13.2 Analyse, de politiek en de cultuur.

• Maatschappijwetenschappen
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

13.2

Analyse de politiek en de cultuur

De politicologische blik op identiteit:

Mensen hebben politieke bindingen.Via het proces van staatsvorming is er sprake van macht van de overheid die als legitiem beschouwd wordt. De overheid int belastingen die zij besteed aan collectieve goederen.

In de middeleeuwen ontstaan politieke instituties die de afhankelijkheid van burger en vorst van elkaar vormgeven.

Volgens de Modernistische school

Volgens de Modernistische school werden de inwoners van Nederland Nederlanders door het proces van nationalisme (een taal, vaderlandse geschiedenis, volkslied, nationale feestdagen en invoeren dienstplicht e.d.)

Belangrijke aandachtspunten:
dilemma van de collectieve actie
proces van democratisering → wensen van de bevolking → ontstaan verzorgingsstaat. IN de 20e eeuw zorgen processen van globalisering en individualisering dat mensen steeds meer zelf willen beslissen en de rol van de overheid wordt juist weer kleiner daardoor.

Sociale cohesie stimuleren

Sociologische blik op identiteit

Binding met de natie is ook affectief: van het gevoel. - soort culturele identiteit
In een natiestaat is er een natie, in multinationale staten leven meer naties naast elkaar. Je kunt dan denken aan Friezen en Limburgers EN aan atheïsten en christenen bijvoorbeeld. zij voelen zich meer verbonden met de eigen groep dan met anderen.

Dit heeft gevolgen voor de sociale cohesie. Die is binnen de groepen sterker dan tussen de groepen.

NATIONALISTISCHE SCHOOL

Naties zijn veel ouder dan de 19e eeuw. Ze ontstonden volgens deze school al in de middeleeuwen. Het zijn historisch gegroeide eenheden, een groep  met een culturele identiteit, gedeelde herinneringen, ideeën over gemeenschappelijke herkomst en een gemeenschappelijke taal. Zo’n groep heet een etnie en die kan zich ontwikkelen tot een natie in het proces van natievorming.

Bij staatsvorming gaat het om institutionalisering van de macht en politieke bindingen, bij natievorming om cultuur en affectieve bindingen. Een natie wordt gekoppeld aan een politieke gemeenschap, een politieke macht.


Een identiteit kan heel sterk zijn (Tibetanen, Friezen) dat het beeld van een politieke eenheid kan blijven voortbestaan terwijl daarvan geen sprake (meer) is.

Beelden die bestaan over…. (p. 50)

Nederlanders bijvoorbeeld: de koopman (compromissen sluiten) en de dominee (morraal)

Nationalistische school ziet de beelden als waar en ontstaan in de geschiedenis en deze tradities bepalen onze cultuur en identiteit

Modernistische school: invented tradtions uit de 19e eeuw. bedacht om de bindingen met de staat en de sociale cohesie onderling te versterken.

Sociale Instituties

- maken handelen voorspelbaar en geven betekenis. - collectief geheugen, cultuur: taal, huwelijk, begrafenis, iedereen weet hoe zich te gedragen.
voorbeelden zijn: tradities  met bijbehorende mythen (§ 8.2)

Kenmerken van instituties:
lange traditie
stabiel maar over langere tijd veranderlijk
eigen realiteit (dwangkarakter) stijgt boven het individu uit.
berusten op gezag.

De mythe van de koopman en de dominee (gedeeld beeld van vroeger) draagt bij aan het scheppen van een eigen realiteit en daar naar handelen.

Wanneer ben je Nederlander? Vanuit het verleden kun je daar naar kijken, maar het blijft ook in ontwikkeling.

en een cartoon

naar aanleiding van haar uitspraak

Maken

A: 6

B: 7, 9

F: 8, 10