1HV: H3 §4 Het christendom in het Romeinse Rijk

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

H3 §4

Het christendom ontstaat

Welkom!

1HV

Leerdoel

• Je kunt met voorbeelden uitleggen wat het verschil is tussen monotheïstische en polytheïstische godsdiensten.
  
• Je kunt uitleggen hoe het christendom ontstond en de belangrijkste kenmerken noemen van de christelijke geloofsleer.
  
• Je kunt uitleggen hoe het christendom zich in de late oudheid ontwikkelde.

Planning

• Terugblik en voorkennis
• Het Jodendom
• Het Christendom
• Vervolging en verspreiding
• Video's
• Huiswerk
• Afsluiting

Hoe kon het Romeinse Rijk vallen?

Welke crisissen waren er in de 4e eeuw?

Terugblik

Wat is de juiste volgorde over het
bestuur van het Romeinse Rijk?

1. koninkrijk-republiek-keizerrijk
2. republiek-keizerrijk-koninkrijk
3. keizerrijk-koninkrijk-republiek
4. koninkrijk-keizerrijk-republiek

Wie waren er machtiger:
De 2 consuls of de senatoren?

1. De consuls
2. De senatoren

Sleepvraag

1

2

3

4

5

Kleine groep rijken

Armen zonder vast werk

Vrouwelijke burgers

Handelaren en ambachtslieden

Tot slaaf gemaakten

Boeren

Welke kenmerken passen bij het Romeinse Rijk? 

Het zijn er vijf in totaal. 

Romeinse Rijk

democratisch stelsel

elk gebied een eigen cultuur

Germaanse cultuur

een groot sterk leger

twee koningen

geld als ruilmiddel

oligarchie

centrum van bestuur

jager-verzamelaars

centrum van handel

Olympische spelen

koloniën

goede infrastructuur

Carthago als hoofdstad

Bataven zijn ...?

1. Germanen
2. Franken
3. Romeinen
4. Grieken

In gangen onder de grond in Rome kwamen mensen in het geheim bij elkaar om te bidden. Zij volgden de ideeën van Jezus Christus en schilderden zijn afbeelding op de muren in de gangen. Waarom deden ze zo geheimzinnig? 

Deze mensen geloofden in één god en zagen Jezus als zijn zoon. De meeste Romeinen begrepen daar niets van.

Het Jodendom

1. Ze geloven in één god. (Monotheïsme)
2. Ze wilden de keizer dus niet als god vereren
3. Ze hebben heilige boeken met onder andere leefregels (Torah)
4. Ze geloven dat God hun een land zou geven: Israël
5. Nu bezetten de Romeinen hun land. Vandaar dat ze geloofden dat een verlosser hen zou bevrijden van vreemde overheersers

Het Christendom

In de tijd van Augustus leefde in Judea een joodse man, Jezus van Nazareth. 

• Hij sprak over een ‘koninkrijk van God’. Waar het leven voor iedereen goed zal zijn. Hiervoor moest men beter gaan leven. (menslievend, verdraagzaam, vergevingsgezind, vrijgevig en eenvoudig)
• Ook over een leven na de dood (hemel/hel)
• Sommige joden volgden Jezus van Nazareth als de verlosserdoor God gestuurd en gaven hem de naam Christus, (‘hoge priester’ of ‘koning’) 
• De volgelingen noemden zich christenen 
• Nieuw geloof: het christendom.
  

Het Christendom

• Sommige joodse leiders vonden Jezus een onruststoker en bedreiging 
• -> Klaagden bij de Romeinen                         -> Jezus gearresteerd en gekruisigd
• Zijn volgelingen geloven dat Jezus 3 dagen na zijn dood weer tot leven     kwam en naar de hemel ging
• ''Gestorven voor onze zonden, Hij        heeft de dood verslagen'' 
• Opgeschreven in de Bijbel

 Verspreiden

• Rondreizen en het verhaal van Jezus vertellen. 
• Paulus van Tarsus bijvoorbeeld
• Vooral bij armen sloeg de boodschap van Jezus aan
• Het uitzicht op een beter leven na de dood, zoals Jezus had beloofd, gaf hun hoop

Koninkrijk?

De stadstaat Rome is ooit een koninkrijk geweest,

hoewel daar erg weinig over bekend is.

En of het verhaal van Romulus en Remus waar is....?

In 117 na Christus was het Romeinse Rijk op zijn grootst. 

In 63 v. Chr. veroverden de Romeinen de streek Palestina. Hier woonden vooral joden. Zij geloven in één god. Hun godsdienst noemen we het jodendom.

De joden geloofden dat een verlosser hen zou bevrijden van al het kwaad, dus misschien ook wel van de Romeinen.........

Romeinen geloven in meerdere goden. Overwonnen volken mogen hun eigen goden houden, zolang ze de belangrijkste Romeinse goden ook vereren. De Romeinen nemen op hun beurt ook weer Goden van andere volken over.

Het christendom

• Het christendom heeft vijf kenmerken:

1. Het eerste is dat christenen geloven in één god.
2. Een tweede is dat de verhalen over Jezus en zijn ideeën in het heilige boek van de christenen staan: de Bijbel.
3. Een derde kenmerk is dat christenen zich houden aan tien leefregels, bijvoorbeeld niet stelen en niet liegen. Deze regels hebben de christenen overgenomen van de joden.
4. Een vierde kenmerk is het geloof in eeuwig leven na de dood.
5. Een vijfde kenmerk is dat christenen samenkomen in een gebouw om te bidden, de kerk.

Christendom in Rome

• Eerst gezien als ongevaarlijke groep
• Máár ze aanbaden de Keizer niet
• Verboden en vervolgd!
• Geloof niet opgeven?: gekruisigd, verbrand of voor de leeuwen gegooid. 
• De eerste keizer die dat deed, was keizer Nero, die regeerde tussen 54 en 68 n.C.

Vervolging en verspreiding

Toch nam het in de 2e en 3e eeuw toe

• Ze hadden hun eigen bestuurders, elke stad één
• De belangrijkste zat in Rome: de paus
• Gaf leiding aan de kerk, (geheel van alle gelovigen)
• Romeinse keizers zagen in dat straffen niet hielp
• 313: Keizer Constantijn de Grote stopte de christenvervolgingen
• Liet kerken bouwen en mochten zelfs in bestuur
• Zelf werd Constantijn ook christen
• Eind 4e eeuw verklaarde keizer Theodosius het staatsgodsdienst
• Andere godsdiensten dus verboden
• Het Romeinse Rijk was een christelijk rijk geworden

Huiswerk

Zelfstandig werken

§4 opdracht 

1 t/m 4 en 8 t/m 12 (13 voor VWO)

Schriftelijk leren