H5 straling samenvatting

• Natuurkunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

H5 straling samenvatting

Voor VWO 3 geldt bovenstaande formule!

HAVO 3: de frequentie en golflengte zijn omgekeerd evenredig!

• Als de frequentie 3 x zo groot wordt dan wordt de golflengte 3 x zo klein.

Machten van 10

k betekent 10³ dus 10 x 10 x 10 = 1000

m betekent 10^-3 dus 1/(10 x 10 x 10) = 0,001 

Dus een atoom bestaat uit protonen, elektronen en neutronen, maar hoeveel?

Periodiek Systeem

Atoomnummer = aantal protonen = aantal elektronen

Massagetal = aantal protonen + aantal neutronen

Isotopen:

Zelfde atoomsoort dus hebben een gelijk aantal protonen en elektronen, maar een verschillend aantal neutronen.

Instabiele en stabiele atoomkernen

Isotopen

Radioactieve stoffen hebben atoomkernen die instabiel zijn: de kernen kunnen opeens veranderen en daarbij ioniserende straling uitzenden. Je kunt zo'n atoomkern vergelijken met een bom die plotseling, zonder aanleiding, ontploft. De meeste atoomkernen om je heen zijn stabiel en veranderen niet. Anders zou er op aarde geen leven mogelijk zijn.

De samenstelling van een atoomkern bepaalt of de kern stabiel is of niet. Omstandigheden buiten de de atoomkern hebben daar geen invloed op. Het maakt bijvoorbeeld niet uit of het atoom deel uitmaakt van een molecuul of niet. Het enige wat van belang is voor de stabiliteit, is het aantal protonen en neutronen in de atoomkern. 

Alfa verval 

Bij alfa verval vliegt er een alfa deeltje uit de kern. Zo'n deeltje heeft dezelfde samenstelling als een heliumkern: 2 neutronen en 2 protonen. Het massagetal van de atoomkern daalt hierdoor met 4 en het atoomnummer met 2.

Beta verval

Bij beta verval verandert een neutron in de atoomkern spontaan in een protonen een elektron.

Het elektron wordt meteen daarna uitgestoten uit de kern. Dit wordt het betadeeltje genoemd. Het massagetal van de atoomkern verandert niet, want het aantal kerndeeltjes blijft immers gelijk.Het atoomnummer stijgt wel met 1, omdat er 1 proton bij komt.

Gamma verval

Gammaverval ontstaat vaak na alfa- of betaverval. De kern is in heftige beweging geraakt en moet nog veel energie kwijtraken. Dit doet hij door gammastraling uit te zenden. Daarbij veranderen het massagetal en het atoomnummer niet.

activiteit

Bij radioactief verval veranderen de atomen van soort, hierbij zenden ze straling uit

De activiteit is het aantal kernen dat per seconde vervalt.

De eenheid van activiteit is becquerel ( Bq)

Hoe sneller de atomen vervallen, hoe groter de intensiteit van de straling 

Gevaren van straling

Equivalente dosis waaraan iemand blootgesteld is wordt bepaald en wordt gemeten in sievert (Sv)

Bescherming

- Afstand

- Tijd

- Afschermingsmateriaal

Besmetting voorkomen

• Radioactieve stoffen inademen
• In drinkwater
• In voedsel

Je kan dus zelf een bron worden.

Radioactieve stoffen kunnen ophopen bv jood in schildklier en Calcium, Strontium en radium in botten.

Doordringende vermogen

• Alfastraling - kan niet ver in stoffen doordringen.
• Bétastraling - Komt verder dan alfastraling maar in lcht slecht enkele tientallen cm ver
• Gammastraling - Golven die zich met lichtsnelheid voortplanten. Groot doordringend vermogen.