Aandoeningen lever, galblaas en alvleesklier (geen DM)

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2,3

Aandoeningen lever, galblaas en alvleesklier 

(geen DM)

Wat ik graag vandaag zou willen behandelen is.....

Functies van de lever zijn.....

Functies van de lever zijn.....

Aminozuren zijn de bouwstenen van....

1. Koolhydraten
2. Eiwitten
3. Vetten
4. Vitamines

De lever maakt van aminozuren....

1. bloedeiwitten en stollingseiwitten
2. hormonen en spijsverterings-enzymen
3. cholesterol en hormonen
4. spijsverterings-enzymen en cholesterol

Welke afvalstof verlaat via de gal het lichaam?

1. Ureum
2. Alcohol
3. Bilirubine
4. Albumine

Leverziekten

hepatitis

levercirrose

leverkanker (of metastasen in de lever)

Hepatitis

- viraal: vooral hepatitis A, B, C, D of E

- alcohol

- een auto-immuunziekte

- medicatie

Virale hepatitis; opdracht

De twee meest voorkomende soorten virale hepatitis zijn 'hepatitis A' en 'hepatitis B'

Zoek van beide ziekten op....

- hoe je het kunt krijgen (besmettingsweg)

- wat de ziekteverschijnselen zijn

- wat de mogelijke gevolgen of gevaren zijn op lange termijn

- hoe je je ertegen kunt beschermen

- wat de behandeling is

https://www.mdlfonds.nl/ziekten/hepatitis/verschillen-en-overeenkomsten-virale-hepatitis/

Wat komt vaker voor; een primaire tumor in de lever (leverkanker) of metastasen in de lever (uitzaaiingen van kanker uit een ander lichaamsdeel)?

1. Allebei ongeveer even vaak.
2. Een primaire tumor
3. Metastasen

Leverkanker, met als meest voorkomende vorm hepatocellulair carcinoom (HCC), komt in Nederland relatief weinig voor. De incidentie neemt wel toe, van circa 200 nieuwe diagnoses in 1990 naar circa 1000 in 2024

In Nederland krijgen per jaar ongeveer 12000 patiënten de diagnose dikke darmkanker. Ongeveer de helft hiervan ontwikkelt ook levermetastasen.

“Deze studie geeft een mooi overzicht van de herkomst van levermetastasen.” Ze laat zien dat het grootste deel van de metastasen afkomstig is van carcinomen (92%), met name adenocarcinomen (75%). De meest voorkomende primaire tumor was, zoals verwacht, het coloncarcinoom. “Bij abdominale tumoren verwacht je dat ze naar de lever metastaseren, op basis van de bloedvoorziening, maar heel veel andere tumoren blijken dit ook te doen. Het gaat daarbij ook om tumoren waarbij je niet zo snel levermetastasen zou verwachten, zoals mammacarcinomen en melanomen.”

De Ridder vond enkele opvallende verschillen tussen leeftijdsgroepen. Zo kwamen bij vrouwen tot 50 jaar levermetastasen voornamelijk van mammacarcinomen, terwijl ze bij vrouwen van boven de 70 vaker van een gastro-intestinaal adenocarcinoom kwamen.

Ook waren er opmerkelijke verschillen tussen mannen en vrouwen. Zo komt schildklierkanker vaker voor bij vrouwen, maar werden levermetastasen van schildkliercarcinoom in deze studie vaker gediagnosticeerd bij mannen. Bij melanomen werd een soortgelijk beeld gezien. Dit zou kunnen betekenen dat deze kankersoorten bij mannelijke patiënten agressiever zijn.

Wat is levercirrose?

1. Een bacteriële infectie van de lever
2. Vorming van galstenen in de lever
3. Een vorm van leverkanker
4. Verlittekenen van de lever

00:46

Wat zijn de symptomen bij levercirrose?

01:16

01:16

Wat is de medische naam voor geelzucht?

1. Cyanose
2. Icterus
3. Inflammatie
4. Stridor

Galstenen

- Waar ontstaan galstenen?

- Wanneer krijg je last van galstenen?

- Wat zijn de symptomen van galstenen?

- Wat zijn de risicofactoren voor galstenen?

- Hoe worden galstenen behandeld?

Hoe heet de krampende aanvalsgewijze pijn met bewegingsdrang die onder ontstaat bij een galsteenaanval?

1. Neuropatische pijn
2. Koliekpijn
3. Zenuwpijn
4. Galpijn

Alvleesklierziekten

- Diabetes mellitus 

                     * wordt volgende week behandeld

- Pancreatitis

- Alvleesklierkanker

Acute pancreatitis

- Waardoor wordt alvleesklierontsteking veroorzaakt?

- Wat zijn de symptomen van acute pancreatitis?

- Wat zijn de mogelijke (erntige) gevolgen van alvleesklierontsteking?

- Hoe wordt alvleesklierontsteking behandeld?

Acute pancreatitis

Oorzaken

- verstopping van de afvoergang van de alvleesklier door galstenen (40%)

- overmatig alcoholgebruik (30%)

- onbekende oorzaak (20%)

- overige oorzaken (10%)

In 10% van de gevallen kan de ontsteking van de alvleesklier het gevolg zijn van:

een complicatie van het ERCP-onderzoek

een operatie

een ongeval

een doorbloedingsstoornis

een stofwisselingsziekte

een virusinfectie (bijvoorbeeld het bofvirus)

een tumor in de alvleesklier of in de buurt van de alvleesklier

bepaalde medicijnen

Acute pancreatitis

Symptomen

- hevige buikpijn met uitstraling naar de rug en/of linkerzij. 

