5.2: Jong na de oorlog

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

H5: Nederland na 1945

5.2: Jong na de oorlog

Leerdoelen

1. Je kunt het proces van ontzuiling beschrijven.

2. Je kunt de kenmerken van de verschillende jongerenculturen benoemen.

De jaren 50 

In de jaren na de Tweede Wereldoorlog stond Nederland in het teken van de wederopbouw. Gezinnen moesten daarom zuinig leven. Lonen bleven laag en er heel langzaam werd ons land opnieuw opgebouwd. 

In het jaar na de oorlog werden er veel kinderen geboren. Deze geboortegolf noem je de 'babyboomers'. De gezinnen van die tijd waren groot en er was weinig geld. Een douche, badkamer of andere huishoudelijke apparaten was pure luxe. 

Jong zijn in de jaren 50 

In de jaren 50 hadden jongeren weinig vrijheid. Een eigen mening bestond niet echt en er werd streng gelet op hoe jongens en meisjes met elkaar omgingen. Mensen trouwden jong en kregen al snel kinderen. 

De kerk speelde een grote rol in het leven van mensen. Je school en sportvereniging waren aangesloten bij een bepaalde kerkstroming. Je moest ook trouwen met iemand uit dezelfde groep. Dit noemen we verzuiling. Het leven was ingericht zodat je zo veel mogelijk met je eigen groep te maken had.

Hieronder wordt de verzuilde samenleving nagespeeld.

Sleep de verzuilde groepen naar de juiste plek:

Katholieken

protestanten

liberalen

socialisten

Jong zijn in de jaren 50 

In de jaren 50 werd de armoede wel steeds minder. De verzorgingsstaat (H2) kwam op. Veel mensen kregen steun van de overheid. 

Ook werden er veel nieuwe huizen gebouwd waar arme gezinnen ook in konden wonen. Met hele gezinnen in één kamer wonen kwam steeds minder voor.

Door de stijging van de welvaart kregen mensen meer vrije tijd. Jongeren konden langer naar school of zelfs studeren. 

Jeugdculturen

Door de welvaartsstijging konden jongeren ook hun verdiende geld zelf houden. Eigen keuzes maken werd belangrijker en jongeren zetten zich af tegen regels van ouders of de kerk.

Eind jaren 50 ontstonden er verschillende jeugdculturen zoals de nozems, Provo's en hippies.

Nozems

De nozems was de eerste jeugdcultuur. Ze waren te herkennen aan leren jacks en brommers. Meisjes droegen wijde rokken met petticoats en hoog opgestoken kapsels. Hun manier van kleden werd beïnvloed door muziek, reclames en films uit Amerika. Massamedia speelde een grote rol. 

Provo's

Provo's waren hoger opgeleide jongeren die zich verzetten tegen de overheid, politie en de kerk. 

Door de opkomst van de tv in de jaren 60 zagen ze veel wereldwijde problemen. Provo's dachten hierover na en wilden de wereld verbeteren. 

Ze bemoeiden zich actief met de politiek en waren bezig met het milieu. Ze bedachten grappige acties en demonstreerden en staakten regelmatig. 

Hippies

In de jaren 70 kwam de hippiebeweging uit Amerika. Zij geloofden in 'flower power' en 'love and peace'. 

Ze waren vooral tegen de kernwapens en tegen de consumptiemaatschappij. Ze waren te herkennen aan lang haar en felle kleuren. Een ander kenmerk is het gebruik van drugs. 

Door alle jeugdculturen veranderde de manier van denken in Nederland. Door de welvaart, massamedia en consumptiemaatschappij durfden jongeren anders te gaan denken. Hierdoor veranderden Nederlandse normen en waarden. 

Nederland werd na de Tweede Wereldoorlog een ontzuilde samenleving.

Daarbij speelden de volgende drie ontwikkelingen een rol:
1 invoering van het Marshallplan
2 ontstaan van een jongerencultuur
3 welvaartsstijging en economische groei

Wat is de juiste tijdsvolgorde van deze ontwikkelingen?

1. Tweede Wereldoorlog → 1 → 2 → 3 → ontzuilde maatschappij
2. Tweede Wereldoorlog → 1 → 3 → 2 → ontzuilde maatschappij
3. Tweede Wereldoorlog → 2 → 1 → 3 → ontzuilde maatschappij
4. Tweede Wereldoorlog → 2 → 3 → 1 → ontzuilde maatschappij

Uit een boek over de muziek van The Beatles:
De muziek van de Engelse popgroep The Beatles, uit de zestiger jaren, komt eigenlijk van de andere kant van de oceaan. Net als de glimmende jukeboxen, de grote, luxe koelkasten, de spijkerbroeken en natuurlijk de rock-’n-roll van Elvis Presley. Bij de muziek horen de langere haren van de jongens en de korte minirokjes van de meisjes.

Welk begrip hoort bij bovenstaande tekst?

1. Individualisering
2. Tweede Feministische Golf
3. Jongerencultuur
4. Secularisatie

Sleep de woorden naar de juiste afbeelding:

Nozems

Hippies

Provo's

Bij welke jongerenbeweging zou jij willen horen als je een keuze moet maken? 

Denk ook na waarom je deze keuze maakt.

Nozems

Provo's

Hippies

1. Je kunt het proces van ontzuiling beschrijven.

2. Je kunt de kenmerken van de verschillende jongerenculturen benoemen.

😒🙁😐🙂😃

Werktijd

Stap 1

Stap 2

Klaar? 

Lees de teksten van de paragraaf goed door. 

Begrijp je wat er staat? 

Maak de opdrachten van 5.2: Jong na de oorlog

Opdr. 1a - 9b

Nakijken via Tijd voor GS.