H3.3 Formuletaal

§3.3 Formuletaal van stoffen
Van atomen, elementen 
naar 
moleculen
(elementen of verbindingen)
1 / 36
next
Slide 1: Slide
ScheikundeMiddelbare schoolhavo, vwoLeerjaar 3

This lesson contains 36 slides, with interactive quizzes and text slides.

time-iconLesson duration is: 45 min

Items in this lesson

§3.3 Formuletaal van stoffen
Van atomen, elementen 
naar 
moleculen
(elementen of verbindingen)

Slide 1 - Slide

Formuletaal

Leerdoel van deze paragraaf:

  • Je kan de formule van een stof afleiden uit de molecuultekening;
  • Je kan de formules van een aantal elementen geven;
  • je kan de formules van een aantal verbindingen opschrijven als de naam is gegeven;
  • Je kan de naam van een aantal stoffen opschrijven als de formule is gegeven;
  • Je kan het massapercentage van een atoomsoort in een verbinding berekenen
Leerdoelen
de formule van een stof afleiden uit de molecuultekening;
de formules van elementen geven;
de formules van een aantal verbindingen opschrijven als de naam is gegeven;
de naam van een aantal stoffen opschrijven als de formule is gegeven;
het massapercentage van een atoomsoort in een verbinding berekenen
Weektaak
Maak de opgaven van §3.3 voor aankomende les

Slide 2 - Slide

De molecuulformule

Atomen stellen we voor als bolletjes met
een elementsymbool
.




Cl
H
H
O
O
C
C
O
H
Weektaak
Maak de opgaven van §3.3 voor aankomende les
Leerdoelen
de formule van een stof afleiden uit de molecuultekening;
de formules van elementen geven;
de formules van een aantal verbindingen opschrijven als de naam is gegeven;
de naam van een aantal stoffen opschrijven als de formule is gegeven;
het massapercentage van een atoomsoort in een verbinding berekenen

Slide 3 - Slide

De molecuulformule

De elementen kunnen we samenvoegen tot moleculen.

CO2                                                                                                          







 






Molecuultekening



C
O
O
H
H
O
Index: geeft het aantal atomen aan (staat rechtsonder het symbool)
H2O
Leerdoelen
de formule van een stof afleiden uit de molecuultekening;
de formules van elementen geven;
de formules van een aantal verbindingen opschrijven als de naam is gegeven;
de naam van een aantal stoffen opschrijven als de formule is gegeven;
het massapercentage van een atoomsoort in een verbinding berekenen
Weektaak
Maak de opgaven van §3.3 voor aankomende les

Slide 4 - Slide

De molecuulformule

Meerdere moleculen worden weergegeven met
het
coëfficiënt
. Dit getal komt voor het molecuul te staan.



C
O
O
C
C
C
C
O
O
O
O
O
O
O
O

Hier is de coëfficiënt 5

dus 5 CO2

Leerdoelen
de formule van een stof afleiden uit de molecuultekening;
de formules van elementen geven;
de formules van een aantal verbindingen opschrijven als de naam is gegeven;
de naam van een aantal stoffen opschrijven als de formule is gegeven;
het massapercentage van een atoomsoort in een verbinding berekenen
Weektaak
Maak de opgaven van §3.3 voor aankomende les

Slide 5 - Slide

Hoeveel atomen zie je?
A
5
B
10
C
15
D
0

Slide 6 - Quiz

Hoeveel atoomsoorten zie je?
A
3
B
2
C
5
D
0

Slide 7 - Quiz

Hoeveel moleculen zie je hier?
A
2
B
3
C
4
D
9

Slide 8 - Quiz

Hoeveel atomen zie je?
A
2
B
3
C
4
D
9

Slide 9 - Quiz

Hoeveel atoomsoorten zie je?
A
2
B
3
C
4
D
9

Slide 10 - Quiz

Slide 11 - Slide

Opdracht

Uit hoeveel moleculen en atomen (per soort) bestaan de volgende moleculen:

