Hoofdstuk 9.3 Hoog en laag geluid B4 les 3

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 3

H9: Geluid

Benodigheden

- laptop

- Binas

- Rekenmachine 

Tassen op de grond

Telefoons in de zakkie

Welkom Basis 4!

Ga zitten en start met:

Ga verder met de examensite opdrachten. 

Jas over je stoel

We gaan starten!

                                                                                               Wachttijd:

9.2: Geluidssnelheid

Introductie

§ 9.1 Trillingen en tussenstof

§ 9.2 Geluidssnelheid

§ 9.3 Hoog en laag geluid

§ 9.4 Hard en zacht geluid

§ 9.5 Geluidshinder

Lesprogramma

1. Huiswerk controle
2. Terugblik
3. Leerdoelen
4. Instructie (uitleg)
5. Afsluiting 
6. Huiswerk
7. Nabespreking

Huiswerkcontrole

Maak opdrachten op de examensite

Over welke opgaven van
het huiswerk zijn er vragen?

Terugblik

1. Je kunt berekeningen maken met de geluidssnelheid.
2. Je kunt benoemen wat er met geluid gebeurt als het een oppervlak van een ander materiaal tegenkomt.
3. Je kunt het gebruik van echoscopie beschrijven.
4. Je kunt het gebruik van echolood beschrijven.
5. Je kunt berekeningen maken met geluid bij een echo.

geluidsbron                  Tussenstof                  Ontvanger

Op welke plek pak je de geluidshinder aan?

Dempende koptelefoon

Geluidswal bij de snelweg

Geluid zachter zetten

Raam dicht doen

Oordoppen indoen

Wat is de snelheid van geluid in lucht

1. 340 m/s
2. 1510 m/s
3. 5300 m/s
4. 300 000 000 m/s

Wat zit er in je oren waarmee je het geluid wordt opgevangen (de ontvanger)

1. Trommelvlies
2. oorschelp
3. oorlel
4. oorsmeer

9.3: Hoog en laag geluid

Leerdoelen 9.3 Hoog en laag geluid

1. Je kunt het verband leggen tussen toonhoogte en frequentie.
   
2. Je kunt de toonhoogte in verband brengen met de lengte en de dikte van een snaar en met de spankracht in de snaar.
   
3. Je kunt het frequentiebereik van het menselijk gehoor benoemen.
   
4. Je kunt de functie van een toongenerator en een oscilloscoop beschrijven.
   
5. Je kunt op een beeld van een oscilloscoop hoge en lage tonen van elkaar onderscheiden.

Toonhoogte

Met je stem kun je hoge en lage tonen maken. 

Als je op een heel hoge toon praat, voel je het geluid hoog in je keel. Praat je met een heel lage stem, dan voel je het geluid laag in je keel.

Muziekinstrumenten kunnen hoge en lage tonen maken.

Toonhoogte:

Geeft aan hoe hoog of laag geluid klinkt.

Toonhoogte

Toonhoogte van een gitaar

Hoe krijg je een hoge toon bij een snaarinstrument?

1. Korte, dunne en strakke snaren
2. Korte, dunne en losse snaren
3. Lange, dikke en strakke snaren.
4. Lange, dikke en losse snaren.

Wat is frequentie?

De toonhoogte van een geluid hangt af van het aantal trillingen per seconde.

Het aantal trillingen in één seconde = Frequentie

De eenheid is Hertz (Hz)

Hoe sneller iets trilt, hoe hoger de frequentie. 

Hoe hoger de frequentie, hoe hoger de toon klinkt.

Frequentie bereik van ons gehoor

Frequentiebereik: 

De frequenties van de geluiden die je kunt horen.

Frequentiebereik

Het gebied tussen de 

20 Hz en 20 000 Hz kunnen mensen wel horen.

Toongenerator 

Een toongenerator is een elektrisch apparaat dat geluidstrillingen maakt. Een toongenerator kun je precies instellen op een frequentie. Je kunt een toongenerator ook downloaden op de computer, of als app op je telefoon.

Toongenerator:

Apparaat dat tonen van één frequentie maakt.

Geluidstrillingen zichtbaar maken

Met een proefje kun je de trillingen wel zichtbaar maken. 

Zie afbeelding. 

Een trillende stemvork wordt over een glasplaatje getrokken. 

Op het glasplaatje zit roet. 

De stemvork tekent een golvende lijn van trillingen in het roet.

De oscilloscoop

Een oscilloscoop kan geluidstrillingen omzetten in een elektrisch signaal.

Met de oscilloscoop kun je geluid "zichtbaar" maken. 

In plaats van een oscilloscoop kun je een computer gebruiken. 

De oscilloscoop

Hoe meer golven op het scherm, hoe meer trillingen per seconde  (C).

Een brede golf betekent een kleine frequentie (A). 

Bij meer golven in dezelfde tijd worden de golven op het scherm smaller. De frequentie is dan groter. Hoe meer golven op het scherm, hoe hoger de toon van het geluid

Samenvatting:

Dunne en korte snaren geven een hoge toon.

Lange en dikke snaren geven een lage toon.

Als je een snaar strakker draait, dan wordt de toon hoger.

Draai je de snaar losser, dan wordt de toon lager.

De toonhoogte van geluid hangt af van het aantal trillingen per seconde.

Bij veel trillingen per seconde hoor je een hoge toon.

Bij weinig trillingen per seconde hoor je een lage toon.

De frequentie is het aantal trillingen per seconde.

1 trilling per seconde is 1 hertz (Hz).

Het frequentiebereik bestaat uit alle toonhoogten die je kunt horen.

Het frequentiebereik van mensen ligt tussen 20 Hz en 20 000 Hz.

Mensen hebben een ander frequentiebereik dan dieren.

Een toongenerator is een elektrisch apparaat dat geluidstrillingen maakt.

Met een oscilloscoop maak je de trillingen van geluid zichtbaar op een scherm.

Hoe meer golven je op een scherm ziet, hoe hoger de toon is. Hoe hoger de toon, des te groter is de frequentie.

Aan de slag!

Maak opdracht: van paragraaf 9.3

1 t/m 20 

Je mag samenwerken!

Welke 3 dingen heb jij deze les geleerd?

Waar wil je nog extra uitleg over?

Afsluiting: we weten.................

1. Je kunt het verband leggen tussen toonhoogte en frequentie.
2. Je kunt de toonhoogte in verband brengen met de lengte en de dikte van een snaar en met de spankracht in de snaar.
3. Je kunt het frequentiebereik van het menselijk gehoor benoemen.
4. Je kunt de functie van een toongenerator en een oscilloscoop beschrijven.
5. Je kunt op een beeld van een oscilloscoop hoge en lage tonen van elkaar onderscheiden.

Het is duidelijk waar we met het hoofdstuk aan het werk gaan

😒🙁😐🙂😃

Ik begrijp de leerdoelen van deze les?

😒🙁😐🙂😃

De les was leuk?

😒🙁😐🙂😃

Afsluiting

Volgende les:

Huiswerk:

• Zet in je planner!!
• Maak opdrachten op de examensite

Dank voor jullie aandacht!