Taalplus les 4 - Leesvaardigheid (versie Katja)

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1

Welkom bij Taalplus!

Wat heb je nodig?

- lijntjesschrift

- etui

- laptop en oplader

Wat is taalplus?

- Taalvaardigheid verbeteren

- Leesvaardigheid verbeteren

- Woordenschat vergroten

Leerdoel

Je leert op welke manieren je erachter kunt komen hoe teksten in elkaar zitten en wat de schrijver met een tekst wil overbrengen

Vorige week

Lees de tekst "Dit artikel gaat over uitstelgedrag. Je zou het ook later kunnen lezen (maar doe het toch maar nu)"

"heeft de wetenschap slecht nieuws.” (alinea 9)
Leg uit wat dat slechte nieuws inhoudt.

Geef antwoord in een of meer volledige zinnen en gebruik voor je
antwoord niet meer dan 25 woorden.

In alinea 10 worden drie adviezen gegeven om procrastinatie af te leren.

Welke drie adviezen zijn dat?

Theorie

- Tekstsoorten en tekstdoelen

- Onderwerp en hoofdgedachte

Aantekeningen maken

Theorie

- Tekstsoorten en tekstdoelen

--> Noteer op je blaadje: wat zijn tekstsoorten en tekstdoelen. Wat is het verschil?

- Onderwerp en hoofdgedachte

--> noteer op je blaadje: wat is het onderwerp en wat is een hoofdgedachte? Wat is het verschil?

Aantekeningen maken

Tekstsoorten 

1. Informerende tekst

2. Waarderende tekst

3. Verhalende tekst

Tekstdoelen 

• Informeren
• Amuseren
• Activeren
• Overtuigen
• Beschouwen

Aantekeningen maken

Onderwerp

• Waar de tekst over gaat
• Je noteert dit in een aantal woorden (bijvoorbeeld drie) 
• Je schrijft dit nóóit op als een zin. 
• "Dat jongeren te veel op hun smartphone zitten"
• "Smartphonegebruik van jongeren"

Hoofdgedachte

• Ultrakorte samenvatting van de inhoud van de tekst in één zin. 
• Belangrijkste boodschap van de tekst.
• Je schrijft dit dus wél op als zin. 

Aantekeningen maken

Aan de slag

We lezen de tekst "In de (eindelijk) verschenen oorlogsdagboeken van Nescio en Carmiggelt wordt het ergste verzwegen en toch veel gezegd"

1: voordoen (denkstappen uitleggen)

2: samen

3: zelfstandig

1. Lees de titel van de tekst. Voorspel waar deze tekst over zal gaan.

2. Wat voor soort tekst is dit? En wat is het tekstdoel?

3. Wat zal de reden zijn dat dit artikel en de oorlogsdagboeken rond deze datum (1 mei 2025) zijn uitgegeven?

4. Bekijk het onderschrift onder de eerste portretfoto. Leid hieruit af wat de betekenis van het woord ‘pseudoniem’ is.

5. Wat betekent desolate?

6. Wat betekent conspiratief?

7. Wat betekent bohemien?

8. Wat voor werk deden Nescio en Carmiggelt naast hun romanschrijfwerk?

9. Wat betekent het om in een ‘rood nest’ op te groeien? Tip: denk ook aan politieke partijen die we in Nederland hebben en de kleuren die bij die partijen horen.

10. Geef een samenvatting van wat er in de alinea onder het tussenkopje “Opgepakt tijdens een razzia” wordt besproken. Gebruik hiervoor niet meer dan 50 woorden.

11. Wat betekent 'Mijn naam is haas'?

12. Wat is een belangrijke overeenkomst tussen Nescio en Carmiggelt?

13. Wat betekent het woord ‘enigma’? Leid dit af uit de zin die ervoor staat.

Aan de slag met moeilijk woord 

• Ga naar de nieuwssite DUIC.nl.
• Zoek een artikel dat jou aanspreekt. Lees de tekst en vat kort samen (noteer dus de hoofdgedachte).
• Noteer minimaal één moeilijk woord. Schrijf ook de zin op waarin dat woord staat. 
• Zoek de betekenis op van dat woord. 
• Verzin zelf een nieuwe zin waarin de betekenis van het woord duidelijk wordt.  
• Neem dit mee naar de volgende taalplusles. Dan presenteer je dit woord.