O2

H2O

4 CH4


7 C6H12O6
Leerdoelen
de formule van een stof afleiden uit de molecuultekening;
de formules van elementen geven;
de formules van een aantal verbindingen opschrijven als de naam is gegeven;
de naam van een aantal stoffen opschrijven als de formule is gegeven;
het massapercentage van een atoomsoort in een verbinding berekenen
Weektaak
Maak de opgaven van §3.3 voor aankomende les

Slide 12 - Slide

Moleculen
De molecuulformule geeft de soort en het aantal atomen in een molecuul weer, je zet de symbolen van de atomen in alfabetische volgorde.
De index achter het symbool van een atoomsoort geeft aan hoeveel van deze atomen er in een molecuul zitten.
De coëfficiënt geeft het aantal moleculen weer.
Leerdoelen
de formule van een stof afleiden uit de molecuultekening;
de formules van elementen geven;
de formules van een aantal verbindingen opschrijven als de naam is gegeven;
de naam van een aantal stoffen opschrijven als de formule is gegeven;
het massapercentage van een atoomsoort in een verbinding berekenen
Weektaak
Maak de opgaven van §3.3 voor aankomende les

Slide 13 - Slide

Slide 14 - Slide

Elementen

In het periodieksysteem staan alle elementen genoemd. De naam van een element begint altijd met een hoofdletter. De naam van een element kan uit 1 of uit 2 letters bestaan. Wanneer de naam uit 2 letters bestaat, is de tweede letter altijd een kleine letter

Let dus goed op hoofdletters en 

kleine letters.

H  = waterstof
He = helium

Leerdoelen
de formule van een stof afleiden uit de molecuultekening;
de formules van elementen geven;
de formules van een aantal verbindingen opschrijven als de naam is gegeven;
de naam van een aantal stoffen opschrijven als de formule is gegeven;
het massapercentage van een atoomsoort in een verbinding berekenen
Weektaak
Maak de opgaven van §3.3 voor aankomende les

Slide 15 - Slide

Moleculen:
elementen 
en
verbindingen

Slide 16 - Slide

Claudia Fietst Nooit In Haar Oude  Broek

De moleculen van deze atomen bestaat altijd uit twee dezelfde atomen:

- Cl2 :    Chloor-molecuul
- F2   :    Fluor-molecuul
N2  :    Stikstof-molecuul
I2    :    Jood-molecuul
H2  :    Waterstof-molecuul
O2   :    Zuurstof-molecuul
Br2  :    Broom-molecuul



Leerdoelen
de formule van een stof afleiden uit de molecuultekening;
de formules van elementen geven;
de formules van een aantal verbindingen opschrijven als de naam is gegeven;
de naam van een aantal stoffen opschrijven als de formule is gegeven;
het massapercentage van een atoomsoort in een verbinding berekenen
Weektaak
Maak de opgaven van §3.3 voor aankomende les

Slide 17 - Slide

Slide 18 - Slide

Wat is de molecuulformule van deze stof?

Slide 19 - Open question

Molecuulmassa
Stoffen hebben massa's, stoffen bestaan uit moleculen, moleculen bestaan uit atomen, dus atomen hebben massa's.
De massa van een waterstofatoom is 1,66 x 10-27 kg! 

Niet zo handig hè? 
Daarom is de atomaire massa-eenheid (unit=u) bedacht. 
1 u = 1,66 x 10-27 kg
Leerdoelen
de formule van een stof afleiden uit de molecuultekening;
de formules van elementen geven;
de formules van een aantal verbindingen opschrijven als de naam is gegeven;
de naam van een aantal stoffen opschrijven als de formule is gegeven;
het massapercentage van een atoomsoort in een verbinding berekenen
Weektaak
Maak de opgaven van §3.3 voor aankomende les

Slide 20 - Slide

Atoommassa's en molecuulmassa's 
Atoommassa's van iedere atoomsoort kun je aflezen in het Periodiek systeem 

