8.6 Het modern imperialisme

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Industrialisatie

Van welk land zie je hiernaast animaties?

- Kolonies werden grondstofleveranciers en nieuwe afzetmarkten. 

Gevolg: modern imperialisme.

Oorzaken van het modern imperialisme:

• Economische oorzaken
  

-- Grondstoffen (olie, rubber en katoen).

-- Nieuwe afzetmarkten (verkoop spullen)..

• Politiek: Macht en status
  

-- Respect afdwingen als 'belangrijk' volk.

• Beschaving en ontwikkeling
  

-- Verspreiding christendom

-- Superioriteitsdenken leidde tot 

beschavingsoffensief. Opvoeden en ontwikkelen. Scholen, spoorwegen, rechtssysteem, abolitionisme

Andere oorzaken van het modern imperialisme:).

• Technologische voorsprong
  

-- Betere wapens (Maxim machinegeweer)

-- Telegraaf (communicatie over grote afstand)

-- Spoorwegen/ stoomschepen (Suezkanaal) .

Rond 1700

Rond 1900

Wat valt op? 

Europa verovert de wereld

Romeinen veroveren een wereldrijk - imperialisme

(tv2)

Ontdekkingsreizen en handel met de kustgebieden (b.v. VOC/WIC) - kolonialisme

(tv 5 en 6)

Het veroveren van gebieden voor grondstoffen, als afzetgebied en om je land uit te breiden - modern imperialisme  (TV8)

Twee fasen:

 1e fase: Azië

• Engeland breidt bezit in India uit 
• Nederland verovert geheel Ned-Indië in de Atjeh-oorlog (1873-1903)
• Frankrijk veroverde Indochina (Vietnam, Laos en Cambodja)
• Amerika versloeg Spanje (1898, Cuba) en verwerft de Filippijnen (!!)

2e fase: Afrika

• Andere West-Europese staten richtten zich op gebieden in Afrika >
  
• spanningen tussen Eurpese landen >
• Conferentie van Berlijn (1884-85): 
• initiatief Bismarck
• Afrika verdeeld
• Europese oorlog voorkomen tot 1914

Conferentie van Berlijn

- 1884-1885

-georganiseerd door Bismarck, de Rijkskanselier (= soort premier) van het nieuwe Duitse Rijk

(Duitse Rijk is pas in 1871 uitgeroepen)

- Duitsland nodigde alle belangrijke landen van dat moment uit 

-motivatie: Duitsland had  praktisch geen koloniën en waren bang dat ze de boot zouden missen en dat andere landen de gebieden in Afrika en Azië zouden inpikken

- Duitsland wilde ook " ein Platz an der Sonne"

- het opkomend nationalisme (een kolonie zorgt voor status) en de Industriële Revolutie (zoektocht naar grondstoffen en afzetmarkten) waren de belangrijkste drijfveren

Toepassen

welk motief voor modern imperialisme blijkt uit de volgende spotprenten?

Gevolgen modern imperialisme

• Bestuur landen in handen van Europeanen
  
• Vaststellen van grenzen leidde (nog steeds) tot conflicten
  
• Ontelbare doden door o.a. geweld, dwangarbeid, hongersnoden --> ondergeschikt aan het doel:
  
• Winst, zo ook in Nederlands-Indië (cultuurstelsel)

Toepassen

Welk motief voor modern imperialisme blijkt uit de volgende spotprenten? 

Waarom kun je Cecil Rhodes (1853-1902) als personificatie zien van het Modern Imperialisme?

Modern imperialisme is:

1. Europese landen veroverden grote delen van Azië en Afrika
2. Europese landen veroverden Noord-Amerika
3. Europese landen ontdekten Zuid-Amerika
4. Europese landen verklaarden de oorlog aan Frankrijk

De Europeanen waren in de 19e eeuw verrast door de schitterende steden die zij in de Afrikaanse binnenlanden tegenkwamen. Met welk begrip kun je deze verbazing verklaren?

1. Superioriteitsdenken
2. Exploitatie
3. Kolonisatie
4. Modern Imperialisme

1: Het modern imperialisme kwam door de industrialisatie in Europa
2: Modern imperialisme en westerse beschaving opleggen gingen samen

1. alleen uitspraak 1 klopt
2. alleen uitspraak 2 klopt
3. geen van de uitspraken kloppen
4. beide uitspraken kloppen

Welk begrip wordt bedoeld?

1. invloedssferen
2. modern imperialisme
3. Geallieerden
4. bondgenootschappen

op welke politiek-maatschappelijke stroming sluit deze propaganda aan?

1. socialisme
2. confessionalisme
3. modern imperialisme
4. nationalisme

Welk begrip wordt bedoeld?

1. antisemitisme
2. nationalisme
3. militarisme
4. modern imperialisme

Deze afbeelding is een voorbeeld van:

1. Nationalisme
2. Militarisme
3. Modern Imperialisme
4. Bondgenootschappen

Wat was niet van de oorzaken voor modern imperialisme?

1. Christelijke geloof verspreiden
2. afzetmarkt voor producten
3. vergroten militair aanzien
4. soldaten rekruteren

Horen deze producten bij

1. Kolonialisme
2. Modern imperialisme

Welk begrip wordt bedoeld?

1. antisemitisme
2. nationalisme
3. militarisme
4. modern imperialisme

Welke afbeelding is spotprent en welke propaganda?

Propaganda Modern Imperialisme

Spotprent Modern Imperialisme

Leg uit wat het verschil was tussen 'modern imperialisme' van de eind 19e eeuw en het kolonialisme van voor 1870

Noteer wie Afrika onderling verdeelden en leg uit waarom dat zonder veel conflicten gepaard ging.

Welk verband was er tussen modern imperialisme en industrialisatie?

Noem 4 oorzaken van het modern imperialisme

Welke gedaantewisseling maakte Nederlands-Indië rond 1870 mee op economisch en politiek gebied?

Beschrijf telkens in 1 zin hoe het imperialisme uitpakte in Indochina, China en Japan.

Leg met het voorbeeld uit de bron uit welk verband er was tussen modern imperialisme en (agressief) nationalisme

Zet in juiste chronologische volgorde: 1. Conferentie van Berlijn 2. Afschaffing Cultuurstelsel 3. Atjeh oorlog 4. Groot-Brittannië dwingt China opiumhandel toe te staan 5. Opening Suezkanaal 6. Invoering Cultuurstelsel

Serie: De Ijzeren Eeuw

Ten oorlog! (Atjeh-Oorlog)

https://www.npostart.nl/de-ijzeren-eeuw/20-07-2016/VPWON_1262803

https: