Branche verdiepen GGZ, les 4, Schizofrenie,PGS VP22BOL, Susan

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 3

Branche verdiepen GGZ

Les 4/5, Schizofrenie

wat gaan we doen

Schizofrenie

Verslaving

Bemoeizorg

Schizofreniespectrumstoornis en andere psychotische stoornissen

worden gekenmerkt door het ervaren van een of meer van de volgende symptomen:

• wanen            
• hallucinaties          
• gedesorganiseerde spraak 
• ernstig gedesorganiseerd gedrag 
• negatieve symptomen

Psychose Gevoeligheids Syndroom

• sinds DSM 5, minder stigmatiserend.
• 1 op de 100 mensen.
• iets meer mannen dan vrouwen.
• diagnose gesteld bij mannen tussen 18-25 jr, bij vrouwen 26-45 jaar.
• erfelijke component, maar hoeft niet.
• vaker psychose doormaken geeft minder goed functioneren na herstel
• 10 % van de mensen met schizofrenie pleegt suïcide.

 

Positieve symptomen

Wanen

Hallucinaties

Verwardheid

Negatieve symptomen

Concentratieverlies

Geheugenproblemen

Gebrek aan energie

Nergens zin in hebben

Een leeg gevoel van binnen

Slechter slapen

Hallucinaties

• akoestische hallucinatie
• visuele hallucinatie
• reuk hallucinatie
• smaak hallucinatie
• gevoels hallucinatie

Wanen

• paranoïde (= achterdocht) waan
• grootheidswaan                       
• schuld- en zondewaan           
• hypochondrische waan

• betrekkingswaan
• erotische betrekkingswaan
• beïnvloedingswaan

Psychose Gevoeligheid Syndroom

Welke medicatie en bijwerkingen?

Antipsychotica

Indicatie: Schizofrenie, Schizo-affectieve stoornis, Psychotische depressie,                         BPS, Koorts, na operatie (delier)

Werking: Onderdrukken psychotische verschijnselen, demping dopamine,                          Effect 3 a 4 weken

Voorbeelden

 Klassieke antipsychotica:       chloorpromazine, haldol, perfenazine, orap,

                                                              zuclopentixol (cisordinol)

Vooral effect op pos. symptomen

Atypische antipsychotica:        risperdal, seroquel (quetiapine), zyprexa,       

                                                               clozapine, abilify

Vooral effect op neg. symptomen

Bijwerkingen antipsychotica

Anxiolytica & Hypnotica

Indicatie: Bestrijden angst (angststoornissen), Paniek (paniekstoornissen), Depressies (omdat 

                    AD pas na 2-4 weken werkt), slaapstoornissen, Sedatie (paniek, angst), Anticonvulsief 

                    (spierverslappend), Intoxicatie, onthouding alcohol, 

Werking: Vermindering activiteit centrale zenuwstelsel

Afhankelijkheid: HOOG  tolerantie, geestelijke afhankelijkheid

Ontwenning : Hartkloppingen, slapeloosheid, angst, prikkelbaarheid, gejaagdheid, spierpijn, 

                             trillerigheid en transpireren

• Deze middelen zijn voor kortdurend gebruik
  

Voorbeelden

Bijwerkingen anxiolytica en hypnotica

Psychose Gevoeligheid Syndroom

Welke psycho-therapieën?

behandeling bij psychotische stoornissen

Cognitieve gedragstherapie

Psychose Gevoeligheid Syndroom

Welke verpleegkundige begeleiding?

verpleegkundige begeleiding: 

• Gesprekken: steunend + structurerend.
• Vertrouwensband.
• Psycho-educatie = uitleg+informatie
• Eigen regie/ zelfmanagement bevorderen: crisisplan.
• Rehabilitatie/ empowerment.
• Praktische hulp.

Vragen over psychotische stoornissen?

oefening

hoe is het om stemmen te horen?

Joep denkt achtervolgd te worden door de CIA en zegt tegen hulpverlening dat ze zijn gedachten lezen.

1. Joep heeft last van wanen
2. Joep heeft last van hallucinaties
3. Joep heeft stupor
4. Joep heeft last van afasie

Stelling: Hallucinaties zijn denkbeelden en overtuigingen die niet waar zijn en niet te corrigeren

1. Correct
2. Niet correct

Mensen met schizofrenie hebben meerdere persoonlijkheden

1. Ja
2. Nee

Mensen met schizofrenie hebben geen meerdere persoonlijkheden. Het woord schizofrenie komt uit het Grieks en betekent 'gespleten geest'. Hierdoor verwarren mensen het wel eens met MPS (meervoudige persoonlijkheidsstoornis, tegenwoordig ook wel dissociatieve stoornis genoemd).

Denken dat u een andere en heel belangrijke persoon bent.

1. Paranoïde waan
2. identiteitswaan
3. Betrekkingswaan

denken dat u over bijzondere en magische krachten beschikt. Denken dat op via radio of tv boodschappen speciaal voor u worden uitgezonden

1. Betrekkingswaan
2. Paranoïde waan
3. Identiteitswaan

denken dat anderen u in de gaten houden of uw gedachten kunnen lezen. denken dat er een complot tegen u is.

