powercollege 15_productiefactor arbeid

• Maatschappijwetenschappen
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3,4

powercollege 15

KANO: productiefactor arbeid 

Leerdoelen

 Na deze les kun je:

•  Het begrip arbeidsmarkt uitleggen en benoemen wie de vraagkant en wie de aanbodkomt vormen. 
•  De rechten van het personeel benoemen. 
•  Uitleggen wat mechanisatie en automatisering doen met de werkgelegenheid. 
• Het verschil uitleggen tussen structurele en conjuncturele werkloosheid. 

Arbeidsmarkt

Het totaal van vraag naar arbeid en aanbod van arbeid

Werkgelegenheid

De totale vraag naar de productiefactor arbeid.

Beroepsbevolking

beroepsbevolking = aanbod van arbeid

Beroepsbevolking zijn alle inwoners van Nederland van 15 tot 67 (dit wordt steeds ouder) die werken of werk zoeken voor ten minste 12 uur in de week.

Bij een overschot op de arbeidsmarkt is er meer ....

1. aanbod.
2. vraag.

Bij een tekort op de arbeidsmarkt zijn er te veel ....

1. banen.
2. werknemers.
3. werkzoekenden.
4. werklozen.

Waar komt het aanbod van arbeid vandaan?

1. arbeiders
2. arbeidsverdeling
3. beroepsbevolking
4. arbeidsmarkt

Hoe noem je de prijs van arbeid?

Als er veel vraag is naar programmeurs, en er zijn er weinig, dan is het salaris hoog.

1. juist
2. onjuist

Als het aanbod groter is dan de vraag

Aanbod van arbeid

Vraag naar arbeid

>

ruime arbeidsmarkt

Als het aanbod kleiner is dan de vraag

Aanbod van arbeid

Vraag naar arbeid

<

krapte arbeidsmarkt >> lonen stijgen

Wat als lonen stijgen?

Werknemers:

• meer inkomen
• meer besteden
• goed voor de werkgelegenheid

Werkgevers:

• hogere kosten
• prijzen producten stijgen
• verkoop daalt
• slecht voor de werkgelegenheid

Vroeger

Productie met de hand.

Kostte vaak veel tijd.

Nu

Door:

Mechanisatie en 

Automatisering kan meer meer producten maken in dezelfde tijd.

De arbeidsproductiviteit is gestegen.

Arbeidsproductiviteit 

= de hoeveelheid producten die een werknemer kan maken in een bepaalde tijd.

Arbowet

De werkgever moet ervoor zorgen dat werknemers hun werk veilig kunnen uitvoeren en hiervan niet ziek worden. 

ARBO: ARBeidsOmstandigheden

Arbeidstijdenwet

Wet waarin de regels staan over werktijden en rusttijden:

• Hoeveel uur je mag werken per dag en hoeveel pauze je dan moet krijgen.
  
• Hoeveel nachtdiensten of ploegendiensten je mag draaien.
  
• Het verlof voor zorgtaken: zwangerschapsverlof of ouderschapsverlof.
  

Er is een speciale arbeidstijdenwet voor jongeren:

• Schooltijd telt als werktijd.
  
• Beperkt aantal uren in de avond en het weekend.
  
• Regels veranderen per jaar dat je ouder wordt.
  

Hoeveel mogen kinderen van 15 jaar werken?

Klik op de link en lees goed door wat de regels zijn voor 15-jarigen op de arbeidsmarkt.

rijksoverheid

Wat voor regels zijn er voor een 15-jarige voor het werken op zondag?

Hoeveel mag je als 15-jarige maximaal werken op een schooldag?

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

Minimumloon

Het wettelijk vastgestelde loon dat een werkgever ten minste moet betalen aan werknemers.

Wat staat er in de Arbeidstijdenwet?

1. Wet waarin de regels staan over werktijden
2. Wet waarin de regels staan over rusttijden
3. Wet waarin de regels staan over lonen en vakantiedagen
4. Wet waarin de regels staan over werktijden en rusttijden

Wat is de Arbowet?
De werkgever moet ervoor zorgen dat....

1. werknemers hun werk veilig kunnen uitvoeren en hiervan niet ziek worden.
2. werkgevers hun werk veilig kunnen uitvoeren en hiervan niet ziek worden.

Welke regels vallen niet onder de Arbowet?

1. een helm
2. ergonomische bureaustoel
3. goed geventileerde werkruimte
4. koffiepauze als je meer dan 4 uren werkt

Conjuncturele werkloosheid

• Tijdelijk
• oorzaak: daling van lonen en/of export

Structurele werkloosheid (1)

• Blijvend

Conjuncturele werkloosheid is blijvend.

1. waar
2. niet waar

Wanneer de mens wordt overgenomen door een machine is dat ... werkloosheid

1. frictie
2. structurele
3. machinale
4. conjuncturele

Leerdoelen

 Na deze les kun je:

•  Het begrip arbeidsmarkt uitleggen en benoemen wie de vraagkant en wie de aanbodkomt vormen. 
•  De rechten van het personeel benoemen. 
•  Uitleggen wat mechanisatie en automatisering doen met de werkgelegenheid. 
• Het verschil uitleggen tussen structurele en conjuncturele werkloosheid.