VS - par. 2 - VWO

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

2. Waarom is er zo veel overheidsbemoeienis?

leerdoel

Na deze les kunnen jullie de functies van de verzorgingsstaat benoemen en voorbeelden noemen. Daarnaast kunnen jullie het dilemma van de collectieve actie uitleggen.

Hoe heet de man die kinderarbeid in NL afschafte?

1. Van Dijk
2. Van Houten
3. Van der Gijp
4. Van der Voort

Kinderwetje van Van Houten (1874)

Moest een einde maken aan kinderarbeid. Velen vonden dat de overheid zich niet met de opvoeding moest bemoeien.

Abraham de Swaan

- verzorgingsstaat is er niet om problemen op te lossen maar om de slv te beschermen

- uitkeringen zijn er niet voor de armen maar moeten er voor zorgen dat anderen geen last krijgen van hun armoede.

Externe effecten (De Swaan)

De effecten, van bijv. jouw ziekte, op anderen. Sinds de industrialisering sterk toegenomen omdat je van meer mensen afhankelijk bent (interdependentie).

Dilemma van de Collectieve Actie

Laat zien dat samenwerking om problemen op te lossen belemmerd kan worden door de angst dat anderen daarvan profiteren zonder daar zelf aan mee te werken.

Ontwikkeling verzorgingsstaat: theorie De Swaan

• Externe effecten: negatieve gevolgen voor indirect getroffenen (b.v: gevolgen van armoede, ziekte)
• Interdependentie: onontkoombare onderlinge afhankelijkheid in dagelijks leven
• Dilemma van collectieve actie: individuele keuzes leiden tot collectieve ongewenste gevolgen (eigenbelang verhinderd collectieve belangen)

==> Overheidswetgeving kan het dilemma van collectieve actie doorbreken!

Hoe heette de grote voorloper van de NL'se arbeiderspartij PvdA?

1. SDAP
2. NSDAP
3. KVP
4. KRP

Arbeidersbeweging

Door de industrialisering ontstond de arbeidersklasse. Deze arbeiders werkten onder slechte omstandigheden en eisten dat de overheid hier iets aan deed.

Verheffen

Het verzoek van de 'gegoede burgerij' aan de overheid om de arbeidersklasse meer fatsoensnormen bij te brengen.

John Maynard Keynes

Bij een economische crisis moet de overheid de economie juist stimuleren ipv aan de marktwerking overlaten. Uitkeringen passen ook in de visie van Keynes.

Functies verzorgingsstaat

1) Verzorgen (hulp bieden aan zie die het niet (meer) kunnen)

2) Verzekeren (van een (minimum) inkomen)

3) Verheffen (kans krijgen om je te ontplooien)

4) Verbinden (het gevoel van onderlinge verbondenheid --> sociale cohesie)