behoefte aan hout

Gevolgen bevolkingsgroei voor het landbouwsysteem en natuurlijke systeem zijn groot. 

huiswerk

maken vragen 1.4

klaar? Verder met 1.5

lessonup.app