2.1 informatieve teksten, 2.2 instructieve teksten en 2.3 betogende teksten

Hi!

Fijn dat jullie er zijn :)

1 / 15

Slide 1: Slide

NederlandsMBOStudiejaar 1

This lesson contains 15 slides, with interactive quizzes and text slides.

Lesson duration is: 60 min

Items in this lesson

Hi!

Fijn dat jullie er zijn :)

Slide 1 - Slide

Wat gaan we doen?

Leerdoelen

Theorie 2.1 informerende teksten
Theorie 2.2 instructieve teksten
Theorie 2.3 betogende teksten
Oefenen in licentie
Huiswerk
Afsluiting

Slide 2 - Slide

Leerdoelen

Aan het einde van de les kan je:

een informatieve kijk-/luistertekst begrijpen en kun je opvattingen en bedoelingen uit taal- en beeldgebruik afleiden.
de belangrijkste aanwijzingen uit een demonstratie of instructie begrijpen.
de standpunten en argumenten in een betogende kijk-/luistertekst herkennen en kan je de kwaliteit van argumenten beoordelen.

Slide 3 - Slide

2.1 informerende teksten

Informatieve teksten kunnen twee doelen hebben:

uiteenzettend: de informatie wordt op een neutrale toon gegeven, bijv. nieuwsberichten
beschouwend: de luisteraar wordt vanuit verschillende kanten geïnformeerd, zodat hij zich een mening kan vormen, bijv. documentaires en reportages

Als kijker/luisteraar moet je de tekst niet alleen begrijpen, maar je moet ook een oordeel vellen over de bedoeling en gevoelens van spreker(s). Ook moet je je afvragen of de informatie actueel en betrouwbaar is.

Slide 4 - Slide

2.2 instructieve teksten

In een instructie krijg je uitleg hoe je iets moet doen.

Een instructie heeft vaak de volgende kenmerken:

in de inleiding wordt het onderwerp van de instructie genoemd
de instructie bestaat uit een aantal aanwijzingen
de aanwijzingen zijn concrete stappen die je vaak in een vaste volgorde moet uitvoeren

Let ook op:

Signaalwoorden, geven de volgorde aan hoe de instructie uitgevoerd moet worden. woorden als: ‘de eerste stap’, ‘daarna’, ‘uiteindelijk’

Werkwoorden, geven aan wat je precies moet doen. Voorbeelden zijn: ‘Haal de hendel naar beneden’ of ‘Leg een knoop in de theedoek’

Slide 5 - Slide

2.2 instructieve teksten

In de praktijk kun je uitleg krijgen aan de hand van een demonstratie. Dit betekent dat iemand de ander laat zien hoe iets werkt.

Hierbij is het ook van belang dat je goed moet luisteren en goed moet kijken.

Een instructie of demonstratie kun je ook beknopt samenvatten. Noteer dan alleen het onderwerp en het doel en noteer in steekwoorden de verschillende stappen van de instructie of demonstratie.

Slide 6 - Slide

2.3 betogende teksten

In een betoog, debat of discussie is er iemand die met gebruik van argumenten anderen probeert te overtuigen van zijn standpunt.

Standpunten worden vaak ingeleid met zinnetjes als:

 ik vind… volgens mij… ik denk dat… het is mijn overtuiging… mijn conclusie is…

Slide 7 - Slide

2.3 betogende teksten

Er zijn zowel objectieve als subjectieve argumenten die gebruikt worden om het standpunt te verdedigen.

Objectieve argumenten: dit zijn argumenten die controleerbaar zijn en daarom kun je nagaan of ze waar of niet waar zijn.
Subjectieve argumenten: Dit zijn niet-feitelijke uitspraken die in meer of mindere mate aannemelijk zijn. Ze zijn zwakker dan de objectieve argumenten en daarom makkelijker te weerleggen.

Let bij een discussie of debat ook op de tegenargumenten: dat zijn argumenten om aan te tonen dat een standpunt of argument onjuist is.

Argumenten volgen vaak op signaalwoorden als: want, omdat, vanwege, daarom, aangezien, dus.

Slide 8 - Slide

2.3 betogende teksten

Let ook op of er geen drogredenen (onjuiste argumenten of redeneringen) gebruikt worden. Drogredenen zijn bijvoorbeeld:

verkeerde vergelijking: er worden twee dingen met elkaar vergeleken die niet te vergelijken zijn. Bijvoorbeeld: op de havo heb je ook geen lange stage, dus die halfjaarstage van het mbo hoeft ook niet.
persoonlijke aanval: de persoon wordt aangevallen, niet zijn standpunt of argument. Bijvoorbeeld: die achterlijke werkgevers profiteren alleen maar van hun stagiaires.