5.1 Genotype en fenotype

• Biologie / Verzorging
• Middelbare school
• vmbo k, g, t
• Leerjaar 2

Genotype en fenotype 

Lesdoel

Je weet na deze les meer over erfelijkheid.

Als er een baby geboren wordt er vaak gezegd dat het op het op zijn vader of moeder lijkt. Dit komt omdat je eigenschappen erft van je ouders

Je uiterlijk

Elke lichaamscel heeft een kern

Je ichaam bestaat

  uit

 lichaamscellen

In elke celkern liggen chromosomen

Chromosomen

zijn lange dunne draden 

in elke kern

In deze draden zit de stof

DNA

Wat is DNA?

De stof DNA bevat informatie voor erfelijke eigenschappen

Ieder organisme heeft zijn of haar unieke DNA

Je uiterlijk

Chromosomen bestaan voor een groot deel uit DNA. In dit DNA ligt informatie over alle erfelijke eigenschappen.

Het DNA in 1 celkern bevat informatie over ALLE erfelijke eigenschappen.

Ieder mens heeft zijn/haar eigen unieke DNA. Dit noem je het genotype.

Genotype

Alle erfelijke eigenschappen van een organisme die je hebt gekregen van je biologische ouders (bijv. blauwe ogen)

je kunt ze niet veranderen

Informatie in het DNA noem je GENOTYPE

 Je uiterlijk

Het genotype bepaalt voor een groot deel je uiterlijke kenmerken. Maar niet alles.

Je kan bijvoorbeeld je blonde haren zwart verven. Dan verandert je uiterlijk.

Fenotype

Je fenotype komt tot stand door je genotype en de invloeden vanuit het milieu

- in de zon zitten

- haarverven

- tattoo

- littekens

het zichtbare uiterlijk

Het FENOTYPE van een organisme ontstaat dus door

GENOTYPE  en door INVLOEDEN UIT DE OMGEVING

Je uiterlijk

Je genotype blijft je hele leven hetzelfde.

Je fenotype kan steeds veranderen.

Wat wordt bepaald door genotype of fenotype? Sleep de eigenschappen A t/m H naar genotype of fenotype. 

Genotype

Fenotype

Een wipneus

Stijl haar vanaf de geboorte

Piercings 

Sproeten

Een litteken

gespierd lichaam

Eelt op je handen door hard werken

Blauwe ogen

Aan de slag:

Opdracht:

 Je gaat twee collages maken in word. Een collage bevat foto's van het genotype de andere collage bevat foto's van het fenotype. Je levert de opdracht in via de ELO.

maak blz: 107, 108, 109, 110, 111 en 112 

Wat is een voorbeeld van een fenotype

1. Suikerziekte
2. kleding
3. Blauwe ogen
4. Niks van wat hier boven genoemd is.

Wat is genotype

1. Alles wat jou aangeleerd is
2. Alle informatie in je DNA

Wat zijn erfelijke eigenschappen?

1. Alles wat je leert van je ouders
2. Erfenis die jou wordt nagelaten door je ouders
3. Eigenschappen die je hebt geerfd van je ouders