Molecuulmassa berekenen van verbindingen
Atoommassa's van alle atomen in 1 molecuul bij elkaar optellen.
De molecuulmassa van NaCl = 1 x 22,990 + 1 x 35,45 = 58,44 u
Leerdoelen
de formule van een stof afleiden uit de molecuultekening;
de formules van elementen geven;
de formules van een aantal verbindingen opschrijven als de naam is gegeven;
de naam van een aantal stoffen opschrijven als de formule is gegeven;
het massapercentage van een atoomsoort in een verbinding berekenen
Weektaak
Maak de opgaven van §3.3 voor aankomende les

Slide 21 - Slide

Slide 22 - Link

O (zuurstof)
O2
H2O
AgCl
C6H12O6
32
18
16
143,32
180,16 u

Slide 23 - Drag question

Wat is de atoommassa van zilver?

Slide 24 - Open question

Wat is de molecuulmassa van
Denk aan een berekening.
KNO3

Slide 25 - Open question

Het gehalte van een atoomsoort in een verbinding
Als je de molecuulformule van een stof weet, kun je uitrekenen wat het gehalte van een bepaalde atoomsoort in dat molecuul is. Eerst bereken je de totale massa van het molecuul aan de hand van de molecuulformule en dan de totale massa van de gevraagde atoomsoort.

Leerdoelen
de formule van een stof afleiden uit de molecuultekening;
de formules van elementen geven;
de formules van een aantal verbindingen opschrijven als de naam is gegeven;
de naam van een aantal stoffen opschrijven als de formule is gegeven;
het massapercentage van een atoomsoort in een verbinding berekenen
Weektaak
Maak de opgaven van §3.3 voor aankomende les

Slide 26 - Slide

Bereken het massapercentage van O in
C9H8O4
Voorbeeld

Slide 27 - Open question

HAVO
Maak en leer §3.3
Voor aankomende les
VWO
Maak en leer §3.3
Voor aankomende les

Slide 28 - Slide

3.3 Formuletaal evaluatie

Je kan de formule van een stof afleiden uit de molecuultekening;

Je kan de formules van een aantal elementen geven;

je kan de formules van een aantal verbindingen opschrijven als de naam is gegeven;

Je kan de naam van een aantal stoffen opschrijven als de formule is gegeven;

Je kan het massapercentage van een atoomsoort in een verbinding berekenen

Leerdoelen
de formule van een stof afleiden uit de molecuultekening;
de formules van elementen geven;
de formules van een aantal verbindingen opschrijven als de naam is gegeven;
de naam van een aantal stoffen opschrijven als de formule is gegeven;
het massapercentage van een atoomsoort in een verbinding berekenen
Weektaak
Maak de opgaven van §3.3 voor aankomende les

Slide 29 - Slide

Leerdoelen
de formule van een stof afleiden uit de molecuultekening;
de formules van elementen geven;
de formules van een aantal verbindingen opschrijven als de naam is gegeven;
de naam van een aantal stoffen opschrijven als de formule is gegeven;
het massapercentage van een atoomsoort in een verbinding berekenen
Weektaak
Maak de opgaven van §3.3 voor aankomende les
Welk leerdoel vind ik het meest lastig?

Slide 30 - Mind map

Noteer de formule van zwaveldioxide

Slide 31 - Open question

Wat is de formule van waterdamp?
A
H2O(l)
B
H2(l)
C
H2O(g)
D
H2(g)

Slide 32 - Quiz

Geef de naam van de stof met deze formule

Slide 33 - Open question

Geef de naam van deze molecuulsoort :

Slide 34 - Open question

Wat is de juiste formule van de stof fosforzuur?
A
H3PO4
B
HP3O4
C
HP4O3
D
H4PO3

Slide 35 - Quiz

De formule van aluminiumoxide is:


Aluminiumoxide is een
Al2O3(s)
A
mengsel
B
zuivere stof

Slide 36 - Quiz