Overtreding en misdrijf

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Strafprocessen

Introductie

Amerikaans Hooggerechtshof schrapt landelijk recht op abortus

Overtreding

Lichte strafbare feiten

Vaak geen zaak voor de rechter en geen strafblad

VB.

Openbare dronkenschap

Verkeersovertreding

Misdrijf

Ernstig strafbare feiten

Zaak voor de rechtbank, wel een strafblad

VB.

Handel in drugs, moord of diefstal

Hoofdrolspelers strafproces

Openbaar Ministerie

Officier van Justitie

Kantonrechter

Politierechter

Meervoudige Kamer

Gerechtshof

Hoge Raad

Openbaar ministerie

Mensen die worden verdacht van het plegen van een strafbaar feit: krijgen te maken met het Openbaar Ministerie (OM)

Het OM is de enige instantie die verdachten voor de strafbanken kan brengen

Het OM zorgt ervoor dat strafbare feiten worden opgespoord en vervolgd. Die in samenwerking met politie en andere opsporingsdiensten 

Hoofdzaken OM:

1. Opsporing strafbare feiten
2. Vervolging strafbare feiten
3. Toezicht op de uitvoering van strafvonnissen

Officier van Justitie

De Officier van Justitie geeft leiding aan het opsporingsonderzoek door de politie

De Officier van Justitie vertegenwoordigt het OM namens de samenleving op de rechtszitting, waarbij hij ook een straf eist

Kantonrechter

De kantonrechter houdt zich in het strafrecht bezig met zogenaamde overtredingen.

Lichtere strafbare feiten zoals: geen voorrang verlenen, door rood rijden, wildplassen en reiden zonder verzekeringen

De kantonrechter behandeld ook beroepen tegen administratieve boetes, zoals fietsen zonder licht. Ook doet hij uitspraak bij niet betaalde boetes. 

Een uitspraak van een kantonrechter komt bijna altijd direct na de zitting. 

Politierechter

Een politierechter behandelt alleen minder ernstige strafzaken, zoals: diefstal, bedreiging, belediging van een ambtenaar, autokraak, heling, etc.

Een politierechter mag alleen een onvoorwaardelijke gevangenisstraf opleggen van maximaal 12 maanden, zonder TBS.

Doet vrijwel direct of na behandeling van de strafzaak mondeling uitspraak.

De Officier van Justitie bepaald of een zaak bij de politierechter of de meervoudige strafkamer wordt berecht.

TBS

TBS = terbeschikkingstelling

TBS is een behandelmaatregel die wordt opgelegd aan mensen die zware delicten hebben gepleegd en lijden aan een psychiatrische ziekte of stoornis

Deze stoornis heeft de mate van het gedrag bij het misdrijf beïnvloed. Hierdoor ben je niet volledig verantwoordelijk voor je daden.

Er is daarom vaak een combinatievonnis: gevangenisstraf + TBS

Doel: de samenleving beschermen

Misdrijven en TBS

(2004)

Wapens en munitie, 5

Brandstichting, 60

Tegen openbare orde, 5

Inbraak, 10

Afpersing, 10

Diefstal met geweld, 25

Mishandeling, 25

Verkrachting, 35

Aanranding, 5

Overige seksuele misdrijven, 25

Bedreiging, 15

Moord/doodslag, 105

Man:93,7% Vrouw: 6,3%

Meervoudige kamer

De Meervoudige Kamer wort belast met het berechten van meer ingewikkelde en zwaardere strafzaken.

Bestaat uit 3 rechters. De zitting kan soms meerdere dagen in beslag nemen. 

Doet niet direct uitspraak, maximaal 14 dagen erna

Kan TBS opleggen

Gerechtshof

Ben je het niet eens met een vonnis van de rechtbank - beroep. Een hogere rechter wordt gevraagd naar de zaak te kijken. Ook de tegenpartij kan in hoger beroep gaan. Dit moet binnen 1 maand van het vonnis.

Het gerechtshof doet een uitspraak (arrest). Daarin wordt aangegeven of het vonnis correct was. Als dit niet het geval is, komt er een nieuwe beslissing in de zaak.

Nederland heeft 4 gerechtshoven: Omgeving Amsterdam, Den Haag, Den Bosch en Arnhem-Leeuwarden

Hoge Raad

De Hoge Raad is de hoogste rechtelijke instantie in Nederland. 

Ben je het niet eens met de uitspraak van het gerechtshof, ga je ik cassatie. Dit is een hoger beroep tegen het arrest van het gerechtshof.

De Hoge Raad kijkt naar de omstandigheden en beantwoord twee vragen:

1. Is er sprake van onjuiste toepassingen van het recht?

2. Zijn alle regels nageleefd?

Zo niet, kan de Hoge Raad de zaak terugverwijzen of zelf uitspraak doen. 

Het Strafproces

1. Aanhouding

2. Opsporing (onderzoek van misdrijf) o.l.v. officier van Justitie

3. Vervolging door het Openbaar Ministerie

4. Berechting door een of meer rechters tijdens zitting

5. Eventueel hoger beroep en cassatie

6. Uitvoering van opgelegde straf