§12.2 Verwantschap

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Paragraaf 12.2 Verwantschap

Programma

Welkom

Nieuwe stof uitleg : 

 '12.2 Verwantschap'

Aan de slag/huiswerk

- Maak deze LessonUp

- Maak een keuze uit het keuzemenu met levelopdrachten. (zie einde van deze uitlegLessonUp)

Klassikale afsluiting

Pak je boek blz 161 t/m 175 erbij

Ontwikkeling van leven op aarde

Kijk mee: blz 162

3,5 miljard jaar geleden: Het eerste leven begon in zeeën en oceanen: eencellige organismen.

900 miljoen jaar geleden: Eencellige organismen -> meercellige organismen

450 miljoen jaar geleden: Eerste gewervelde dieren (vissen) en landplanten

400 miljoen jaar geleden: Dieren op het land

Fossiel - overblijfselen van organismen die vroeger hebben geleefd. (versteend)

Ontstaan fossiel:

1. Zinken, zachte delen verteren.

2. Harde delen bedekt door zand/klei.

3. Verstenen (samenpersen van de harde delen).

4. (Zee)bodem komt omhoog: zichtbaar.

Waar vind je fossielen?

Vaak op plekken waar een dood dier snel bedekt werd met zand/slip.

- Rivier, zee 

- Woestijn

Aan de slag

Maak van 12.2 opdracht 3,5,6,7,10,11,12,13

Klaar? Maak de lesson Up van 12.1 

Programma

Welkom

herhalingsopdracht

uitleg 12.2

Werken aan opdrachten

Kahoot

Stelling 1:

Giraffen met een langere nek kunnen makkelijker bladeren eten en overleven vaker.

Stelling 2:

Een boer kiest alleen de grootste en sappigste aardbeienplanten om verder mee te kweken.

Stelling 3:

Vlinders van een donkere kleur overleven beter in een roetachtige omgeving omdat ze minder opvallen.

Stelling 4:

Mensen fokken honden met een platte snuit omdat ze dat schattig vinden.

Stelling 5:

Vissen in een donker meer ontwikkelen na generaties een lichtere kleur.

Gaan de volgende stellingen over kunstmatige of natuurlijke selectie?

Leg uit waarom. 

beprippen

Fokken

Veredelen

kruisen

beste aangepast

Pak je boek blz 161 t/m 175 erbij

Hoe zie je dat soorten verwant zijn?

In een verwantschapsschema kan je zien hoe wetenschappers denken dat soorten aan elkaar verwant zijn.

Soorten staan dicht bij elkaar als ze kort geleden een gemeenschappelijke voorouder hadden.

A is voorouder van de vissen t/m primaten

 

Welke eigenschappen hebben de knaagdieren?

A is voorouder van de vissen t/m primaten

 

Wat is de meest recente voorouder van de reptielen en amfibieën?

Het kan zijn A of B. B is dan meest recent

 

Hoe heet de theorie die verklaart hoe in de loop van de tijd door mutatie en selectie nieuwe soorten ontstaan uit een gemeenschappelijke voorouder?

1. Evolutietheorie
2. Natuurlijke selectie
3. Kunstmatige selectie

vimeo.com

Uitlegvideo over 12.2

Evolutie van de mens

Kenmerken mensapen

Gemeenschappelijk met mensen:

- opponeerbare duim (hebben ze allebei)

Verschil met de mensen:

- opponeerbare grote teen (bv. chimpansee)

- grote van het hersenvolume

- Bekken

Evolutie van de mens

7 miljoen jaar geleden een gemeenschappelijke voorouder.

Autralophithecus afarensis - geen opponeerbare teen

Homo habilis - stenen werktuigen

Homo erectus - jagers en vissers, vuur

Homo sapiens - plat gezicht, groot hersenvolume

Aan de slag

1. Maak de vragen van LessonUp van 12.1 in de klas LessonUp.

2. Maak daarna een keuzeopdracht. Deze staan op de volgende dia.

Laatste 10 min: kahoot

Level 1 opdracht	Level 2 opdracht	Level 3 opdracht
Maak de volgende werkboek opdrachten van 12.2 en kijk deze na! Opdracht: §12.2 - 2, 3, 4, 6, 7, 9, 10, 12, 13, 14, 15, 16, 18	Werk de leerdoelen van 12.2 uit en gebruik hierbij ook de plaatjes uit het boek. Leerdoelen vind je in de Studiewijzer van biologie en in de LessonUp.	Maak de Examentraining (blz.188t/m191) van je werkboek en kijk deze na.

Maak eerst de lessonUp van 12.1 en kies dan een van deze 3. 

Spelregels:

1 keuze maken uit onderstaan level opdrachten en kunnen laten zien tijdens de volgende les.

Hiernaast zie je een fossiel van een trilobiet, een geleedpotige die miljoenen jaren geleden in zee leefde.

Vind je deze fossielen op het strand of in de zee of kun je ze ook ergens anders vinden. Leg je antwoord uit.

In de plaatjes hieronder zie je hoe een dinosauriër een fossiel wordt. 

Zet de plaatjes in de juiste volgorde.

Hiernaast zie je het verwantschapsthema van een aantal vissoorten.

Welke groep vissen is volgens de stamboom het langst geleden als aparte groep ontstaan? 

1. Petrochromis
2. blauwe regenboogvis
3. Plecodus
4. prinses van Burundi

Aan welke groep vissen is een schubbeneter het meest verwant volgens het verwantschap-schema? 

1. Petrochromis
2. blauwe regenboogvis
3. Plecodus
4. prinses van Burundi

Bekijk de afbeelding hiernaast. Wat is de gemeenschappelijke voorouder van de mens en bonobo?

1. Gorilla
2. C
3. Chimpansee
4. D

Bekijk de afbeelding hiernaast. 

Mads zegt: De orang-oetang stamt van de gibbon af.

Tigo zegt: Gorilla's bestaan al 20 miljoen jaar.

Wie heeft er gelijk?

1. Mads
2. Tigo
3. Mads & Tigo
4. Geen van beiden