- misselijkheid, braken

- algehele malaise. 

Acute pancreatitis

Gevolgen

- infecties in en om de alvleesklier: kunnen ernstig verlopen met een verhoging van de sterftekans.

- pancreas pseudocyste vorming: ophoping van vocht, waar een kapsel omheen wordt gevormd. Deze kan blijven bestaan of in de loop van een aantal weken verdwijnen. Ook kan in de pseudocyste infectie ontstaan.

- bloeding uit bloedvaten in en rondom de alvleesklier

- geelzucht: als de acute pancreatitis het gevolg is van galstenen.  

Pancreatitis is een ernstige aandoening. Acute pancreatitis heeft in 85% van de gevallen een mild verloop en de sterftekans is daarbij laag (ongeveer 3%). Maar de aandoening kan ook een minder gunstig verloop hebben. Bij 15% van de gevallen ontstaat een ernstig ziektebeeld, waarbij vaak langdurige behandeling op de Intensive Care nodig is. De sterftekans bij deze zeer ernstige vorm is hoog, variërend van 30% tot 70%.

Acute pancreatitis

Gevolgen

- in 85% van de gevallen een mild verloop en de sterftekans is daarbij laag (ongeveer 3%). 

- 15% van de gevallen ontstaat een ernstig ziektebeeld, waarbij vaak langdurige behandeling op de Intensive Care nodig is. De sterftekans bij deze zeer ernstige vorm is hoog, variërend van 30% tot 70%.

Pancreatitis is een ernstige aandoening. Acute pancreatitis heeft in 85% van de gevallen een mild verloop en de sterftekans is daarbij laag (ongeveer 3%). Maar de aandoening kan ook een minder gunstig verloop hebben. Bij 15% van de gevallen ontstaat een ernstig ziektebeeld, waarbij vaak langdurige behandeling op de Intensive Care nodig is. De sterftekans bij deze zeer ernstige vorm is hoog, variërend van 30% tot 70%.

Acute pancreatitis

Behandeling

- Conservatief beleid: rust, vocht, geleidelijke opbouw van voeding, eventueel sondevoeding.

- ERCP met papillotomie: bij galstenen de spier die de afvoerbuis afsluit opensnijden en galstenen verwijderen. 

- Ingreep: Bij ernstige ontsteking. MDL-arts maakt dan via de maag een opening naar de alvleesklier. Soms is het dan nodig om het ontstoken en dode weefsel weg te halen.  

Conservatief beleid

Conservatief beleid is een vorm van behandelen waarbij u rust houdt en genoeg vocht krijgt. Op geleide van pijn mag u eten en drinken. Soms is het nodig dat we u via een sonde (een slangetje dat via de neus in de maag/darm wordt gebracht) vloeibare voeding geven. Omdat de ontsteking van de alvleesklier niet door bacteriën wordt veroorzaakt, krijgt u geen antibiotica. De MDL-arts bespreekt met u wat in uw situatie wenselijk is.

ERCP met papillotomie

ERCP met papillotomie is een mogelijke behandeling als u koorts krijgt doordat opgehoopte gal in de galwegen ontstoken raakt door bacteriën.

ERCP betekent Endoscopische Retrograde Cholangio Pancreaticografie. Tijdens dit kijkonderzoek brengen we een endoscoop (flexibele 'kijkbuis' of 'slang') via de mond, slokdarm en maag, in de twaalfvingerige darm en kijken we naar de afvoerbuis van de alvleesklier en de gal. Via de endoscoop brengen we via een klein slangetje röntgencontrastmiddel in de afvoerbuis. Daardoor kunnen we de afvoerbuis goed zien op het röntgenscherm. We kunnen dan een papillotomie uitvoeren. Daarbij snijden we de spier die de afvoerbuis afsluit, een stukje in. Hierdoor verbetert de afvoer. Stenen in de gal- of alvleesklierafvoerwegen kunnen we via de endoscoop verwijderen.

Mogelijke complicaties

Bij een ERCP kunnen complicaties optreden, zoals een bloeding, perforatie of infectie. Ook kan de pancreatitis weer heftiger worden.

Ingreep

Als u heel ernstig ziek bent, kan een ingreep nodig zijn. De MDL-arts maakt dan via de maag een opening naar de alvleesklier. Soms is het dan nodig om het ontstoken en dode weefsel weg te halen. Als dit via de maag niet mogelijk is, kan de radioloog via een slangetje door de huid het ontstoken vocht laten aflopen. Als dat niet kan, zal de chirurg u opereren. Bij deze ingreep krijgt u antibiotica en eventueel nog andere medicijnen. Soms zijn meerdere ingrepen nodig om de ziekte te behandelen.

Alvleesklierkanker

- Hoe vaak komt alvleesklierkanker voor?

- Wat is de prognose bij alvleesklierkanker?

https://www.kanker.nl/kankersoorten/alvleesklierkanker/algemeen/overlevingscijfers-van-alvleesklierkanker

https://www.kanker.nl/kankersoorten/alvleesklierkanker/algemeen/overlevingscijfers-van-alvleesklierkanker

https://www.kanker.nl/kankersoorten/alvleesklierkanker/algemeen/overlevingscijfers-van-alvleesklierkanker