1. Betrekkingswaan
2. Paranoïde waan
3. Identiteitswaan

welke symptomen zijn positieve symptomen bij iemand met Schizofrenie?

1. hallucinatie
2. waan
3. niet meer zo vrolijk zijn
4. moeilijk uit bed komen

welke symptomen zijn negatieve symptomen?

1. hallucinatie
2. waan
3. concentratieproblemen
4. moeilijk uit bed komen

 wat observeert en rapporteert de VZ/ VPK?

-->

De vpk/ vz observeert en rapporteert 

de psychische functies:

Welke onderdelen van vpk begeleiding ken je?

vpk begeleiding

• Gesprekken: steunend en structurerend
  
• Psycho-educatie
• Rehabilitatie
• Outreachend: huisbezoek; werkbezoek
• Terugvalpreventie: signaleringsplan
• Herstelondersteunend; zelfmanagement; empowerment
• Leefstijl; zelfzorg; slaaphygiëne
• Ontspanningsoefeningen; ademoefeningen
• Verwijzen/ de weg wijzen

crisis-signaleringsplan

Welke (psycho-) therapieën ken je?

Groepstherapie: Liberman 

Groepstherapie bij:

Depressie / depressieve klachten

Angst

ADHD

Somatisch-symptoomstoornissen (SOLK)

Persoonlijkheidsstoornissen

Post traumatisch stressstoornis (PTSS)

Autisme spectrum stoornis (ASS)

De Goldstein Methode 

Interpersoonlijke vaardigheden

Methodiek om sociale vaardigheden aan te leren met de cognitief sociale leertheorie.

ART -> Het ABC van Boosheid en Agressie.

De boosheidcontrole-training leert je om op een positieve manier je emoties te controleren en voor een constructieve oplossing te kiezen.

Cliënten krijgen hierdoor meer autonomie, interne controle en tolerantie voor frustratie.

Op deze manier zijn ze beter opgewassen tegen de eisen die het leven aan hen stelt.

Groepstherapie bij:

Depressie / depressieve klachten

Angst

ADHD

Somatisch-symptoomstoornissen (SOLK)

Persoonlijkheidsstoornissen

Post traumatisch stressstoornis (PTSS)

Autisme spectrum stoornis (ASS)

ACT

Acceptatie and Commitment therapie

Acceptatie:

Andere manier om met obstakels om te gaan

Commitment:

Wat vind ik mooi en belangrijk 

- er ontstaat ruimte

filmpje ACT

vormen van psychotherapie

(begrijpen van oorzaken van gedrag)

CGT (cognitieve gedragstherapie)

RET (rationeel emotieve therapie)

Exposure (blootstellen aan angst)

DGT (dialectische gedragstherapie)

MBT (metalisation based therapy)

Systeemtherapie (gezin/ systeem wordt betrokken)

Liberman-methode

Goldstein

EMDR (bij trauma)

Psychofarmaca

• Alle medicatie waarbij er sprake is van het beïnvloeden van de psyche

• Psychofarmaca zijn geen geneesmiddelen: ze onderdrukken bepaalde verschijnselen en hebben geen werking op de oorzaak van problemen.
  

• Al deze middelen hebben effect op onze centrale zenuwstelsel.
  

Voorzichtigheid is dus geboden.

Groepen psychofarmaca

1. Anxiolytica en Hypnotica (Tranquilizers)
2.  Antipsychotica
   
3.  Antidepressiva
   
4.  Stemmingsstabilisatoren
   

Anxiolytica & Hypnotica

Indicatie: Bestrijden angst (angststoornissen), Paniek (paniekstoornissen), Depressies (omdat 

                    AD pas na 2-4 weken werkt), slaapstoornissen, Sedatie (paniek, angst), Anticonvulsief 

                    (spierverslappend), Intoxicatie, onthouding alcohol, 

Werking: Vermindering activiteit centrale zenuwstelsel

Afhankelijkheid: HOOG  tolerantie, geestelijke afhankelijkheid

Ontwenning : Hartkloppingen, slapeloosheid, angst, prikkelbaarheid, gejaagdheid, spierpijn, 

                             trillerigheid en transpireren

• Deze middelen zijn voor kortdurend gebruik
  

Antipsychotica

Indicatie: Schizofrenie, Schizo-affectieve stoornis, Psychotische depressie,                         BPS, Koorts, na operatie (delier)

Werking: Onderdrukken psychotische verschijnselen, demping dopamine,                          Effect 3 a 4 weken

Voorbeelden

 Klassieke antipsychotica:       chloorpromazine, haldol, perfenazine, orap,

                                                              zuclopentixol (cisordinol)

Vooral effect op pos. symptomen

Atypische antipsychotica:        risperdal, seroquel (quetiapine), zyprexa,       

                                                               clozapine, abilify

Vooral effect op neg. symptomen

Bijwerkingen antipsychotica